Plauen

Plauen
Ilustracja
Plauen – Śródmieście
Herb
Herb
Państwo Niemcy
Kraj związkowy Saksonia
PowiatVogtlandkreis
Powierzchnia102,11 km²
Wysokość412 m n.p.m.
Populacja (2009)
• liczba ludności
• gęstość

66 000[1]
646,36 os./km²
Nr kierunkowy03741
Kod pocztowy08523, 08525, 08527, 08529, 08541, 08547
Tablice rejestracyjneV, AE, OVL, PL, RC
Położenie na mapie Saksonii
Mapa konturowa Saksonii, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Plauen”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Plauen”
Ziemia50°30′N 12°08′E/50,500000 12,133333
Strona internetowa
Portal Niemcy

Plauen (czes. Plavno, grnłuż. Pławno) – miasto powiatowe we wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonia, siedziba powiatu Vogtland, u podnóża Rudaw, nad Białą Elsterą. Liczy ok. 66 tys. mieszkańców.

Do 31 lipca 2008 Plauen było miastem na prawach powiatu, do 29 lutego 2012 należało do okręgu administracyjnego Chemnitz.

Historia

Miasto w XVII wieku

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w 1122 pod słowiańską nazwą Plawe[2]. Stanowiła część Vogtlandu, znajdującego się w późnym średniowieczu pod zwierzchnictwem Czech jako lenno. W XIII w. powstał w Plauen zamek lokalnych wójtów, a miejscowość otrzymała prawa miejskie. W czasie wojen husyckich w 1430 miasto oblegali husyci pod wodzą Prokopa Wielkiego. W 1466 miasto zostało włączone do Saksonii. W latach 1657–1718 przynależało do księstwa Saksonii-Zeitz (z przerwą na okupację szwedzką w l. 1706–1707), po czym od 1718 do 1763 znajdowało się we władaniu królów Polski Augusta II i Augusta III jako część Elektoratu Saksonii.

Na przełomie XIX i XX wieku Plauen było czwartym miastem pod względem ludności w Królestwie Saksonii po Lipsku, Dreźnie i Chemnitz. W 1903 znacząco poszerzono granice miasta, przyłączając osady Kleinfriesen, Reusa, Sorga, Tauschwitz[2], po czym populacja miasta przekroczyła barierę 100 tysięcy.

W czasie II wojny światowej znajdowała się tu filia(niem.) niemieckiego obozu koncentracyjnego Flossenbürg. W końcowym okresie wojny 10 kwietnia 1945 miasto zostało zbombardowane przez aliantów. Zginęło około 900 osób. Od 16 kwietnia 1945 pod okupacją amerykańską, od 1 lipca w radzieckiej strefie okupacyjnej, w latach 1949–1990 część NRD.

W 1950 i 1999 ponownie znacząco rozszerzono granice miasta[2].

Do 31 lipca 2008 Plauen było miastem na prawach powiatu, następnego dnia wskutek reformy administracyjnej zostało wcielone do powiatu Vogtland.

Zabytki

  • kościół św. Jana, poświęcony w 1122 roku, podarowany w 1224 roku zakonowi krzyżackiemu
  • Nonnenturm (dosł. Wieża zakonnic) z ok. 1200 r.
  • ruiny zamku wójtów(niem.), sięgającego XIII w.
  • zamek w Jößnitz(niem.), sięgający XIII w.
  • komturia, sięgająca XIII w.
  • ratusz miejski wzmiankowany po raz pierwszy w 1382 r. z zegarem z 1548 r.
  • słup dystansowy poczty polsko-saskiej z 1725 r. ozdobiony herbem Polski, monogramem polskiego króla Augusta II Mocnego i polską koroną królewską
  • dom słodowy (Malzhaus) z 1727 r.
  • Muzeum Vogtlandu(niem.) (Vogtlandmuseum) w kamienicy z l. 1787–1789
  • kościół św. Pawła(niem.) z 1897 r. (neogotycki)
  • Teatr Plauen-Zwickau(niem.) z l. 1897–1898
  • kościół św. Marka(niem.) z pocz. XX w.

Demografia

Zmiany populacji miasta od 1458 do 2017 roku:
Einwohnerentwicklung von Plauen.svg

Najwyższą populację miasto osiągnęło przed I wojną światową – w 1912 liczyło 128 014 mieszkańców.

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy, elektrotechniczny oraz włókienniczy[1].

Podział administracyjny

Plauen Karte Gemarkungen.svg

Miasto dzieli się na pięć okręgów i 38 dzielnic:

  • Centrum: Altstadt (Stare Miasto), Bahnhofsvorstadt, Dobenau, Neustadt (Nowe Miasto), Obere Aue, Schloßberg
  • Północ: Hammertorvorstadt, Haselbrunn, Preißelpöhl, Reißig, Reißiger Vorstadt, Reißigwald mit Lochhaus, Jößnitz, Steinsdorf, Kauschwitz, Zwoschwitz, Röttis
  • Wschód: Alt Chrieschwitz, Chrieschwitz, Großfriesen, Kleinfriesen, Reusa mit Sorga, Reichenbacher Vorstadt, Tauschwitz
  • Południe: Hofer Vorstadt, Meßbach, Oberlosa, Ostvorstadt, Reinsdorf, Stöckigt, Südvorstadt, Thiergarten, Unterlos
  • Zachód: Bärenstein, Neundorfer Vorstadt, Siedlung Neundorf, Syratal, Neundorf, Straßberg

Transport

W mieście znajduje się stacja kolejowa Plauen (Vogtland) Oberer Bahnhof.

Sport

Urodzeni w Plauen

Współpraca

Przypisy

  1. a b Plauen, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-08-05].
  2. a b c Plauen (2) – HOV | ISGV e.V, hov.isgv.de [dostęp 2018-11-17].

Bibliografia

  • Praca zbiorowa, Piękno saksońskich miast, TMGS, Drezno

Media użyte na tej stronie

Germany location map.svg
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Germany (Wp article: en:Germany)
Saxony location map G.svg
Autor: Hanhil based on work by TUBS, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map Saxony, showing position of Saxony within Germany. Geographic limits of the map:
DSPlauenElsterbrueckeNeu271011FotoAndreKaiser.JPG
Kursächsische Postdistanzsäule Elsterbrücke Plauen - Nachbildung 1986/2011
Plauen-1650-Merian.jpg
This image was created by Matthäus Merian the elder in the 17th century.
Plauen St. Johanniskirche von Süden - Kirche St. Johannis - Foto 2009 Wolfgang Pehlemann Wiesbaden IMG 0758.jpg
Autor: Wolfgang Pehlemann Wiesbaden Germany, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
Plauen St. Johanniskirche von Süden - Kirche St. Johannis - Foto 2009 Wolfgang Pehlemann Wiesbaden IMG_0758
Einwohnerentwicklung von Plauen.svg
Autor: Summer ... hier! (dyskusja) 13:53, 12 March 2018 (UTC), Licencja: CC0
Einwohnerentwicklung von Plauen
Plauen, Postplatz, Nonnenturm, 001.jpg
Autor: Tilman2007, Licencja: CC BY-SA 3.0
Plauen, Postplatz, Nonnenturm
Plauen Innenstadt Bahnhofstrasse.jpg
Autor: ernstol, Licencja: CC BY-SA 3.0
Plauen Innenstadt Bahnhofstrasse, Juli 2014
Plauen, Amtsberg 10 IMG 8669.jpg
Autor: N8eule78, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schloss der Vögte in Plauen - Sechzehneckiger Turm und Mauer
Plauen, Altes und Neues Rathaus, 003.jpg
Autor: Tilman2007, Licencja: CC BY-SA 3.0
Plauen, Altes und Neues Rathaus
Plauen Karte Gemarkungen.svg
Autor: N8eule78, Licencja: CC BY-SA 3.0
Plauen, Karte mit den Gemarkungen des Stadtkreises
Plauen, Schulberg 02 - Komturhof von Osten.jpg
Autor: N8eule78, Licencja: CC BY-SA 3.0
Plauen, denkmalgeschütztes Haus am Schulberg (Schulberg 2) aus Richtung Syrastraße (Osten) gesehen. Komturei des Deutschen Ordens in unmittelbarer Nähe zur Johanniskirche, im Zweiten Weltkrieg zerstört, seit 2006 Restaurierung nach historischen Vorlagen.