Plac Wolności w Charkowie

Plac Wolności
Площа Свободи
Rejon Szewczenkiwskij
Ilustracja
Widok na plac z nieba
Państwo

 Ukraina

Miejscowość

Charków

Długość

690–750 m

Poprzednie nazwy

Plac Dzierżyńskiego (1925–1991)
Plac Wehrmachtu/Leibstandarte SS (nazwa używana przez Niemców podczas okupacji Charkowa, 1942–43)

Położenie na mapie Charkowa
Mapa konturowa Charkowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Plac Wolności”
Położenie na mapie Ukrainy
Położenie na mapie obwodu charkowskiego
Mapa konturowa obwodu charkowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Plac Wolności”
Ziemia50°00′20,0″N 36°13′45,0″E/50,005556 36,229167

Plac Wolności (ukr. Майдан Свободи, ros. Пло́щадь Свобо́ды[1]) – plac znajdujący się w Charkowie na Ukrainie. Jest on dziewiątym pod względem wielkości placem na świecie oraz trzecim w Europie[2].

Dane ogólne

  • Powierzchnia placu wynosi 11,9 hektarów[3].
  • Długość wynosi od 690 do 750 metrów.
  • Średnica okrągłej części placu wynosi 350 metrów.
  • Kształt placu przypomina łzę lub żarówkę[4][5].
  • Na terenie placu znajduje się pierwszy wieżowiec powstały w ZSRR, Derżprom.
  • Pod placem znajdują się dwie stacje metra: „Uniwersytet” oraz „Derżprom”.

Nazwa

Od 1925 do 1991 roku plac nosił imię Feliksa Dzierżyńskiego[6]. W czasie niemieckiej okupacji w 1942 roku nazywano go „Placem Wehrmachtu” (niem. Platz der Wermacht). Od końca marca do 23 sierpnia 1943 roku nazywano go „Placem SS Leibstandart” od nazwy 1 Dywizji Pancernej SS „Leibstandarte SS Adolf Hitler”, która odbiła miasto w trakcie trzeciej bitwy o Charków. Od 1991 roku po rozpadzie ZSRR nosi nazwę „plac Wolności”[7].

Historia

W 1925 roku z inicjatywy Feliksa Dzierżyńskiego zdecydowano o budowie Domu Przemysłu Państwowego. Zapoczątkowało to powstanie nowej dzielnicy, której centrum stanowił ogromny obszar. Aby uzyskać widok na pierwszy radziecki wieżowiec od strony ulicy Sumskiej, konieczne było oczyszczenie wielkiej przestrzeni z niskiej zabudowy starszych budynków. Spory o kształt i granice placu toczyły się aż do lat 30. Jednym z pomysłów było stworzenie dwóch placów oddzielonych monumentalnym budynkiem. Z projektu jednak zrezygnowano[8]. W 1963 roku na placu został odsłonięty pomnik Lenina, który został obalony w 2014 roku[9]. W 2008 roku na placu zagrał zespół Queen z Paulem Rodgersem. Na występ przyszło 350 tysięcy osób[4]. W latach 2010–2013 w trakcie Dnia Zwycięstwa na placu odbywały się parady wojskowe w których brały udział wojska ukraińskie i rosyjskie[10]. W 2014 roku, w trakcie Euromajdanu, plac był miejscem wystąpień ruchów proukraińskich i prorosyjskich[11][12]. Na miejscu pomnika Lenina 23 sierpnia 2020 roku została otwarta fontanna[13].

W trakcie inwazji rosyjskiej na Ukrainę, 1 marca 2022 r. w plac uderzyły dwie rakiety typu Kalibr. Wskutek eksplozji częściowemu zniszczeniu uległa siedziba władz obwodu charkowskiego a z pozostałych budynków wypadły okna[14].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Площа Свободи. План-схема Харькова. Центральная часть. АО «Спаэро Плюс», 2009.
  2. ↑ CHARKÓW – MIASTO, W KTÓRYM PLAC WOLNOŚCI JEST 3. NAJWIĘKSZYM PLACEM W EUROPIE [dostęp 2020-11-14].
  3. ↑ Харьков: Архитектура, памятники, новостройки: Путеводитель. Сост. А. Лейбфрейд, В. Реусов, А. Тиц. – Х.: Прапор, 1987.
  4. ↑ a b Plac Swobody w Charkowie [dostęp 2020-11-14].
  5. ↑ CHARKÓW. Odkryj potencjał wschodu [dostęp 2020-11-14].
  6. ↑ Площадь Свободы в Харькове [dostęp 2020-11-14].
  7. ↑ Идеологические названия и памятники в Харькове будут жить долго – KP.UA [dostęp 2020-11-14].
  8. ↑ PLAC SWOBODY W CHARKOWIE. CIEKAWE FAKTY [dostęp 2020-11-14].
  9. ↑ W Charkowie nacjonaliści i kibice obalili pomnik Lenina [dostęp 2020-11-14].
  10. ↑ В ХАРЬКОВЕ УЖЕ ПРОШЕЛ ПАРАД ПОБЕДЫ – НЕ ДЛЯ ВСЕХ [dostęp 2020-11-14].
  11. ↑ Pro-Russian rally draws 5,000 people in Ukraine’s Kharkiv [dostęp 2020-11-14].
  12. ↑ A woman holds a placard reading ‘Kharkiv loves Crimea’ while Pro-Ukrainian activists sing the state anthem during a rally in the center of the eastern Ukrainian city of Kharkiv on March 6, 2014, as they protest against the Russian aggression in Crimea [dostęp 2020-11-14].
  13. ↑ В Харькове появилась новая достопримечательность (фото, видео, дополнено) [dostęp 2020-11-14].
  14. ↑ Atak Rosji na Ukrainę. Ostrzelany główny plac Charkowa, rośnie liczba ofiar, TVN24 [dostęp 2022-03-01] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Location Map Kharkiv.png
Autor:
Twórcy OpenStreetMap
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Ta mapa została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Kharkov oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Districts of the Kharkiv region, from July 17, C.E.2020
Diamond road sign junction across major road.svg
Crossroads with a major road ahead.
Destructed Lenin monument Kharkiv 3.JPG
Autor: Oleksiy.golubov, Licencja: CC BY-SA 4.0
Empty pedestal the next day after the destruction of the monument to Lenin, in Kharkov
Buildings Dzerzhinsky Square in Kharkov.jpg
Buildings Dzerzhinsky Square in Kharkov.
Dmitry Medvedev in Kharkov - 21 April 2010-2.jpeg
(c) Kremlin.ru, CC BY 4.0
With Ukrainian President Viktor Yanukovich
Kharkov Dzerzhinsky Square (1943).jpg
Dzerzhinsky Square (now Svoboda Square) in Kharkiv, Ukraine (1943)
Bundesarchiv Bild 183-B26472, Charkow, Soldat rasiert sich auf dem "Roten Platz".jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-B26472 / Janz / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
An der Sowjetfront: Auf dem "Roten Platz" in Charkow, dem heutigen "Platz der Wehrmacht", sind Wasserbehälter aufgestellt, die zur Sicherstellung der Wasserversorgung dienen.-

Ein durchfahrender Kradfahrer nutzt diese Gelegenheit zur "Grossen Wäsche" aus.
PK-Aufnahme: Kriegsberichter Janz; Scherl

Русский: Немецкий солдат бреется на площади Дзержинского в Харькове ( переименованной во время оккупации в "Площадь Вермахта" ) возле заправки автомобилей водой. На заднем плане Госпром.
3883-42 Juni 1942
Новорічне оформлення майдану Свободи, м. Харків.jpg
Autor: Самвел Муржанян, Licencja: CC BY-SA 4.0
New Year decoration of Swobody Square, Kharkiv
Kharkov Freedom Square.jpg
Freedom Square, Kharkiv\Kharkov, 2003. From 1926-8 known as Dzhezhinsky square, from 1993 Independence square, from 1995 Freedom square, Kharkiv. Photographed from the Shevchenko Park.