Plan miasta

Oksford, plan miasta, 1605
Warszawa, plan miasta, 1831
OpenStreetMap, plan miasta w palmtopie

Plan miasta – specyficzna odmiana tematycznej mapy wielkoskalowej, obejmującej obszar pojedynczego miasta. Skala tradycyjnego (papierowego) planu jest kompromisem pomiędzy jego dokładnością a rozmiarami arkusza papieru, na którym plan jest wydrukowany i zależy od rozległości miasta; na ogół zawiera się w przedziale od 1:20 000 do 1:30 000. Często historyczne centrum miasta przedstawione jest dodatkowo na fragmencie arkusza w zwiększonej (np. do 1:10 000) skali.

Plany miast z reguły przedstawiają – oprócz siatki ulic wraz z ich nazwami – położenie ważniejszych obiektów w mieście: zabytków, kościołów, muzeów, szpitali, aptek, posterunków policji, parków, stacji benzynowych itp., a także linii autobusowych, tramwajowych, trolejbusowych, metra i kolei oraz ich przystanków i stacji. Do planu zazwyczaj dołączony jest spis ulic i ważniejszych obiektów (najczęściej wydrukowany jest na odwrocie planu, czasem jest dołączony w postaci osobnej broszurki), a arkusz planu podzielony jest pionowymi i poziomymi liniami na ponumerowane kwadraty, dzięki czemu lokalizacja poszczególnych ulic i obiektów jest ułatwiona.

Plany miast bywają także uzupełnieniem do atlasów samochodowych i map drogowych, przy czym wówczas zazwyczaj są to plany bardzo schematyczne, w stosunkowo dużej skali rzędu 1:100 000, co umożliwia jedynie zorientowanie się w przebiegu najważniejszych ulic tranzytowych. Duże miasta przedstawiane są także na planach wydanych w formie broszurowej lub książkowej, jak atlas.

Upowszechnienie technologii satelitarnych (w tym GPS) i map internetowych (w tym Google Maps) – spowodowało, że powszechnie dostępne stały się interaktywne plany miast całego świata, aktualizowane na bieżąco, czasem przy udziale lokalnych społeczności w tym samorządów miejskich.

Media użyte na tej stronie

OpenStreetMap on PDA.jpg
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY-SA 3.0
OpenStreetMap city map on a PDA
Plan Nicholsona.jpg
Plan Warszawy z roku 1831, tzw. Plan Nicholsona

Plan jest względnie niedokładny, zarówno jeśli chodzi o precyzję jak i nazwy własne[3]. Wiele z nich zostało przekręconych (na przykład "Oyrod Krole" zamiast "Ogród Królewski", "Kozary Wielopolski" w miejsce "Koszarów Wielopolskich", "Cekauz" zamiast "Cekhauz", "Patac Kroleski" zamiast "Pałac Królewski" itd.).

Mapa pobrana ze strony Davida Rumseya ([4]), przekonwertowana z formatu .sid do .tiff za pomocą mrsidgeodecode, a następnie do formatu .jpg z użyciem Adobe Photoshop.
John Speed's map of Oxford, 1605..jpg
John Speed's map of Oxford, 1605. North is at the bottom. Oxford is still a walled city, but there some buildings are outside the walls, including Magdalen College.
  • "P" is Oxford Castle
  • "N" is Oxford's central crossroads at the junction of the High Street and St Aldates. Broad Street and Holywell Street now run along the line of the north (that is bottom) wall.