Placki ziemniaczane
| obiad lub kolacja | |
 | |
| Rodzaj | placek |
|---|---|
| Kuchnia | europejska |
| Obróbka żywności | |
| Składniki | |
Placki ziemniaczane, placki kartoflane – prosta potrawa przygotowywana z ziemniaków, placki smażone na tłuszczu (oleju lub smalcu[1]).
Głównymi składnikami są starte na tarce surowe ziemniaki z dodatkiem cebuli (niekiedy składnik ten pomija się, jeśli placki podaje się na słodko[1]), jajek, niewielkiej ilości mąki[1][2][3] i soli.
Według niektórych przepisów starte ziemniaki z cebulą zalewa się wrzącym mlekiem[1]. Na Podlasiu dodawana jest odrobina pieprzu i majeranku.
Placki ziemniaczane podaje się zaraz po usmażeniu, aby pozostały chrupkie[1]. W wersji na słono mogą być podawane z gulaszem lub z różnego rodzaju sosami, kwaśną śmietaną, pokruszoną bryndzą[2], z gzikiem, itd. Na słodko podaje się je z cukrem i śmietaną lub twarogiem, a także z konfiturami, zagotowanymi z cukrem kiszonymi brusznicami[3] (kuchnia białoruska[3]), musem jabłkowym, etc.
Regionalnie w Wielkopolsce, na Warmii i Mazurach potrawa ta nosi nazwę plendze, plindze lub plyndze (niem. Plinse)[a].
Inne odmiany placków
- Hash browns (albo potato pancakes) – w krajach anglosaskich, również jako składnik śniadania irlandzkiego (tradycyjnie nazywane tam boxty)
- Latkes lub Latkas (לאַטקעס) – w kuchni żydowskiej
- Rösti – w Szwajcarii
- Reibekuchen(ang.) – niemiecka odmiana występująca w Nadrenii
- Deruny (деруни) – w kuchni ukrainskiej
- Draniki (дранікі) – w kuchni białoruskiej
Wśród rozmaitych polskich regionalnych placków z tartych ziemniaków, wpisanych na Listę produktów tradycyjnych polskiego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, znaleźć można też takie pieczone w piecu, np. wytwarzane w Starej Kornicy „placki ziemniaczane pieczone na blasze”[4]. Na tej samej liście znajdują się też placki przyrządane z gotowanych ziemniaków, będą to: smażone na rozgrzanym tłuszczu „kładzionki ziemniaczane witanowickie” (Witanowice w woj. małpolskim)[5][6], wypiekane w piecu lub piekarniku „dziędziuchy – placki z gotowanych ziemniaków z Dokudowa” (Dokudów w powiecie bialskim w woj. lubelskim)[7], wypiekane na blasze „moskole” (Podhale)[8] i „placki po rytersku” (Rytro w woj. małpolskim)[9].
Duże placki-zapiekanki z tartych ziemniaków to tzw. babki ziemniaczane.
Uwagi
- ↑ plyndz//plindz//plendz 'placek ziemniaczany' (niem. die Plinse, SGP PAN: Wielkopolska, Warmia i Mazury Konteksty dialektologii 2007. s. 91; plindz (w SGMP 1999 także plyndz, plendz) 'placek ziemniaczany', niem.: die Plinse (Warmia, Mazury) Stanisław Cygan. Gwary dawniej i dziś. 2002. s. 77
Przypisy
- ↑ a b c d e Krystyna Wolf: „Potrawy z warzyw”, podrozdział „Warzywa smażone i zapiekane”, przepis pt. „Placki ziemniaczane”. W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 380.
- ↑ a b „Potrawy z ziemniaków w kuchni narodów ZSRR i w innych krajach”, podrozdział „Ziemniaki smażone”. W: W.A. Bołotnikowa, L. M. Wapielnik: 500 potraw z ziemniaków. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1987, s. 159-160 („Placki ziemniaczane z bryndzą”). ISBN 83-09-00797-3.
- ↑ a b c „Białoruskie potrawy narodowe”. W: W. A. Bołotnikowa, L. M. Wapielnik: 500 potraw z ziemniaków. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1987, s. 197 („Placki ziemniaczane ze śmietaną”, „Placki ziemniaczane z kiszonymi brusznicami”). ISBN 83-09-00797-3.
- ↑ Placki ziemniaczane pieczone na blasze. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. mazowieckie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2021-03-11].
- ↑ Kładzionki ziemniaczane witanowickie. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. małopolskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2021-03-11].
- ↑ mad: Małopolskie przysmaki. Kładzionki witanowickie (przepis). [w:] Gazeta Krakowska (gazetakrakowska.pl) [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 10 października 2019. [dostęp 2021-03-11].
- ↑ Dziędziuchy – placki z gotowanych ziemniaków z Dokudowa. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. lubelskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2021-03-11].
- ↑ Moskol. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. małopolskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2021-03-11].
- ↑ Placek po rytersku. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. małopolskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2021-03-11].
Media użyte na tej stronie