Plac Franciszkański we Wrocławiu

plac Franciszkański

Stare Miasto
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Poprzednie nazwy	Minoritenhof
Plan
Położenie na mapie Wrocławia plac Franciszkański
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de plac Franciszkański
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego plac Franciszkański
51°06′24,356″N 17°01′48,828″E/51,106766 17,030230

Otoczenie

Szkoła

Kościół

Plac Franciszkański we Wrocławiu (Minoritenhof^[1][2]) – plac we Wrocławiu położony w obrębie Starego Miasta^[1][2][3]. Znajduje się tu między innymi zabytkowy Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława^[1][2][4], a także Zespół Szkół Sióstr Salezjanek^[5][6].

Historia

Teren obecnego placu Franciszkańskiego stanowił niegdyś dziedziniec rozległej posiadłości należącej do osoby prywatnej^[a][1]. W 1351 roku został ufundowany przez cesarza Karola IV kościół, który początkowo podlegał augustianom eremitom, którzy mieli w pobliżu swój klasztor, a w 1530 przejęty został przez franciszkanów^{[1][2][4][7][8][9]}, czyli braci mniejszych (minorytów)^[2]. Tym samym plac ten stanowił po ukończeniu budowy kościoła dziedziniec przed kościołem św. Doroty^[2]. Również ulica biegnąca od tego miejsca do Rynku^[b] otrzymała nawiązującą do patronki kościoła nazwę ul. św. Doroty (Dorotheengasse), do której dołączono także ulicę Buden in der Dorotheengasse^[1][10][11]. Natomiast ulicę biegnącą od placu wzdłuż kościoła w kierunku współczesnej ulicy Świdnickiej nazwano An der Dorotheengasse, dziś Franciszkańska^[9][11]. Po sekularyzacji w XIX wieku majątku kościelnego utworzono tu zakład karny. W 1890 r. rozbudowano od kościoła w kierunku południowym ulicę Św. Doroty, do obecnej ulicy Heleny Modrzejewskiej, a w ich otoczeniu oraz od strony północnej w otoczeniu placu Franciszkańskiego wybudowano plebanię^[1].

Ulice

Plac Franciszkański obejmuje drogę gminną, której przypisano klasę D, numer 104998, biegnącą od Ulicy Świętej Doroty. Jest do droga ślepa^[3][12]. Nadanie kategorii drogowej tej drodze nastąpiło uchwałą Rady Miejskiej Wrocławia nr XLVIII/1704/02 z 16.05.2002 r., natomiast nadanie numeru uchwałą nr 351/II/03 z 25.06.2003 r.^[3][12]. Długość jezdni przypisanej do tego placu wynosi 37 m^[3] (104 m^[12]).

Plac Franciszkański połączony jest z ulicami miasta poprzez następujący układ drogowy^[1]:

• ulica Świętej Doroty, biegnąca od ulicy Heleny Modrzejewskiej do Kazimierza Wielkiego^[10][13]
• ulica Franciszkańska, od ulicy Świętej Doroty do Świdnickiej^[9][14]
• ulica Zamkowa - łącznik^[15].

Otoczenie placu

Plac otoczony jest zabudową miejską:

• od strony wschodniej – przebiega jezdnia przypisana do ulicy świętej Doroty, a za nią znajduje się Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława^[1][4][10],
• od strony południowej – biegnie ulica świętej Doroty do ulicy Heleny Modrzejewskiej^[13][10], a przylega do niej budynek plebanii, dalej znajdują się kolejne budynki w zabudowie ciągłej, przy czym ich elewacje frontowe zwrócone są na południe od strony ulicy Heleny Modrzejewskiej i placu Wolności, a od strony placu Franciszkańskiego znajduje się tył budynków,
• od strony zachodniej – istniała zabudowa, obecnie rozebrana, za posesją przebiega ulica Zamkowa^[15],
• od strony północnej – budynek Zespołu Szkół Sióstr Salezjanek^[5], w północno-wschodnim narożniku ulica świętej Doroty biegnąca w kierunku ulicy Kazimierza Wielkiego i skrzyżowanie z ulicą Franciszkańską w kierunku ulicy Świdnickiej^{[1][9][10][13][14]}.

Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława

Główne wejście do Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława zlokalizowane jest od strony ulicy świętej Doroty i placu Franciszkańskiego^[c][6][16]. Kościół został ufundowany w 1351 r. przez cesarza Karola IV. Początkowo podlegał augustianom eremitom, a w 1530 r. przejęty został przez franciszkanów. Już w 1534 r. zakon przekazał go władzom miejskim. Powrót pod pieczę franciszkanów minorytów powrócił w 1612 r.^{[1][2][4][7][8][9][17]} (1615 r.^[4]).

Kościół został wpisany do rejestru zabytków^[17]:

• nr 14 z 27.11.1947 r.^[17], oraz
• A/292/90 z 12.02.1962 r.^[17].

Zespół Szkół Sióstr Salezjanek

Przy placu Franciszkańskim położony jest budynek, w którym mieści się Zespół Szkół Sióstr Salezjanek we Wrocławiu^[d][5][6]. Szkoła nosi imię Jana Pawła II^[18][19]. Jest to pierwsza katolicka szkoła podstawowa utworzona we Wrocławiu^[20]. Prowadzona jest przez Salezjanki^[e]. Jest szkoła niepubliczną. Zespół szkół obejmuje szkołę podstawową i gimnazjum^[21].

Zobacz też

• Historia Wrocławia
• Architektura Wrocławia

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• JanJ. Harasimowicz JanJ. (red.), Encyklopedia Wrocławia, wyd. III poprawione i uzupełnione, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, ISBN 83-7384-561-5, ISBN 978-83-7384-561-9  (pol.).
• Kw, Kościoły katolickie Wrocławia, Wrocław [dostęp 2015-03-28]  (pol.).
• Nid, Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, Województwo dolnośląskie, www.nid.pl (Narodowy Instytut Dziedzictwa), 31 marca 2015 [dostęp 2015-04-03]  (pol.).
• Wratislavia.net, Niemiecko-polski słownik nazw ulic, www.wratislavia.net, 2012 [dostęp 2014-12-11]  (pol.).
• Wroclaw.pl, UCHWAŁA NR XLVIII/1704/02 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 16 maja 2002 r. w sprawie zaliczenia do kategorii dróg gminnych - ulic bez kategorii we Wrocławiu, uchwaly.um.wroc.pl (oficjalny serwis Wrocławia); Biuletyn Urzędowy RMW z 27 maja 2002 r. Nr 5, poz.294, 16 maja 2002 [dostęp 2015-04-03]  (pol.).
• ArchidiecezjaA. Wrocławska ArchidiecezjaA., Rzymskokatolicka parafia pw. św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława, Wrocław [dostęp 2015-03-28]  (pol.).
• ZDiUM, Wykaz dróg przebiegających przez miasto Wrocław, „ZDiUM/Infrastruktura/Ulice”, Ewa Mazur, Joanna Gac /NOXE/, Wrocław: Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta, 17 lutego 2015 [dostęp 2015-03-31]  (pol.).
• ZSSS, Zespół Szkół Sióstr Salezjanek we Wrocławiu, Wrocław [dostęp 2015-03-28]  (pol.).

Linki zewnętrzne

• Plac Franciszkański (Dawniej: Minoritenhof), [w:] Wrocław - Stare Miasto [online], fotopolska.eu [dostęp 2015-03-28]  (pol.).
• pl. Franciszkański (Minoritenhof), [w:] Wrocław\Stare Miasto [online], dolny-slask.org.pl (Wratislaviae Amici) [dostęp 2015-03-28]  (pol.).
• Plac Franciszkański, wikimapia.org [dostęp 2015-03-28]  (pol.).