Pioneer Venus 2

Pioneer Venus 2
Ilustracja
Pioneer Venus 2 podczas inspekcji przedstartowej
Inne nazwyPioneer Venus Multiprobe, Pioneer 13, S11001
ZaangażowaniStany Zjednoczone NASA
Indeks COSPAR1978-078A
Rakieta nośnaAtlas Centaur
Miejsce startuCape Canaveral Air Force Station, USA
Cel misjiWenus
Orbita (docelowa, początkowa)
Czas trwania
Początek misji8 sierpnia 1978 (07:33 UTC)
Data lądowania9 grudnia 1978
Koniec misji9 grudnia 1978
Wymiary
Wymiaryśr. 2,5 m, wys. 2,9 m
Masa całkowita904 kg
Artystyczna wizja momentu otwarcia spadochronu przez duży próbnik

Pioneer Venus 2 (inne nazwy: Pioneer Venus Multiprobe, Pioneer 13) – amerykańska bezzałogowa sonda kosmiczna. Dostarczyła do Wenus próbniki, które przeprowadziły analizę struktury i składu atmosfery planety.

Konstrukcja sondy

Sonda składała się z członu transportowego oraz czterech próbników atmosferycznych.

  • Człon transportowy (Pioneer Venus Probe Bus) miał kształt cylindra o średnicy 2,5 m. Jego konstrukcja była oparta na konstrukcji kadłuba sondy Pioneer Venus 1. Boczna ściana kadłuba pokryta była przez baterie słoneczne o mocy 241 W. Podczas lotu w kierunku Wenus do szczytu kadłuba były przymocowane próbniki atmosferyczne. Człon był wyposażony w dwa spektrometry masowe do analizy najwyższych warstw atmosfery planety. Masa członu wynosiła 290 kg.
  • Duży próbnik (Pioneer Venus Large Probe, Sounder) miał masę 315 kg i średnicę 1,5 m. Składał się z trzech części. Głównym elementem był wykonany z tytanu zbiornik ciśnieniowy o średnicy 73,2 cm. Był on osłonięty przez przednią stożkową osłonę termiczną i tylną pokrywę ochronną. Obie osłony były odrzucane na wysokości 47 km nad powierzchnią planety. Otwierał się wtedy spadochron dalej spowalniający opadanie w atmosferze. Próbnik wyposażony został w 7 instrumentów naukowych, w tym w spektrometr masowy, chromatograf gazowy, dwa radiometry i nefelometr.
  • Trzy małe próbniki miały identyczną konstrukcję. Otrzymały nazwy North (Small Probe 1), Day (Small Probe 2) i Night (Small Probe 3). Miały masę po 90 kg i średnicę po 0,8 m. Składały się z tytanowego zbiornika ciśnieniowego osłoniętego przez przednią osłonę termiczną i tylną pokrywę. Osłony nie były odrzucane, brak też było spadochronu. Każdy z próbników wyposażony był w 3 instrumenty naukowe: nefelometr, radiometr i czujniki temperatury i ciśnienia.

Całkowita masa sondy Pioneer Venus 2 wynosiła 904 kg, maksymalna średnica 2,5 m i wysokość 2,9 m.

Przebieg misji

Sonda została wyniesiona z przylądka Canaveral na Florydzie 8 sierpnia 1978 roku przy użyciu rakiety nośnej Atlas-Centaur. 16 listopada 1978 roku od członu transportowego został odłączony duży próbnik. Sonda znajdowała się wtedy w odległości 11,1 mln km od Wenus. Pozostałe 3 małe próbniki zostały odłączone 20 listopada 1978 w odległości 9,3 mln km od celu. Próbniki zostały skierowane w różne rejony planety, oddalone od siebie o około 10 tys. km i zlokalizowane zarówno na nocnej, jak i dziennej półkuli Wenus. Wlot w atmosferę wszystkich próbników miał miejsce w kilkuminutowych odstępach 9 grudnia 1978 roku z prędkością 11,5 km/s (41 600 km/h). Duży próbnik po otwarciu spadochronu w ciągu kilkunastu minut opadania jako pierwszy wylądował z prędkością 32 km/h, na powierzchni planety po 54,5 min przelotu, na dziennej, oświetlonej przez Słońce półkuli globu wenusjańskiego. Kolejno opadały próbniki North, Day i Night, które nie były wyposażone w spadochrony, ale ze względu na niewielkie masy lądowały dopiero po upływie 53 - 55,5 min od wejścia w atmosferę. Żaden z próbników nie był zaprojektowany do wytrzymania momentu upadku. Pomimo tego próbnik Night nadawał sygnał przez 2 sekundy od upadku, natomiast próbnik Day funkcjonował po wylądowaniu przez 67,5 min. Wszystkie cztery próbniki miały jedynie zbierać informacje podczas przelotu przez atmosferę Wenus i przekazywać je na Ziemię. Nie liczono bowiem na to, by aparatura zainstalowana w próbnikach wytrzymała te trudne warunki i po opadnięciu była jakiś czas sprawna. Niespodziankę sprawił próbnik Day, przekazując informację, że uniesione podczas jego upadku cząstki pyłu opadły dopiero po upływie trzech minut. Sprawiła to niewątpliwie gęsta atmosfera Wenus. W półtorej godziny po próbnikach w atmosferę Wenus wtargnął człon transportowy i po locie trwającym 64 sekundy spłonął w jej górnych warstwach atmosfery. Nastąpiło to na wysokości około 110 km nad powierzchnią, mniej więcej nad miejscem o następujących współrzędnych afrodytograficznych: 41° szerokości północnej i 284° długości, wcześniej przekazując dane o składzie górnych warstw atmosfery planety.

Zobacz też

Bibliografia

  • Mark Wade: Pioneer 13 (ang.). Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2013-10-02].
  • Pioneer Venus Probe Bus (ang.). W: NSSDC Master Catalog [on-line]. NASA. [dostęp 2013-10-02].
  • Stanisław R. Brzostkiewicz, Wenus - siostra Ziemi, Warszawa 1989, Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”, s. 86-87

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Pioneer10-plaque.jpg
NASA image of Pioneer 10's famed Pioneer plaque features a design engraved into a gold-anodized aluminum plate, 152 by 229 millimeters (6 by 9 inches), attached to the spacecraft's antenna support struts to help shield it from erosion by interstellar dust.
Pioneer Venus 2 inspection.jpg
Charlie Hall inspects the Pioneer Venus multiprobe at Hughes Aircraft Co. in Dec. 1976