Piotr Galichet

Piotr Galichet

Pierre Galichet

pułkownik
Data i miejsce urodzenia	30 lipca 1775 Passavant-en-Argonne, Francja
Data i miejsce śmierci	26 października 1846 Izdebno Kościelne
Przebieg służby
Lata służby	1792-1817
Siły zbrojne	Armia francuska, Armia Renu (francuska), Grande Armée
Jednostki	Strzelcy konni, Piechota, kwatermistrzostwo
Stanowiska	szef sztabu III Korpus Wielkiej Armii
Główne wojny i bitwy	Wojny napoleońskie, Inwazja na Rosję (1812), Pirmasens, Austerlitz, Auerstedt, Borodino, Nasielsk, Pruska Iława
Późniejsza praca	Ziemianin, Przedsiębiorca
Odznaczenia

Piotr Galichet, właściwie Pierre Galichet herbu Galichet, (ur. 30 lipca 1775 w Passavant-en-Argonne (Marne) Francja, zm. 23 października 1846 w Izdebnie) – baron I Cesarstwa, Francuz z Szampanii, pułkownik Grande Armée, przedsiębiorca rolny, Oficer Legii Honorowej, Kawaler orderu św. Ludwika, ziemianin osiadły w Polsce. Dzięki jego przyjaźni z Girardem, powstało miasto Żyrardów.

Młodość

Urodził się na wsi w pobliżu miasta Sainte-Menehould w Szampanii, syn Nicolasa i Marguerite Galichet (rodzice byli kuzynami). Był spokrewniony z generałem brygady III korpusu Wielkiej Armii, Pierre-Charles Lochet, którego był potem adiutantem. W 1792 r. wstąpił do 9 pułku strzelców konnych w wojsku francuskim, jako ochotnik w wieku siedemnastu lat.

Kariera Wojskowa

generał Pierre Lochet, kuzyn Galicheta

W 1793, już w armii Mozeli został ranny w bitwie pod Pirmasens. W Armii Sambry i Mozy dostał się do niewoli w 1795 i po dwóch latach wrócił jako żołnierz piechoty. Awansował na podporucznika w 1799 a porucznika rok później. Przeszedł z Armii Szwajcarii do Armii Renu w 1800 r. Z końcem 1803, jako kapitan został adiutantem swojego kuzyna generała Lochet. Po Armii Wybrzeża Oceanu, w 1804-5 dostał się do Wielkiej Armii. Na stanowisku ADC kuzyna, który był jego zwierzchnikiem i dowódzcą 2-giej brygady piechoty w dywizji Frianta w 3 korpusie Marszałka Davouta brał udział w walkach pod Austerlitz, Auerstedt, Nasielskiem i Pruską lławą. W 1806 wyróżniony jako Kawaler Legii Honorowej. Wczesnym 1807 stracił kuzyna generała i szefa swego poległego na polu bitwy w Klein Sausgarten. Przeszedł do służby w sztabie 3 korpusu Wielkiej Armii. W 1809, po 17 latach w wojsku i w wieku 33 lat był mianowany pułkownikiem. Został szefem sztabu 2 dywizji 3 korpusu u generała Frianta. Następnego roku otrzymał od rządu Napoleon Bonaparte-a tytuł Baron-a de l'Empire^[1].

Ślub

W lutym 1810 Galichet wziął ślub, według kodeksu Napoleona – drugi tego rodzaju ślub na terytorium Polski, z Dorotą Szymanowską, dziedziczką majątku Izdebna po Michale (zm.1789), staroście wyszogrodzkim. Ślub odbył się w kościele izdebińskim. Wśród świadków byli: Józef Hrabia Jabłonowski, Józef Krasiński, generał Felix Świdziński, Piotr Karol Bontemps oraz Jean-Baptiste Mallet de Grandville^[2]. Nie mieli własnych dzieci tylko pasierbicę, Julię Urmowską^[3].

Inwazja na Rosję 1812

W grudniu 1810 r. otrzymał patent barona Cesarstwa^[4]. Podczas kampanii w Rosji 1812, był szefem sztabu 2 dywizji Frianta 1 korpusu Davouta, pod Borodino^[5]. Tego samego roku przyznano mu order Oficera Legii Honorowej. Podczas odwrotu Wielkiej Armii, ranny po raz wtórny dostał się do niewoli w Wilnie. Ponad rok spędził w obozie w Astrachaniu. W 1814 wrócił do Francji i po urlopie pojechał do Polski, gdzie osiadł w majątku żony. Z końcem roku otrzymał Order św. Ludwika, i uzyskał także indygenat polski. Dopiero w 1817 otrzymał dymisję z wojska^[6].

Osiągnięcia cywilne

Baron Pierre Galichet, c.1820

Do tych nie należało opanowanie języka polskiego, bo sfera do której trafił w Polsce praktycznie mówiła po francusku. O tym że był dobrze zintegrowany w krąg towarzyski dawnych szwoleżerów świadczy karykaturalny portret jego, wykonany przez Jakuba Sokołowskiego^[7]. Niestety portret ten znikł w okresie II wojny^[8].

Galichet został członkiem korespondentem ojczystej Société d'Agriculture, Commerce, Sciences et Arts du Département de la Marne – Towarzystwa Rolniczego i Handlowego departamentu Marny. Jeszcze przed kampanią rosyjską wprowadzono do Grande Armée sieczkarnię do słomy bardzo pomocną w żywieniu koni, pomysłu Galichet'a, którą skonstruował na podstawie obserwacji polskiej maszyny. Przyczynił się do rozwoju przemysłu rolnego w Królestwie przystosowując wynalazki zagraniczne, np. ulepszone piece do wypalania cegieł. Kiedy założył gorzelnię w Izdebnie zastosował nowoczesny system Adams'a. Brandys wspomina: 'W liście z 30 grudnia 1818 roku pan Tomasz donosił ojcu: Z przyjemnością oglądałem gorzelnie Galicheta w Izdebnie. Wyciąga regularnie z korca żyta 5 i pół garnca wódki na 10 stopni. '^[9] Dzięki właśnie bliskim stosunkom z prężnymi Łubieńskimi, a szczególnie ze szwagrem, Piotrem senatorem, i wspólnikiem jego: razem pracowali nad przetwórnią buraków na cukier, jedną z pierwszych w Polsce, oraz olejarnią parową^[10]. Był członkiem Komitetu Właścicieli Listów Zastawnych Królestwa Polskiego. Wydał dwie broszury na tematy techniczne: w 1819 Essai sur la Distillerie d'Izdebno dedykowaną ówczesnemu ministrowi spraw wewnętrznych, Tadeuszowi Mostowskiemu, o gorzelni w Izdebnie, (zaznaczając że zysk ze sprzedaży broszury jest przeznaczony dla biednych)^[11]. Następną w 1843, o sposobach przechowywania zboża i o potrzebie wprowadzenia rezerw ziaren – Mémoire sur la conservation des céréales et sur la nécessité d'établir des réserves de grains, drukiem Banku Polskiego^[12]. Galichet zmarł 26 października 1846 w Izdebnie gdzie go pochowano na cmentarzu przykościelnym. W czasie 'porządków' w latach 70. zeszłego wieku, nagrobek jego został zniwelowany, ale napis był spisany w kronice parafii.

Tablica pamiątkowa Galichet w Passavant-en-Argonne

Wielka usługa dla przemysłu polskiego

Przyjaźń z Philippe de Girard, nawiązana jeszcze w wojsku francuskim, spowodowała że Galichet namówił inżyniera-wynalazcę na przyjazd do Polski, kiedy ten ostatni spotkał się z trudnościami na terenie Francji i Anglii. Galichet który przez żonę miał bliskie stosunki z Łubieńskimi, przedstawił go braciom którzy wtedy szukali projektów na rozwój tekstyliów, a zwłaszcza lnu, z myślą o eksportach do Rosji. Z tego pomysłu, z udziałem kapitałów z Banku Polskiego, powstały fabryki w Marymoncie a szczególnie w 1833 r. w Rudzie Guzowskiej – na obszarze dziś znanego jako Żyrardów – miano na cześć francuskiego gościa i jednego z dyrektorów owej imprezy^[13].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• http://napoleon.org.pl/index.php/slowniki-tematyczne/oficerowie-le-grande-armee-polegli-lub-zmarli-w-polsce/241-zmarli-w-krolestwie-polskim-po-roku-1815 życiorys Galichet'a
• http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.6105.1