Plac Jagielloński w Radomiu
Śródmieście | |
Skwer w zachodniej części placu Jagiellońskiego. | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
51,403799°N 21,153220°E/51,403799 21,153220 |
Plac Jagielloński w Radomiu – jeden z głównych placów Radomia, położony w dzielnicy Śródmieście. Usytuowany w pobliżu skrzyżowania ulic Kelles-Krauza i Struga. Przez ulicę Focha łączy się z placem Konstytucji 3 Maja.
Historia
Od połowy XIX wieku teren, na którym w późniejszym okresie wytyczono plac, wykorzystywany był przez stacjonujące w Radomiu wojska carskie jako miejsce nauki jazdy konnej (pierwotne określenie placu – Rajszula, zaczerpnięte z języka niemieckiego i oznaczające szkołę jazdy konnej, pochodziło właśnie od tej funkcji)[1]. W ostatniej dekadzie XIX w. zorganizowano na terenie obecnego placu targowisko miejskie, na obszarze którego wzniesiono w 1898 najnowocześniejszą w Królestwie Polskim halę targową[2]. Aż do lat 50. XX wieku, kiedy targowisko przeniesiono w inny rejon miasta, plac pełnił zarówno funkcje targowe jak i był miejscem różnego rodzaju uroczystości masowych.
Nazwa
Nazwa placu wielokrotnie ulegała zmianom[1]:
- 1890–1918: pl. Musztry
- 1918–1925: pl. Wolności
- 1925–1942: pl. Jagielloński
- 1942–1945: przejściowo Deutscher Platz, do 1945 Reichsplatz
- 1945–1950: pl. Jagielloński
- 1950–1990: pl. Zwycięstwa
- od 1990: pl. Jagielloński
Architektura [1]
Zabudowa placu jest zróżnicowana, zarówno pod względem stylu jak i gabarytów.
Pierzeja północna:
- budynek galerii handlowej, wzniesiony w latach 2009–2011[3],
Pierzeja wschodnia:
- modernistyczny budynek Teatru Powszechnego im. Jana Kochanowskiego, ukończony w 1991[4],
Pierzeja południowa:
- zwarty ciąg kamienic czynszowych z przełomu XIX i XX wieku.
W południowej części placu wznosi się zabytkowy budynek hali targowej, wybudowanej w 1898 według projektu Augusta Załuskiego, architekta miejskiego Radomia. W chwili otwarcia była najnowocześniejszym tego typu obiektem w Królestwie Polskim. Stoiska były wyposażone w szereg udogodnień technicznych, np. bieżącą wodę, co w tym okresie było ewenementem. Hala wpisana jest do rejestru zabytków[5].
W latach 1953–1993 w północno-wschodniej części placu Jagiellońskiego stał Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej , od 2004 znajdujący się na Cmentarzu Prawosławnym przy ulicy Warszawskiej[6]
Galeria
Budynek galerii handlowej tworzący północną pierzeję placu.
Pozbawiona dekoracji fasada kamienicy czynszowej z przełomu XIX i XX wieku, usytuowanej na rogu z ulicą Focha.
Neogotycka kamienica czynszowa z przełomu XIX i XX w.
Budynek hali targowej z 1898.
Przypisy
- ↑ a b c J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 183–184
- ↑ J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 81
- ↑ Galeria Słoneczna w Radomiu (pol.). www.urbanity.pl.
- ↑ J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 268
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo mazowieckie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2019-10-16] .
- ↑ J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 195
Media użyte na tej stronie
Autor:
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Crossroads with a major road ahead.
Pomnik Braterstwa Broni. Zdjęcie pochodzi z książki: "Radom" - Praca zbiorowa pod red. Jana Bonieckiego Arkady Warszawa 1975
(c) Rafał T / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Kamienica przy Placu Jagiellońskim 7.
(c) Rafał T / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Narożna kamienica Plac Jagielloński 8 - Focha 13.
(c) Rafał T / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Kładka łącząca galerię z placem Jagiellońskim.
Autor: Krzys Pe, Licencja: CC BY 3.0
Teatr Powszechny imienia Jana Kochanowskiego w Radomiu w 2013 roku
Autor: Kubsson94, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jagiellonian Square in Radom, Poland
(c) Rafał T / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Dom towarowy "Senior".