Piotr Kon

Piotr Kon
Data i miejsce urodzenia

1865
Warszawa

Data i miejsce śmierci

22 lutego 1937
Łódź

Przyczyna śmierci

samobójstwo

Miejsce spoczynku

Łódź

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości
Grób Piotra Kona na Starym Cmentarzu w Łodzi

Piotr Kon (ur. 1865 w Warszawie, zm. 22 lutego 1937 w Łodzi) – adwokat pochodzenia żydowskiego[1], obrońca w procesach działaczy ruchu robotniczego na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego; działacz Organizacji Radykalnej Inteligencji „Wolność” w Łodzi[2]. W dziejach łódzkiej palestry uznawany za jednego z jej najwartościowszych przedstawicieli[3].

Dzieciństwo i młodość

Urodził się w Warszawie w rodzinie mieszczańskiej. Po ukończeniu gimnazjum podjął studia prawnicze w Warszawie i Petersburgu, które ukończył zdobywając tytuł adwokata przysięgłego. Pracował jako sędzia śledczy w Moskwie, do kraju wrócił w 1892 roku osiadając w Łodzi.

Działalność adwokacka pod zaborami

W procesach sądowych był obrońcą robotników oskarżonych o działalność polityczną, m.in. uczestników buntu tkaczy łódzkich w 1892 roku. Szczyt działalności Kona przypadł na lata 1905–1909[4], czas tzw. Rewolucji 1905 r., kiedy to bronił m.in. zabójców łódzkiego przemysłowca Mieczysława Sielbersteina[5] (bez powodzenia, orzeczono karę śmierci) oraz oskarżonych o agitację i przechowywanie nielegalnej literatury, Jakuba Frontczaka, Marii Kakszty i Bencjana Gorochowa[6]. Doprowadził do zakończenia lokautu w łódzkim przemyśle włókienniczym.

Był zasłużonym obrońcą. Pisano o nim:

Niemal jedyny wśród palestry łódzkiej swą wytężoną a bezinteresowną pracą ogarniał w latach zmagań z caratem wszystkich więźniów politycznych, bez różnicy przynależności partyjnej i organizacyjnej, który odważnie narażał się na szykany i represje władz rosyjskich, który wreszcie nie uląkł się nawet słynnego Kazankowa i jego groźby zesłania do Narymskiego Kraju.

Ilustrowana Republika, dziennik z 11 czerwca 1929 r.[4]

Po wkroczeniu do Łodzi wojsk niemieckich 6 grudnia 1914 r. doprowadził do uwolnienia więźniów przetrzymywanych w więzieniu przy ulicy Milsza (ob. Kopernika) 29.

Okres międzywojenny

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. został członkiem honorowym Stowarzyszenia byłych Więźniów Politycznych, odznaczono go również Orderem Odrodzenia Polski[7] i Krzyżem Niepodległości. Był działaczem Organizacji Radykalnej Inteligencji „Wolność”. Na prośbę Stowarzyszenia magistrat miasta Łodzi przyznał Piotrowi Konowi emeryturę „za wybitną działalność obrończą w latach 1905–1909”[4]. Adwokat emerytury nie przyjął, tłumacząc się w liście do Prezydenta Łodzi dobrym stanem zdrowia[4].

W okresie II Rzeczypospolitej utrzymywał kontakt z Polską Partią Socjalistyczną. W 1920 r. wraz z Aleksym Rżewskim, ówczesnym prezydentem miasta Łodzi, przemawiał podczas uroczystości pochówku rewolucjonistów 1905 r. w grobowcu na ul. Konstantynowskiej[8].

Był obrońcą kupców łódzkich: Lewensona, Solomona i Abrama Wojdysławskich oraz ich współpracowników: Szmula Ptasznika, Estery Ptasznik, Blata Spinmana w procesie o podpalenie składu przędzy (wydarzenie z dnia 15 stycznia 1926 roku)[9].

Jego namiętnością była gra w karty[10]. Załamany trudną sytuacją materialną, na co złożył się m.in. również fakt niepobierania opłat od ubogich za udzielanie porad prawnych, oraz sytuacją polityczną kraju, popełnił samobójstwo 22 lutego 1937 roku w Łodzi.

Pochowany został w części ewangelicko-augsburskiej Starego Cmentarza w Łodzi. W uroczystości pogrzebowej wzięli udział m.in. przedstawiciele władz wojewódzkich, samorządowych, Wojska Polskiego oraz Naczelnej Rady Adwokackiej.

Przypisy

  1. ↑ Julian Tuwim: Wspomnienia o Łodzi. Wiadomości Literackie, nr 33, 1934 r.
  2. ↑ Maria Nartonowicz-Kot: Polski ruch socjalistyczny w latach 1927–1939. Łódź, 2001. s. 217. ISBN 83-7171-426-2
  3. ↑ Urbankiewicz 1969 ↓, s. 255.
  4. ↑ a b c d „Ilustrowana Republika”, dziennik z 11 czerwca 1929 r.
  5. ↑ Anna Gronczewska: Wyspy kruchej pamięci. www.dzienniklodzki.pl, 25 października 2008. [dostęp 2012-10-23].
  6. ↑ „Rozwój”, dziennik polityczny z 1 lipca 1907 r.
  7. ↑ Święto niepodległości w Łodzi. „Ilustrowana Republika”. 312 (12 listopada 1935). s. 5. 
  8. ↑ Stanisław Rachalewski: Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi, 15 sierpnia 1938 r.
  9. ↑ „Ilustrowana Republika”, dziennik z 14 października 1926 r.
  10. ↑ Urbankiewicz 1969 ↓, s. 256–257.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie