Pipra

Pipra[1]
Linnaeus, 1764[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – gorzyk ognisty (P. fasciicauda)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

gorzykowate

Podrodzina

gorzyki

Plemię

Piprini

Rodzaj

Pipra

Typ nomenklatoryczny

Parus aureola Linnaeus, 1758

Synonimy
Gatunki
  • P. filicauda
  • P. aureola
  • P. fasciicauda

Piprarodzaj ptaka z podrodziny gorzyków (Piprinae) w rodzinie gorzykowatych (Pipridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej[7].

Morfologia

Długość ciała 11–11,5 cm; masa ciała 11,5–19 g[7].

Systematyka

Etymologia

  • Pipra (Pigra): nazwy gatunkowej Parus Pipra Linnaeus, 1758; gr. πιπρα pipra (także πιπρω piprō, πιπρως piprōs i πιπων pipōn) „mały ptak” wspomniany przez Arystotelesa i innych autorów, nigdy nie został właściwie zidentyfikowany, a wcześniej fałszywie powiązano go z dzięciołem πιπω pipō. Związek tej nazwy z kolorowymi, neotropikalnymi gorzykami wydaje się przypadkowy[8].
  • Cirrhipipra (Cirrhopipra): łac. cirrus „włosie, włosy” (por. gr. κιρρος kirrhos „opalony, pomarańczowy”); rodzaj Pipra Linnaeus, 1764 (gorzyk)[9]. Gatunek typowy: Pipra filicauda von Spix, 1825.
  • Teleonema: gr. τελεος teleos „doskonały”; νημα nēma, νηματος nēmatos „nić, przędza”[10]. Gatunek typowy: Pipra filicauda von Spix, 1825.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[11]:

  • Pipra filicauda von Spix, 1825gorzyk drutosterny
  • Pipra aureola (Linnaeus, 1758)gorzyk szkarłatny
  • Pipra fasciicauda Hellmayr, 1906gorzyk ognisty

Przypisy

  1. Pipra, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. C. Linnaeus: Museum Sae Rae Mitis Adolphi Friderici Regis Svecorum, Gothorum, Vandalorumque &c. &c. &c.: in quo animalia rariora, exotica, imprimis insecta & conchilia describuntur & determinantur, prodromi instar editum. Cz. 2. Holmiæ: Literis & Impensis Direct. L. Salvii, 1764, s. 32. (łac.).
  3. Ch.L. Bonaparte: Conspectus generum avium. Cz. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 172. (łac.).
  4. H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. ryc. lxiii. (niem.).
  5. J. Pucheran. Études sur les Types peu connus du Musée de Paris. „Revue et Magasin de Zoologie pure et Appliquée”. 2e Série. 5, s. 393, 1853. (fr.). 
  6. P.L. Sclater: Catalogue of the Passeriformes, or perching birds in the collection of the British Museum. Cz. 14: Oligomyodæ, or the families Tyrannidæ, Oxyrhamphidæ, Pipridæ, Cotingidæ, Phytotomidæ, Philepittidæ, Pittidæ, Xenicidæ, and Eurylæmidæ. London: Printed by order of the TrusteeS, 1888, s. 289. (ang.).
  7. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Manakins (Pipridae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.piprid1.01. [dostęp 2020-10-29]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  8. Pipra, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-17] (ang.).
  9. Cirrhipipra, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-17] (ang.).
  10. Teleonema, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-17] (ang.).
  11. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Piprini Rafinesque, 1815 (wersja: 2020-05-18). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-29].

Media użyte na tej stronie

Closed Access logo alternative.svg
Autor: Jakob Voß, influenced by original art designed at PLoS, modified by Wikipedia users Nina and Beao, Licencja: CC0
Closed Access logo, derived from PLoS Open Access logo. Alternative version.
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Pipra fasciicauda - Band-tailed manakin (male).JPG
Autor: Hector Bottai, Licencja: CC BY-SA 4.0
Band-tailed manakin (male) at Guaramiranga - Ceará - Brazil