Placówka wywiadowcza KOP nr 11

Placówka wywiadowcza KOP nr 11
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1931;1938
Rozformowanie1936;1939
Organizacja
Numerkryptonimowy: 230[a]
DyslokacjaWołożyn, Stryj, Sanok
Podległośćpułk KOP „Wołożyn”
Ekspozytura Oddziału II nr 1
Ekspozytura Oddziału II nr 5

Placówka wywiadowcza KOP nr 11 – organ wykonawczy wywiadu Korpusu Ochrony Pogranicza.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Placówka w Wołożynie
Placówka utworzona została w grudniu 1931 roku w Wołożynie[1]. Wchodziła w skład pułku KOP „Wołożyn”. Pod względem wyszkolenia wojskowego podlegała dowódcy pułku KOP „Wołożyn”[2]. W październiku 1933, jako placówka wywiadowcza KOP nr 11 „Iwieniec” podlegała szefowi ekspozytury Oddziału II nr 1 „Wilno”[3].

W terminie do 30 wrześniu 1936 roku zlikwidowano placówkę wywiadowczą KOP „Iwieniec”[4]. Teren likwidowanej placówki przejęły sąsiednie placówki. Placówka nr 4 „Wilejka” przejęła z powiatu mołodeczańskiego gminy Raków i Gródek oraz cały powiat wołożyński. Placówka nr 5 „Stołpce” przejęła gminy Rubieżewice, Naliborki i Derewna powiatu stołpeckiego. Nowe rozgraniczenie pomiędzy placówkami 4 i 5 stanowiła granica powiatów Wołożyn i Stołpce. Placówka nr 3 „Głębokie” przejęła od placówki nr 4 gminę Dokszyce i Parafianów powiatu dziśnieńskiego oraz gminy Słoboda, Miadzioł i Kobylnik powiatu postawskiego. Rozgraniczenie pomiędzy placówkami nr 3 „Głebokie” i nr 4 „Wilejka” stanowiła północna granica powiatu Wilejka[5].

Placówka w Stryju
W związku z planowanym przejęciem przez KOP od Straży Granicznej ochrony granicy od przełęczy Użockiej do styku granic polsko-rumuńsko-czechosłowackiej[6], w grudniu 1938 roku została utworzona placówka wywiadowcza nr 11 w Stryju[7]. Placówka podlegała szefowi Ekspozytury Nr 5 Oddziału II Sztabu Głównego we Lwowie[8] i w marcu 1939 stacjonowała w Stryju[9].

Placówka w Sanoku
Z dniem 1 sierpnia 1939 placówka nr 11 została przeniesiona do Sanoka, gdzie została umieszczona w lokalu przy ulicy Ogrodowej w dzielnicy Błonie, w którym do tego czasu działała placówka nr 12, przeniesiona do Jasła[10].

Żołnierze placówki

Kierownicy placówki
  • por. Zbyszko Kacper Kantarowicz (1 VIII 1932 − 4 IV1933)[11]
  • kpt. Józef Maciejowski (4 IV 1933[12] − )
  • kpt. Witold Świdra (był I 1939)
  • kpt adm. (piech.) Stefan Wincenty Nowaczek (był III 1939)

Obsada personalna w marcu 1939 roku[9][b]:

  • kierownik placówki – kpt adm. (piech.) Stefan Wincenty Nowaczek
  • oficer placówki – rtm. Stanisław Franciszek Basiński
  • oficer placówki – kpt. piech. Norbert Adam Kluszczyński

Uwagi

  1. Zarządzenie szefa sztabu KOP ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna w sprawie używania w dowództwie KOP kryptonimów zamiast nazw jednostek KOP → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 428
  2. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[13].

Przypisy

Bibliografia

  • Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T.1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.
  • Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
  • Jerzy Prochwicz. Wywiad Korpusu Ochrony Pogranicza 1924-1939. „Problemy Ochrony Granic”. 22, 2002. 
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
  • Regina Czarnecka: Oddział II Sztabu Głównego (Generalnego) w latach 1921-1939. [dostęp 2016-03-04].
  • Zarządzenie dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza w sprawie reorganizacji służby wywiadowczej nr L.dz.7580/Wyw.Org./31 z 19 listopada 1931 roku.
  • Wyciąg z rozkazu dowództwa Korpusu Ochrony Pogranicza nr L.dz. 2393/Wyw.KOP/1/36 z 31 maja 1936 roku w sprawie likwidacji placówki wywiadowczej nr 11.
  • Wykazy imienne całkowitej obsady oficerskiej oraz zmian stanu oficerów Szefostwa Wywiadu Korpusu Ochrony Pogranicza w latach 1933-1935 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Coat of arms of Poland-official3.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej