Plac Mariacki w Szczecinie
| ||
| Stare Miasto | ||
.jpg) Narożnik placu Mariackiego i ulicy Farnej | ||
| Państwo |  Polska | |
| Województwo |  zachodniopomorskie | |
| Miejscowość | Szczecin | |
| Powierzchnia | 264 m² | |
| Poprzednie nazwy | des domes Kerkhof, St. Marien Kirchhof, Marienplatz | |
Położenie na mapie Starego Miasta w Szczecinie  | ||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | ||
Położenie na mapie Szczecina  | ||
 53°25′36,1″N 14°33′27,1″E/53,426694 14,557528 | ||
Plac Mariacki (do 1945 r. Marienplatz) – niewielki plac w kształcie prostokąta, położony na obszarze szczecińskiego osiedla Stare Miasto, w dzielnicy Śródmieście. Z placem łączy się przebiegająca w jego wschodniej części ulica Farna.
Historia
W 1480 r. wzmiankowany był plac o nazwie des domes Kerkhof, który położony był w obrębie kościoła Mariackiego[1].
W czasie burzy 9 lipca 1789 r. w budynek kościoła uderzył piorun, wywołując pożar[2]. Ocalałe mury świątyni zburzono w 1829 r., a 3 sierpnia 1830 r. na ich miejscu rozpoczęto prace związane z budową gmachu Gimnazjum Mariackiego (niem. Marienstiftgymnasium)[3]. Budynek wzniesiono po północnej stronie placu. Po stronie południowej zabudowę stanowiły kamienice oraz budynek, w którym narodziła się Zofia Fryderyka Augusta von Anhalt-Zerbst, późniejsza cesarzowa Katarzyna II Wielka. W latach 20. XX wieku tenże budynek był siedzibą landratury powiatu Randow (Landratsamt des Kreis Randow)[4], a w sąsiadującej z nim kamienicy przy placu Mariackim 4 umieszczono powiatową kasę oszczędnościową (Sparkasse des Kreis Randow)[5]. W 1930 r. przed landraturą uruchomiono stację benzynową[6][7].
6 stycznia 1944 r. obszar placu został zbombardowany[6]. Po II wojnie światowej odbudowano wypalony gmach Gimnazjum Mariackiego. Z pierzei południowej placu przetrwały w zdeformowanym kształcie tylko dwa budynki: dawna landratura na narożniku z ulicą Farną i przylegająca do niej kamienica o numerze 4. Na miejscu zniszczonych kamienic nr 1–3 powstało boisko szkolne, a sam plac Mariacki został znacznie zmniejszony poprzez włączenie części jego terenu w obręb boiska i likwidację połączenia z ulicą Mariacką.
Zabudowa
- plac Mariacki 1 – IX Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Monte Cassino w Szczecinie (dawniej Gimnazjum Mariackie)
- plac Mariacki 4 – przedwojenna kamienica (dawniej siedziba kasy oszczędnościowej landratury), parter zajmuje Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w Szczecinie[8]
- ulica Farna 1 / plac Mariacki – budynek, w którym narodziła się caryca Katarzyna II, późniejsza siedziba landratury. Od 1995 r. mieści jeden z oddziałów Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń[9].
Galeria
Plac Mariacki przed II wojną światową
IX Liceum Ogólnokształcące, plac Mariacki 1
Pierzeja południowa placu: od lewej dawna landratura przy Farnej 1 (obecnie PZU) i kamienica przy pl. Mariackim 4
Boisko szkolne w miejscu kamienic nr 1-3 i zachodniej części placu
Reklama przedwojennego studia graficznego.
Przypisy
- ↑ Tadeusz Białecki (red.), Encyklopedia Szczecina: wydanie jubileuszowe z okazji 70-lecia polskiego Szczecina, Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 2015, s. 561, ISBN 978-83-942725-0-0 [dostęp 2020-11-08].
- ↑ Andrzej Kraśnicki jr: Wielki kościół, po którym niewiele zostało. szczecin.gazeta.pl. [dostęp 2013-10-07].
- ↑ Historyczne Kalendarium Szczecina – Architektura cz. I « sedina.pl, sedina.pl [dostęp 2020-11-08] (pol.).
- ↑ Große Domstraße – Landratsamt des Kreis Randow, Große Domstraße 1; -1925 – sedina.pl, sedina.pl [dostęp 2020-11-08].
- ↑ Marienplatz – Marienplatz 4 – 01 – sedina.pl, sedina.pl [dostęp 2020-11-08].
- ↑ a b Historyczne Kalendarium Szczecina – Architektura cz. II « sedina.pl, sedina.pl [dostęp 2020-11-08] (pol.).
- ↑ Marienplatz – Marienplatz, Tankstelle; 1932 – sedina.pl, sedina.pl [dostęp 2020-11-08].
- ↑ Historia zboru, Adwentyści Szczecin [dostęp 2020-11-08] (pol.).
- ↑ Oddział PZU Szczecin-Farna, 8 listopada 2020.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokalizacyjna Starego Miasta w Szczecinie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.65 N
- S: 52.58 N
- W: 13.95 E
- E: 17.10 E
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Szczecin, Poland
- top = 53.545
- bottom = 53.320
- left = 14.429
- right = 14.814
Crossroads with a major road ahead.
Louis Pasenow – Graphische Kunstanstalt, Marienplatz 2, Stettin
Gimnazjum Mariackie, dzisiaj LO9
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ulica Farna w Szczecinie, 2018 r. W budynku narożnym w 1729 r. urodziła się Zofia Fryderyka Augusta von Anhalt Zerbst, późniejsza caryca Katarzyna II Wielka.
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mariacki Square in Szczecin, 2020
Autor: Kapitel, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Szczecin, gimnazjum Mariackie, ob. LO, 1830-1832, 1884-1885