Pirargyryt
 (c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0 Pirargyryt z Zacatecas, Meksyk (2,0 x 1,7 x 1,2 cm) | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Inne nazwy | pirargityt, pyrargyryt |
|---|---|
| Skład chemiczny | antymonowa siarkosól srebra |
| Twardość w skali Mohsa | 2,5-3 |
| Przełam | muszlowy |
| Łupliwość | wyraźna |
| Układ krystalograficzny | trygonalny |
| Gęstość minerału | 5,85 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa | ciemnoczerwona |
| Rysa | wiśniowoczerwona |
| Połysk | diamentowy, metaliczny |
Pirargyryt (pirargityt, pyrargyryt) – minerał z gromady siarkosoli. Podobnie jak proustyt, jest kruszcem srebra. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.
Nazwa pochodzi od gr. pyr = ogień i argyros = srebro; nawiązuje do barwy minerału i jego składu chemicznego.
Charakterystyka
Właściwości
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym, (trygonalne słupy), romboedry, skalenoedry. Tworzy zbliźniaczenia i pseudomorfozy. Znanych jest ponad 80 różnych form tego minerału. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych tworzy dendryty i naloty. Bardzo łatwo pomylić go można z proustytem, jest z nim izostrukturalny – podobnie jak on ciemnieje pod wpływem światła. Łatwo się topi i rozpuszcza w kwasie azotowym. Współwystępuje z proustytem, argentytem, stephanitem, galeną, rodochrozytem, kalcytem, kwarcem. Często zawiera domieszki arsenu.
Występowanie
Występuje w żyłach kruszcowych. Jest składnikiem utworów hydrotermalnych.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Peru, Chile, Meksyk, Słowacja, Czechy, Hiszpania, Niemcy, Włochy, USA, Boliwia, Rumunia.
- W Polsce: został stwierdzony w okolicach Kowar i Grudnej na Dolnym Śląsku.
Zastosowanie
- ważne źródło otrzymywania srebra – 60% Ag,
- minerał poszukiwany przez kolekcjonerów.
Zobacz też
Bibliografia
- Leksykon Przyrodniczy – Minerały i kamienie szlachetne, „Horyzont” 2002
- J. Parafiniuk: Minerały systematyczny katalog 2004, TG ”Spirifer” W-wa 2005
- A. Bolewski: Mineralogia szczegółowa, Wyd. Geolog. 1965
- A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia szczegółowa, Wyd. PAE 1993
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma – Press” 2003
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Pyrargyrite
- Locality: Zacatecas, Mexico (Locality at mindat.org)
- Size: 2.0 x 1.7 x 1.2 cm.
- A very aesthetic cluster of lustrous, intergrown, ruby-red pyrargyrite crystals from the famous mines of Zacatecas, Mexico. This CLASSIC and really cute thumbnail is complete all-around and only has one broken crystal stalk on the back, which is out of sight. The microcrystals are really sharp and you can see why pyrargyrite is called "ruby silver." Older material from the Dick Jones Collection.