Piotr Wierzbicki

Piotr Wierzbicki

Władysław Piotr Wierzbicki

Piotr Wierzbicki (2014)
Data i miejsce urodzenia	5 listopada 1935 Warszawa
Zawód, zajęcie	dziennikarz, pisarz, publicysta, krytyk muzyczny
Odznaczenia

Piotr Wierzbicki (właściwie Władysław Piotr Wierzbicki^[1]) (ur. 5 listopada 1935 w Warszawie) – polski dziennikarz, pisarz, publicysta, krytyk muzyczny. Laureat Nagrody Literackiej Gdynia 2015^[2] w kategorii eseistyka. Wnuk Andrzeja Wierzbickiego^[3].

Życiorys

Jest absolwentem warszawskiego Gimnazjum im. Tadeusza Reytana (1953)^[4]. Po ukończeniu studiów na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Warszawskiego w 1957 przez kilka lat pracował jako nauczyciel języka polskiego w warszawskich szkołach.

W 1957 rozpoczął współpracę z pismem „Współczesność”, gdzie publikował felietony muzyczne i eseje poświęcone polskiej poezji. Był członkiem redakcji tygodników „itd” (1967–1972) oraz „Literatura” (1972–1977). W „Literaturze” publikował stałe felietony. W 1977 podpisał list w obronie aresztowanych członków Komitetu Obrony Robotników, za co stracił pracę w „Literaturze”^[5]. Pracę felietonisty kontynuował w „Tygodniku Powszechnym” (1977–1989).

Pod koniec lat 70. publikował w wydawnictwach podziemnych i emigracyjnych, m.in. Biuletynie Informacyjnym KSS „KOR”, „Głosie”, „Zapisie”. Na łamach „Zapisu” opublikował jeden ze swoich najgłośniejszych tekstów – Traktat o gnidach, krytykujący postawy intelektualistów lojalnych wobec władz PRL^[3]. Tekst spotkał się m.in. z polemiką Adama Michnika w „Zapisie” oraz poparciem Jarosława Kaczyńskiego w „Głosie”^[5].

W czasie stanu wojennego (od 13 grudnia 1981 do 10 lipca 1982) był internowany w ośrodkach w Białołęce, Jaworzu i Darłówku.

W latach 1989–1991 pracował w redakcji „Tygodnika Solidarność”. 10 listopada 1989 w „Tygodniku Solidarność” ukazał się jego artykuł pt. Familia, świta, dwór, w którym Wierzbicki przedstawił działające w kierownictwie obozu solidarnościowego koterie. Artykuł był pierwszym sygnałem podziałów w środowisku „Solidarności”^[6]. Od 1991 do 1992 był redaktorem naczelnym dziennika „Nowy Świat”. W 1993 założył miesięcznik (przekształcony w tygodnik) „Gazeta Polska” i do 2005 pełnił funkcję redaktora naczelnego. Odszedł po konflikcie z Tomaszem Sakiewiczem, który zastąpił go na stanowisku redaktora naczelnego^[7].

W 1990 wspierał kandydaturę Lecha Wałęsy na prezydenta, by następnie stać się jego zdecydowanym krytykiem. Jako redaktor naczelny dziennika „Nowy Świat” był zwolennikiem polityki rządu Jana Olszewskiego. W kolejnych latach krytykował Wałęsę oraz środowiska Unii Demokratycznej i Unii Wolności^[3]. Opowiadał się za lustracją i dekomunizacją. Na łamach „Gazety Polskiej” opublikował tzw. listę Macierewicza. Jednocześnie wskazywał na zagrożenie ze strony antyunijnych środowisk skrajnej prawicy^[3].

W latach 2004–2009 publikował felietony poświęcone muzyce poważnej w „Gazecie Wyborczej”. Prowadził również audycje popularyzujące muzykę poważną w Programie I Polskiego Radia. Od 2020 roku prowadzi audycję „Filharmonia w pigułce” w radiowej Czwórce^[8].

Jest członkiem Polskiego PEN Clubu i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Twórczość

• Entuzjasta w szkole, Warszawa 1977
• Cyrk, Warszawa 1979
• Wybór studiów gnidologicznych, Kraków: „Kos”, 1981
• Myśli staroświeckiego Polaka, Warszawa 1985
• Pułapka na ludzi, Warszawa 1985
• Struktura kłamstwa, Warszawa 1986
• Traktat o gnidach, Chicago: „Polonia”, 1986.
• Szary człowiek, Warszawa: „Pokolenie”, 1986.
• Bitwa o Wałęsę, Warszawa 1990
• Rozkosznisie czyli Epos gnidologiczny w czterech księgach, Warszawa 1991
• Życie z muzyką, Warszawa 1993
• Upiorki, Warszawa 1995
• Podręcznik Europejczyka. Z Ciemnogrodu do Paryża, Poznań 1996
• Andrzej Wierzbicki, Żywy Lewiatan. Wspomnienia, Warszawa 2001 (wstęp i oprac.)
• Mikrokosmos, Warszawa 2002
• Zapis świata. Traktat metafizyczny, Warszawa 2009
• Migotliwy ton. Esej o stylu Chopina, Warszawa 2010
• Muzykalny kosmos, Warszawa 2010 (nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2011^[9])
• Boski umysł. Esej o tropieniu świata, Warszawa 2011
• Cholerna niepodległość, Warszawa 2012
• Boski Bach, Warszawa 2014 (Nagroda Literacka Gdynia 2015 w kategorii eseistyka^[2])
• Nieboski Chopin, Warszawa 2015
• Lilianik, Warszawa 2015
• Jak słuchać muzyki, Warszawa 2016
• W salonie, Warszawa 2017
• Agnostyk i jego Bóg, Warszawa 2018
• Powrót do Mickiewicza, Warszawa 2020
• Wiersze o wierszach, Warszawa 2021
• Bez honoru, Warszawa 2021
• Domek Baby Jagi. Felietony i eseje wybrane, Warszawa 2022

Odznaczenia

Postanowieniem prezydenta Lecha Kaczyńskiego z 3 maja 2007 „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność na rzecz przemian demokratycznych, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i działalności społecznej” został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski^[1] i został nim udekorowany tego samego dnia w czasie uroczystości z okazji święta 3 Maja^[10].

Przypisy

Bibliografia

• Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności
• Piotr Wierzbicki, „Wirtualna Polska”, wp.pl
• Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, edycja 3 (red. Lubomir Mackiewicz, Anna Żołna), Warszawa 1993, s. 786, ISBN 83-223-2644-0
• Andrzej Tadeusz Kijowski Opis obyczajów w 15-leciu międzysojuszniczym 1989–2004. T. 2. A teraz konkretnie, Wydawnictwo AnTraKt 2010, ISBN 978-83-923292-7-5