Pismo gudżarati

Strona podręcznika języka gudżarati

Pismo gudżarati (gudżarati: ગુજરાતી લિપિ gujǎrātī lipi) – alfabet sylabiczny, odmiana północnoindyjskiego pisma dewanagari, używana do zapisywania języka gudżarati.

Historia

Najstarszy zachowany dokument w tym alfabecie pochodzi z końca XVI w., natomiast pierwszy tekst drukowany – z końca XVIII w. Do końca XIX w. był w zasadzie używany jako pismo odręczne stosowane w korespondencji, w rachunkach handlowych itd. Z tego względu nazywano go także śarāphī (pismo bankierskie), vāṇiāśāī lub mahājanī (pismo kupieckie).

Charakterystyka

Podobnie jak w innych alfabetach indyjskich, podstawą pisma jest sylaba rozumiana jako spółgłoska z domyślną samogłoską „a”. Inne samogłoski zapisywane są w pełnej, niezależnej postaci tylko w nagłosie, poza tym jedynie jako znaki diakrytyczne przy spółgłoskach.

Samogłoski

NiezależneZnaki diakrytyczneZnaki diakrytyczne z ક „k”TransliteracjaIPANazwa znaku diakrytycznego
aə
કાāɑ̈kāno
િકિiihrasva-ajju
કીīdīrgha-ajju
કુuuhrasva-varaṛũ
કૂūdīrgha-varaṛũ
કૃɾu
કેe, ɛek mātra
કૈaiəjbe mātra
કોo, ɔkāno ek mātra
કૌauəʋkāno be mātra
કૅâæ
કૉôɔ

r, જ j i હ h tworzą nieregularne formy રૂ , જી oraz હૃ hṛ.

Spółgłoski

Spółgłoski zwarteSpółgłoski nosoweSpółgłoski sonorneSpółgłoski syczące
Spółgłoski bezdźwięczneSpółgłoski dźwięczne
Spółgłoski przydechowePrzydechoweNieprzydechowePrzydechowe
Spółgłoski tylnojęzykowekakəkhakhəgagəghagɦəṅaŋə
Spółgłoski palatalnechaəchhahəjaəjhaɦəñaɲəyajəśaʃə
Spółgłoski retrofleksywneṭaʈəṭhaʈhəḍaɖəḍhaɖɦəṇaɳəraɾəṣa
Spółgłoski zębowetaəthahədaədhaɦənanəlaləsasə
Spółgłoski dwuwargowepapəphaphəbabəbhabɦəmaməvaʋə
Spółgłoski gardłowehaɦə
Retrofleksywneḷaɭə
ક્ષkṣakʃə
જ્ઞjñagnə

Cyfry

0mīṇḍuṃ
1ekaṛo
2bagaṛo
3tragaṛo
4chogaṛo
5pāṃcaṛo
6chagaṛo
7sātaṛo
8āthaṛo
9navaṛo

Ligatury

Zbitki spółgłoskowe, czyli spółgłoski, pomiędzy którymi nie ma samogłoski, mogą być zapisywane za pomocą tzw. ligatur – połączonych ze sobą form liter, niekiedy tworząc nowe, mocno zmodyfikowane znaki np.: ત + વ = ત્વ, ણ + ઢ = ણ્ઢ, થ + થ = થ્થ.

  • શ : શ્વ śva, શ્ન śna, શ્ચ śca, શ્ર śra.
  • r(a): ર્વ rva, ર્વા rvā, ર્સ્પ rspa, ર્સ્પા rspā; na końcu: ટ્ર, ઠ્ર, ડ્ર, ઢ્ર, દ્ itd.

Media użyte na tej stronie

RomanA-01.svg
This image can't have copyright.
書.svg
The Chinese character , in semi-cursive script. The meaning in English: "book", "writing", "calligraphy".
This file is used as the logo of WikiProject Writing systems on the English Wikipedia.