Platydesmida

Platydesmida
Cook, 1895
Ilustracja
Agregacja przedstawicieli rodzaju Pseudodesmus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

wije

Gromada

dwuparce

Podgromada

Chilognatha

Infragromada

Helminthomorpha

(bez rangi)Colobognatha
Rząd

Platydesmida

Brachycybe lecontii

Platydesmida – rząd wijów z gromady dwuparców i podgromady Chilognatha. Obejmuje ponad 60 opisanych gatunków.

Opis

Krocionogi grzbietobrzusznie spłaszczone, osiągające do 60 mm długości ciała[1][2]. Dorosłe formy tych dwuparców mają do 110 pierścieni zagłowowych. Ich tergity są zlane z pleurytami i wyposażone po bokach w długie paranota. Przez środek tergitów biegnie podłużna bruzda grzbietowa. Głowa jest stożkowata[2], w obrysie prawie trójkątna[3], pozbawiona oczu[1][2], o prymitywnie zbudowanym gnatochilarium, często ma dwa płaty o słabszej pigmentacji[2]. Samce mają tylne odnóża siódmego i przednie odnóża ósmego pierścienia tułowia przekształcone w gonopody, które jednak zbliżone są budową do odnóży krocznych[1][3].

Występowanie

Dwuparce o pochodzeniu laurazjatyckim. Przedstawiciele rzędu występują w Portugalii, niektórych krajach śródziemnomorskich, na Zakaukaziu, w nadkaspijskiej części Iranu, Nepalu, wschodnich Chinach, na Półwyspie Koreańskim, Tajwanie, w południowej Japonii, Azji Południowo-Wschodniej, Stanach Zjednoczonych, południowym Meksyku i Ameryce Centralnej[4].

Systematyka

Takson ten wprowadzony został w 1895 przez Oratora Fullera Cooka. Należy do niego ponad 60 opisanych gatunków, zgrupowanych w dwóch rodzinach[5]:

  • Andrognathidae Cope, 1869
  • Platydesmidae De Saussure, 1860

Według analiz filogenetycznych Enghoffa z 1984 oraz analizy morfologicznej Regiera i innych z 2005 Platydesmida zajmują pozycję siostrzaną względem Siphonophorida lub Polyzoniida[6][7]. Według analizy molekularnej Regiera i Shultza z 2001 są siostrzane względem Polyzoniida, jednak w analizie nie uwzględniono Siphonophorida[8]. Analiza molekularna Regiera i innych z 2005 metodą największej parsymonii umieszcza je jako siostrzane dla Polyzoniida, a analiza metodami bayesowskimi jako siostrzane dla Siphonophorida[7].

Przypisy

  1. ↑ a b c Jolanta Wytwer: gromada: dwuparce – Diplopoda. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 29–52.
  2. ↑ a b c d Descriptions and putative apomorphies of millipede clades. [w:] Milli-PEET: Millipede Systematics [on-line]. Field Museum of Natural History, 26 września 2006. [dostęp 2017-10-10].
  3. ↑ a b Rowland M. Shelley. Centipedes and Millipedes with Emphasis on North American Fauna. „The Kansas School Naturalist”. 45 (3), s. 1–16, 1999. 
  4. ↑ Rowland M. Shelley, Sergei I. Golovatch. Atlas of myriapod biogeography. I. Indigenous ordinal and supra-ordinal distributions in the Diplopoda: Perspectives on taxon origins and ages, and a hypothesis on the origin and early evolution of the class. „Insecta Mundi”. 158, s. 1–134, 2011. 
  5. ↑ William Shear, Class Diplopoda de Blainville in Gervais, 1844, [w:] Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness, „Zootaxa”, 3148, 2011, s. 159–164 [dostęp 2017-10-08].
  6. ↑ H. Enghoff. Phylogeny of millipedes-a cladistic analysis. „Zeitschrift für Zoologische Systematik und Evolutionsforschung”. 22 (1), s. 8-26, 1984. 
  7. ↑ a b J.C. Regier, H.M. Wilson, J.W. Shultz. Phylogenetic analysis of Myriapoda using three nuclear protein-coding genes. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 34, s. 147-158, 2005. 
  8. ↑ J.C. Regier, J.W. Shultz. A phylogenetic analysis of the Myriapoda (Arthropoda) using two nuclear protein-encoding genes. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 132 (4), s. 469-486, 2001. 

Media użyte na tej stronie

Noodle Millipedes (Pseudodesmus sp.) feeding on some mold (15490455676).jpg
Autor: Bernard DUPONT from FRANCE, Licencja: CC BY-SA 2.0
Deer Cave Boardwalk, Mulu NP, Sarawak, MALAYSIA