Piotr Guziorski

Piotr Guziorski

major żandarmerii
Data i miejsce urodzenia	13 października 1894 Zapole
Data śmierci	1959
Przebieg służby
Lata służby	od 1914
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	Centrum Wyszkolenia Żandarmerii Dywizjon Żandarmerii KOP 10 Dywizjon Żandarmerii Okręg Korpusu Nr VI
Stanowiska	wykładowca dowódca batalionu szkolnego zastępca dowódcy dywizjonu dowódca dywizjonu szef żandarmerii okręgu korpusu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Piotr Guziorski vel Piotr Guzior (ur. 13 października 1894 w Zapolu, zm. 1959^[1]) – major żandarmerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Piotr Guziorski urodził się 13 października 1894 roku w Zapolu, w ówczesnym powiecie kolbuszowskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Michała Guziora i Marii z domu Sitko^[2].

W latach 1906–1908 uczył się w II Gimnazjum w Rzeszowie, a od 1908 do 1914 w gimnazjum mieleckim, w którym 15 czerwca 1914 roku złożył maturę. Należał do „Sokoła” i działał w Związku Strzeleckim. W sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionu Wschodniego, a po jego rozwiązaniu w Mszanie Dolnej do 3 pułku piechoty. Na początku służył w 14., a następnie do 4. kompanii. W maju 1915 roku został przydzielony do Żandarmerii Polowej przy c. i k. komendzie II Brygady Legionów Polskich. Od 14 marca 1917 roku był dowódcą posterunku żandarmerii przy Domu Ozdrowieńców w Kamieńsku. W tym samym roku, po kryzysie przysięgowym, pozostał w Żandarmerii Polowej Polskiego Korpusu Posiłkowego. 15 lutego 1918 roku, w trakcie bitwy pod Rarańczą, został internowany w Huszt na Węgrzech. W kwietniu 1918 roku został zwolniony z internowania i przeniesiony do c. i k. 45 pułku piechoty, który przebywał na froncie włoskim. 8 sierpnia 1918 roku zdezerterował i przybył do Warszawy. W stolicy ówczesnego Królestwa Polskiego, dzięki pomocy Polskiej Organizacji Wojskowej, zalegalizował się jako uchodźca z Moskwy, urodzony w Kaliszu, oraz podjął studia na Uniwersytecie Warszawskim i podjął pracę w Departamencie Spraw Wewnętrznych Rady Regencyjnej. W listopadzie 1918 roku wziął udział w rozbrajaniu Niemców w Warszawie^[3].

W grudniu 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do Żandarmerii. 16 grudnia 1918 roku razem z porucznikiem Marcelim Łączkowskim przybył do Łodzi w celu organizacji Żandarmerii Okręgu Generalnego „Łódź”^[4]. Następnie pełnił służbę w Żandarmerii w Łowiczu, Aleksandrowie i Radomsku, a od października 1919 roku do lipca 1927 roku w 1 dywizjonie żandarmerii w Warszawie^[3]. 25 września 1919 roku został mianowany z dniem 1 października 1919 roku podporucznikiem w żandarmerii^[5].

Awansował na rotmistrza żandarmerii^[6]. W 1921 roku uzyskał zezwolenie na zmianę nazwiska rodowego „Guzior” na nazwisko „Guziorski”. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 45. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii^[7]. W 1923 roku był dowódcą plutonu żandarmerii Warszawa IV^[8][9]. 17 marca 1927 roku został przeniesiony do kadry oficerów żandarmerii z równoczesnym przydziałem do Wydziału Żandarmerii Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie^[10]. W lipcu tego roku został przeniesiony do nowo powstałego Dowództwa Żandarmerii Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie^[11]. We wrześniu 1928 roku został odkomenderowany na studia w Międzynarodowym Instytucie Kryminalistycznym w Wiedniu^[3]. Z dniem 1 lipca 1929 roku został przeniesiony do dywizjonu szkolnego żandarmerii w Grudziądzu na stanowisko wykładowcy^[12]. 1 stycznia 1930 roku, po przeformowaniu dywizjonu szkolnego żandarmerii w Centrum Wyszkolenia Żandarmerii, objął dowództwo batalionu szkolnego^[3][13]. Na majora został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku^[14] i 3. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii. 23 marca 1932 roku otrzymał przeniesienie do dywizjonu żandarmerii KOP w Warszawie na stanowisko zastępcy dowódcy dywizjonu^[15][16]. W październiku 1934 roku został przeniesiony z KOP do 10 dywizjonu żandarmerii w Przemyślu na stanowisko dowódcy dywizjonu^[17]. Na tym stanowisku pozostawał do września 1939 roku.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku pełnił funkcję szefa żandarmerii Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie^[18]. Następnie pełnił funkcję kierownika „zielonej granicy” w Biurze Ewakuacyjnym, na którego czele stał podpułkownik dyplomowany Jan Keller. Ksiądz dziekan Antoni Miodoński tak podsumował efekty jego służby: „bardzo sprytny i ruchliwy – dowodem jego pracy są cyfry przejścia zielonej granicy za okres od 1 stycznia do 1 kwietnia 1940 roku to jest 5606 żołnierzy. Jest to odcinek pracy bardzo ciężki i niewdzięczny”. Od sierpnia 1940 roku był redaktorem „Ku Wolnej Polsce” Codziennego Pisma Brygady Strzelców Karpackich^[19]. Na dzień 1 stycznia 1943 roku był dowódcą Żandarmerii Etapów i dowódcą 2 szwadronu żandarmerii Armii Polskiej na Wschodzie^[20].

Piotr Guziorski był żonaty z Heleną Orbaczewską (ur. 13 grudnia 1894, zm. 27 października 1968), z którą miał syna Jerzego Zbigniewa^[21].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości (9 listopada 1931)^[22]
• Krzyż Walecznych^[14]
• Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1937)^[23][14]
• Srebrny Krzyż Zasługi (1924)^[24]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych
• Brązowy Medal Waleczności (Austro-Węgry, 11 kwietnia 1917)^[25]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Piotr Guziorski [w:] Jan Terlaga, Pamiętnik I. Zjazdu Koleżeńskiego 1914–1934. W 20-lecie matury gimnazjalnej w Mielcu, dnia 17 czerwca 1934, Kraków 2 kwietnia 1935, s. 22–24. [3].
• Marian Piórek, Kolbuszowski Rodak, „Ziemia Kolbuszowska” nr 11 (149), Regionalne Towarzystwo Kultury im. Juliana Macieja Goslara w Kolbuszowej, Listopad 2008, ISSN 1232-051X, s. 23.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
• Piotr Guziorski (do 1921 roku Guzior). Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-06-17].