Placówka (powieść)

Placówka
ilustracja
Autor

Bolesław Prus

Typ utworu

powieść obyczajowa

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Zabór rosyjski

Język

polski

Data wydania

1886

Placówkapowieść Bolesława Prusa, która powstała w latach 18801886. Na jej specyfikę wpływ miały dwa kierunki: naturalizm i realizm. Głównymi wątkami dzieła są: kolonizacja niemiecka na ziemiach polskich, studium na temat życia chłopa w 2. połowie XIX wieku oraz jego walka o utrzymanie ziemi.

Powstawanie utworu i pierwsze wydanie

Pracę nad utworem Prus rozpoczął w 1880 r., pierwotnie tytułując go Nasza placówka, lecz szybko postanowił zaprzestać dalszego pisania na rzecz wnikliwych obserwacji życia wiejskiego, których dokonywał głównie w okolicach Nałęczowa. Do powieści pisarz powrócił dopiero w 1884 r.
Placówka ukazywała się w Wędrowcu od 19 marca 1885 do 20 maja 1886. Osobne wydanie książkowe ukazało się w 1886 r.

Bohaterowie

Bohaterów Placówki można podzielić ze względu na warstwę społeczną, do której przynależeli:

  • ziemiaństwo (dziedzic Władysław, jego żona i szwagier)
  • duchowieństwo (proboszcz)
  • chłopi (Józef Ślimak, Jagna Ślimakowa, Stasiek Ślimak, Jędrek Ślimak, Grzyb, Maciek Owczarz i inni)
  • Żydzi (Josel, Jojna Niedoperz)
  • Niemcy

Kierunki, które wpłynęły na utwór

Realizm

Realizm w utworze realizuje się poprzez:

  • ukazanie pewnych problemów społecznych aktualnych w II połowie XIX wieku: kolonizacja niemiecka na ziemiach polskich, walka chłopa o utrzymanie tej ziemi, mierna kondycja egzystencji chłopa
  • reprezentatywność społeczną i typowość bohaterów
  • indywidualizację języka
  • ukryty, obiektywny, wszechwiedzący narrator

Naturalizm

Naturalizm w utworze realizuje się poprzez:

  • szczegółowe ukazanie wpływu środowiska, dziedziczności, czasu i pór roku na życie bohaterów
  • problem potrzeb fizjologicznych - strach przed głodem determinuje działania postaci
  • zjawiska patologiczne: alkoholizm (Sobieska), choroby psychiczne (głupia Zośka), brak higieny i edukacji
  • nieznaczny erotyzm w wizjach Maćka Owczarza

Tendencyjność

Tendencyjność dostrzec można w zwichnięciu konstrukcji powieści i w zakończeniu utworu, gdzie zdarzenia przybierają niewiarygodne tempo i prowadzą do szczęśliwego finału.

Linki zewnętrzne

  • Placówka w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona

Media użyte na tej stronie

Bolesław Prus (ca. 1905).jpg
Photograph of Boleslaw Prus (1847-1912).