Piwnice Domu Gorywodów

Piwnice Domu Gorywodów
Symbol zabytku nr rej. 1149/70 z 7 grudnia 1970[1]
Ilustracja
Wnętrze w 2017 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Bytom

Adres

ul. Strażacka 8

Styl architektoniczny

gotyk

Ukończenie budowy

XIV wiek

Położenie na mapie Bytomia
Mapa konturowa Bytomia, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Piwnice Domu Gorywodów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Piwnice Domu Gorywodów”
50,347597°N 18,923172°E/50,347597 18,923172
Dom Gorywodów

Piwnice Domu Gorywodów – murowane piwnice z XIV wieku w Bytomiu, wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego[1].

Gotyckie piwnice, z zachowanymi kamiennymi ostrołukowymi portalami[2] i rzadkim w budownictwie świeckim[2] sklepieniem palmowym[3], znajdują się w centrum miasta, w pobliżu rynku. Powstały w XIV wieku, głównie z lokalnego dolomitu. Nad nimi wznosiła się jednopiętrowa kamienica z XVIII wieku[2] o barokowej fasadzie, zwieńczona attyką[4], zamieszkiwana w XVIII wieku przez handlarzy winem, którzy wykorzystywali owe piwnice do procesu przechowalnictwa wina[5]. W okresie międzywojennym w budynku znajdowała się prażalnia kawy firmy Gebrüder Gorziwoda, która należała do braci Reinholda i Wilhelma Gorziwodów[6][7].

Zabytek odkrył przewodnik PTTK[8] Henryk Gerliński w 1953 roku, jego nazwa pochodzi od ostatnich użytkowników barokowej kamienicy, którzy mieszkali w niej od 1924 do 1934 roku[2]. Kamienica została rozebrana w 1955 roku, pomimo opinii ministerstwa kultury i sztuki, które zaleciło zachowanie budynku. Nad piwnicami wzniesiono pawilon[9]. Adaptacja na lokal gastronomiczny i remont podziemi zostały wykonane w 1972 roku, dzięki staraniom Henryka Gerlińskiego i Komisji Opieki nad Zabytkami PTTK[9]. W zabytkowych podziemnych wnętrzach mieściła się restauracja „Piwnice Gorywodów”[9][5]. Po 2000 roku piwnice zostały odrestaurowane, lokal został na stałe zamknięty przez kryzys w 2020 roku.

Przypisy

  1. ↑ a b NID ↓.
  2. ↑ a b c d Ślęzak 1996 ↓, s. 101.
  3. ↑ Przewodnik po Polsce. Warszawa: Sport i Turystyka, 1976, s. 251.
  4. ↑ Drabina 2001 ↓.
  5. ↑ a b ŚOT ↓.
  6. ↑ Ogłoszenie firmy Gebr. Gorziwoda. „Der Oberschlesische Wanderer”, s. 22, 1928-08-19. (niem.). 
  7. ↑ „Deutscher Reichsanzeiger”, 1936-10-13. (niem.). 
  8. ↑ Krzysztof Mikucki: Krótka historia Koła. Koło Przewodników im Antoniego Mizi przy Oddziale Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Bytomiu. [dostęp 2017-08-22].
  9. ↑ a b c Ślęzak 1996 ↓, s. 100.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Bytom location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Bytom, Poland
Ta mapa of Bytom została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Gorywodow house Bytom.jpg
Dom Gorywodów w Bytomiu, zburzony w 1955 roku.
Piwnice Domu Gorywodow Bytom.jpg
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zabytkowe gotyckie piwnice Domu Gorywodów w Bytomiu.