Placówka wywiadowcza KOP nr 9

Placówka wywiadowcza KOP nr 9
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1929
Rozformowanie1939
Organizacja
Numerkryptonimowy: 81[a]
DyslokacjaCzortków
Rodzaj wojskKorpus Ochrony Pogranicza
PodległośćBrygada KOP „Podole”
Ekspozytura Oddziału II nr 5

Placówka wywiadowcza KOP nr 9 – organ wykonawczy wywiadu Korpusu Ochrony Pogranicza.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Placówka utworzona została w styczniu 1929 roku w Czortkowie[1]. Wchodziła w skład Brygady KOP „Podole”[2]/pułku KOP „Czortków”[3]. Pod względem pracy wywiadowczej podlegała szefowi ekspozytury Oddziału II nr 5 „Lwów”[4], pod względem pracy kontrwywiadowczej szefowi samodzielnego referatu informacyjnego DOK VI Lwów[5], a pod względem wyszkolenia wojskowego dowódcy pułku KOP „Czortków”[6]. Zgodnie z etatem placówka liczyła 3 oficerów[b], 3 podoficerów i 4 szeregowych[5]. Pod względem administracyjno-gospodarczym placówkę przydzielono do 25 batalionu KOP[3]. W listopadzie 1931 roku etat placówki zwiększono o etat kapitana − zastępcy dowódcy placówki[7].

W 1937 roku jednostką administracyjną dla placówki nr 9 był batalion KOP „Czortków”[8].

W 1939 roku placówka wywiadowcza KOP nr 9 „Czortków” nadal podlegała szefowi ekspozytury Oddziału II nr 5 „Lwów”[9] i stacjonowała w Czortkowie[10].

Obsada personalna

Kierownicy placówki
  • kpt. Marian Tomaszewski (20 IX 1929 –)[11]
  • kpt. piech. Henryk Nitecki (9 VI 1933[12] − 1935)[13][14]

Obsada personalna w marcu 1939 roku[10][c]:

  • kierownik placówki – kpt. piech. Romuald Wilhelm Werakso
  • oficer placówki – kpt. adm. (piech.) Otwinowski Stanisław Brunon
  • oficer placówki – kpt. adm. (piech.) Ludwik Zajączkowski

Uwagi

  1. Zarządzenie szefa sztabu KOP ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna w sprawie używania w dowództwie KOP kryptonimów zamiast nazw jednostek KOP → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 428
  2. Byli to: kierownik placówki (major), oficer do spraw wywiadu zaczepnego (kapitan), oficer do spraw kontrwywiadu i spraw przemytniczych (kapitan) → Zarządzenie nr L.dz.KOP.1150/Tjn./Wyw./29 ↓, s. 1/zał.1
  3. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[15].

Przypisy

Bibliografia

  • Andrzej Pepłoński: Wywiad Korpusu Ochrony Pogranicza (1924-1939). W: Lech Grochowski[red.]: Korpus Ochrony Pogranicza w 70 rocznicę powstania. Materiały z konferencji popularnonaukowej. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1994.
  • Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T.1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.
  • Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
  • Jerzy Prochwicz. Wywiad Korpusu Ochrony Pogranicza 1924-1939. „Problemy Ochrony Granic”. 22, 2002. 
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
  • Regina Czarnecka: Oddział II Sztabu Głównego (Generalnego) w latach 1921-1939. [dostęp 2016-03-04].
  • Zarządzenie dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza w sprawie reorganizacji służby wywiadu nr L.dz.KOP.1150/Tjn./Wyw./29 z 15 lipca 1929 roku.
  • Zarządzenie dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza w sprawie reorganizacji służby wywiadowczej nr L.dz.7580/Wyw.Org./31 z 19 listopada 1931 roku.
  • Zarządzenie dowódcy KOP w sprawie reorganizacji Korpusu Ochrony Pogranicza („R.3” I Faza) nr L.500/Tjn.Og.Org/37 z 23 lutego 1937 roku.
  • Wykazy imienne całkowitej obsady oficerskiej oraz zmian stanu oficerów Szefostwa Wywiadu Korpusu Ochrony Pogranicza w latach 1933-1935 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Coat of arms of Poland-official3.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej