Pistolet Roth-Krnka M.7

Roth-Krnka M.7

Państwo	Austro-Węgry
Rodzaj	pistolet samopowtarzalny
Historia
Produkcja	1907-1914
Wyprodukowano	ok. 100 000 egz.
Dane techniczne
Kaliber	8 mm
Nabój	8 × 19 mm Roth
Magazynek	stały, 10 nab.
Wymiary
Długość	233 mm
Długość lufy	128 mm
Masa
broni	1,02 kg (własna 990 g[1])
Inne
Prędkość pocz. pocisku	320 m/s

Roth-Krnka M.7 – austro-węgierski pistolet samopowtarzalny, przyjęty na uzbrojenie armii austro-węgierskiej w 1907 roku pod oznaczeniem Repetierpistole M.7. Znany także powszechnie, chociaż nieprawidłowo jako Roth-Steyr M.07^[1].

Historia powstania

Pistolet M.7 miał swój początek w projekcie pistoletu Roth-Theodorović z 1896 r., zaproponowanym na konkurs na pistolet samopowtarzalny dla armii Austro-Węgier w 1897 roku przez austriackiego producenta amunicji Georga Rotha, według patentu chorwackiego konstruktora Wasy Theodorovicia. Pistolet ten działał na zasadzie długiego odrzutu lufy, ryglowanej przez obrót zamka, z wyłącznie częściowym samonapinaniem^[2]. Pierwszy konkurs nie znalazł rozstrzygnięcia, lecz konstrukcja została uznana za obiecującą i w dalszym toku ulepszania podlegała daleko idącym zmianom. Przekonstruowaniem pistoletu zajął się zatrudniony u Rotha czeski konstruktor Karel Krnka. W kolejnych licznych prototypach zmieniono mechanizm uderzeniowy z kurkowego na bijnikowy (model 1900/01) oraz zasadę działania automatyki broni na krótki odrzut lufy i ryglowanie przez obrót lufy (model 1902, M.II-2). Z uwagi na to, że mechanizm spustowy z częściowym samonapinaniem zapewniał duże bezpieczeństwo eksploatacji broni, w kolejnym modelu M.II-4 usunięto bezpiecznik nastawny^[3]. W 1906 roku pistolet ten zwyciężył w ostatecznie rozstrzygniętym konkursie dla wojska (wygrywając z konkurencyjnym Mannlicherem Mod.1905). Dopiero jednak 5 grudnia 1907 cesarz Franciszek Józef I zdecydował wprowadzić broń na uzbrojenie, pod oznaczeniem Repetierpistole M.7 (pistolet samopowtarzalny wz.07)^[4].

Produkcja

Po wyborze pistoletu na standardową broń wojskową, państwo przejęło prawa do patentów od przedsiębiorstwa Rotha za 70.000 koron oraz zwrot kosztów rozwoju prototypów 32.104 korony^[4]. Ponieważ Roth nie produkował broni, produkcję pistoletu zlecono fabryce OEWG Steyr, stąd pistolet ten często jest potocznie określany jako Steyr, która to firma jednak nie miała z jego konstrukcją nic wspólnego (wcześniej Steyr promował własną konkurencyjną konstrukcję Mannlichera). Próbne egzemplarze seryjne przekazano 2 grudnia 1908, a produkcja wielkoseryjna ruszyła na wiosnę 1909^[4].

Od pistoletu numer 7343 firma Steyr wprowadziła drobne ulepszenia w postaci przerywacza, w celu wyeliminowania możliwych przypadków strzałów podwójnych, a także grubszego języka spustowego, aby wyeliminować możliwość przycięcia palca. Model ten nie uzyskał nowego oznaczenia, a jedynie określany był jako M.7 n.Erz (neuer Erzeugung – nowej produkcji). Za dokonane ulepszenia, Steyr otrzymał 10.000 koron, co nieco rekompensowało mało opłacalną produkcję pistoletu^[4].

W samym 1909 Steyr przekazał armii 30 591 pistoletów. Łączna produkcja dla wojska do jej zakończenia w 1913 wyniosła 59 334 sztuki, a dodatkowo kilkaset sztuk trafiło od 1913 roku na rynek cywilny (broń nie była produkowana na rynek cywilny, zapewne były to egzemplarze odrzucone przez odbiór wojskowy)^[5]. Ponadto, od 1911 r. do sierpnia 1914, dalsze 38 213 pistoletów wyprodukowały węgierskie zakłady FÉG w Budapeszcie^[5].

Produkcja pistoletów M.7 została zakończona przez produkujące je zakłady z powodu wysokich kosztów wytwarzania, których nie do końca rekompensowała ustalona urzędowo cena pistoletu wynosząca 70 koron, a później 71,20 koron. Na rynku cywilnym pistolet kosztował 95 koron, będąc jedną z droższych broni (w porównaniu np. z Browningiem 1910 - ok. 48 koron)^[1].

Zastosowanie

Pistolet M.7 wszedł jako przepisowy pistolet na uzbrojenie austro-węgierskich wojsk lądowych. Stał się on przez to pierwszym pistoletem samopowtarzalnym przyjętym na uzbrojenie przez armię lądową mocarstwa europejskiego - wcześniej pistolety samopowtarzalne przyjęła tylko armia Szwajcarii (Parabellum) oraz włoska (Mauser C96) i niemiecka (Parabellum) marynarka wojenna^[1].

Po I wojnie światowej pistolety M.7 używane były w armiach: czechosłowackiej, austriackiej, węgierskiej, jugosłowiańskiej, w mniejszej ilości w polskiej i włoskiej. W 1939 Polska posiadała jeszcze 200 sprawnych pistoletów. Obecnie, dwie fabryki nadal wytwarzają amunicję 8x19 Roth dla kolekcjonerów^[1].

Pistolet M.7 był bronią wytrzymałą, łatwą w obsłudze i bardzo celną, dzięki wyeliminowaniu ruchu lufy w pionie^[1]. Z drugiej jednak strony, mechanizm pistoletu wymagał zachowania wysokiej jakości wykonania. Mimo tego, że mechanizm składał się zaledwie z 28 części, produkcja broni była skomplikowana, materiałochłonna i pracochłonna^[1]. Mało praktyczny był sposób ładowania pistoletu – z łódki, chociaż był on preferowany przez konstruktora Krnkę i armię austro-węgierską z uwagi na możliwość uzyskania dużej pojemności magazynka oraz eliminację wypadków spowodowanych pozostawieniem naboju w lufie przy wymianie magazynka^[3][1]. Dość słaba była ponadto zastosowana amunicja^[1].

Opis

Roth-Krnka M.7 był bronią samopowtarzalną. Zasada działania oparta o krótki odrzut lufy. Zamek ryglowany przez obrót lufy. Mechanizm uderzeniowy bijnikowy, z wyłącznym, częściowym samonapinaniem. Zamek z suwadłem obejmował lufę, lecz poruszał się wewnątrz komory zamkowej, wysuwając się z niej z tyłu broni. Na końcu zamek miał charakterystyczny radełkowany pierścień do odciągania. Sprężyna powrotna lufy i zamka umieszczona była w kanale pod lufą^[3].

M1.7 był zasilany ze stałego, jednorzędowego magazynka pudełkowego o pojemności 10 naboi, umieszczonego w chwycie. Ładowanie magazynka przy pomocy łódki.

Lufa gwintowana, posiadała cztery bruzdy prawoskrętne.

Przyrządy celownicze mechaniczne, stałe (muszka i szczerbinka).

Przypisy

Bibliografia

• Leszek Erenfeicht, Pra-pra-Glock: Repetierpistole M.7, w: Strzał nr 1(80)/2010