PlayStation Vita

Ten artykuł należy dopracować: → poprawić styl – powinien być encyklopedyczny, → napisać artykuł w sposób neutralny. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

PlayStation Vita

Typ	przenośna konsola gier wideo
Producent	Sony Computer Entertainment
Generacja	ósma
Premiera	JP: 17 grudnia 2011 Am.Płn.: 22 lutego 2012 EU: 22 lutego 2012
CPU	ARM Cortex-A9 MPCore (4 rdzenie)
GPU	Power VR SGX543
Pamięć operacyjna	512 MB RAM, 128 MB VRAM
Nośniki danych	NVG Card
Komunikacja, gniazda	3G, Wi-Fi, Bluetooth 2.1+EDR
Wsteczna kompatybilność	Playstation Portable, PlayStation
Sprzedanych jednostek	ok. 15 mln
Najlepiej sprzedawana gra	Minecraft – 2,12 mln
Poprzednik	PlayStation Portable
Strona internetowa

Oficjalne logo

PlayStation Vita (nazwa kodowa Next Generation Portable) – przenośna konsola gier wideo firmy Sony, która została oficjalnie zaprezentowana 27 stycznia 2011 roku. Jest to następca konsoli PlayStation Portable. Urządzenie zadebiutowało w Japonii 17 grudnia 2011 roku^[1], a na rynku europejskim i amerykańskim pojawiła się 22 lutego 2012 roku^[2]. Jest konkurentem przenośnej konsoli Nintendo 3DS, która miała swą premierę w pierwszym kwartale 2011 roku. Przez cały okres istnienia sprzęt miał problem w przebiciu się do masowego klienta^[3]. Z powodu niskiej sprzedaży jej produkcja zakończyła się 1 marca 2019^[4].

Dane techniczne

Schemat konsoli

Parametry

Parametr[5][6]	Opis
Nazwa platformy	PlayStation Vita
Numer modelu	PCH-1000 (model Fat), PCH-2000 (model Slim) oraz PCH-3000 (PS TV)
Procesor	ARM Cortex – A9 MPCore do 2.0 GHz (czterordzeniowy)
Karta graficzna	PowerVR SGX543MP4+ (czterordzeniowy)
Wymiary (szer x wys x gł)	około 182 × 83,5 × 18,6 mm
Pamięć wewnętrzna	brak w modelu Fat, 1GB w modelu Slim
Ekran	5 cali, format 16:9, rozdzielczość 960 × 544; 16 milionów kolorów; OLED w modelu Fat, LCD w modelu Slim, brak w PS TV; z multidotykiem (pojemnościowy)
RAM	512 MB
VRAM	128 MB
Aparaty	przedni i tylny; nagrywanie kamerą: liczba klatek: 120 (w rozdzielczości 320x240, QVGA) i 60 (w rozdzielczości 640x480, VGA)
Dźwięk	stereo, wbudowany mikrofon
Sensory	tylny panel dotykowy z multidotykiem (pojemnościowy); wykrywanie ruchu w sześciu osiach (trzyosiowy żyroskop, trzyosiowy akcelerometr, trzyosiowy elektroniczny kompas)
Przyciski/guziki	przycisk PS, wyłącznik, klawisze kierunkowe (góra, dół, prawo, lewo), akcji (, , i ), przyciski po bokach (prawy, lewy), prawa i lewa gałka, przycisk START i SELECT, klawisze głośności
Komunikacja bezprzewodowa	połączenie z siecią komórkową oraz wbudowany GPS (tylko w modelu z 3G/Wi-Fi), połączenie bezprzewodowe w standardzie IEEE 802.11b/g/n, Bluetooth
Sloty/porty	slot na karty NVG, slot na dedykowane karty pamięci, slot na kartę sim (model z 3G/Wi-Fi), dedykowany port wielofunkcyjny (USB i ładowanie), wyjście słuchawkowe (mini jack 3,5'), port dla akcesoriów
Bateria	wbudowany akumulator litowo-jonowy 2210 mAh, zasilacz sieciowy
Obsługiwane formaty plików	muzyka - MP3, MP4; obraz - JPEG, TIFF, BMP, GIF, PNG; wideo - MPEG-4 (AAC), H.264/MPEG-4 AVC

Model Slim

W październiku 2013 roku został wydany nowy model PS Vita (Slim), serii PCH-2000^[5]. Wyposażony jest w baterię o większej żywotności i 1 GB pamięci wewnętrznej. Dodatkowo jest cieńszy i lżejszy, charakteryzuje się wmontowanym portem micro-USB oraz nowym ekranem LCD.

Model PS Vita TV

14 listopada 2013 Sony niespodziewanie wydało stacjonarną wersję o nazwie PS Vita TV (PCH-3000), którą podłącza się do zwykłego telewizora i steruje kontrolerem DualShock 3 lub DualShock 4. Konsola pozbawiona została własnego ekranu dotykowego, przez co nie obsługuje części gier z biblioteki PSV. Reklamowana była jako urządzenie do zdalnej gry na drugim telewizorze po uprzednim sparowaniu z PS3 lub PS4. Nie zdobyła jednak uznania wśród graczy i jej produkcja została zakończona 28 lutego 2016r^[7].

Model deweloperski PDEL-1000

Od 2015r. na popularnych portalach aukcyjnych można natrafić na wersje deweloperskie, czyli devkity lub/i testkity. Model z oznaczeniem PDEL-1000 nie posiada akumulatora, jest zasilany ładowarką pasującą do PSP. Posiada dodatkowe porty: mini-USB, HDMI, a dedykowane złącze odsługuje specjalny adapter dla portu ethernet. Cała obudowa ma kolor czarny, a pod ekranem umieszczonych jest osiem diod LED. Model PTEL-1000 odpowiada modelowi Fat, a PTEL-2000 to model Slim z odblokowanym oprogramowaniem deweloperskim. Taka wersja oprogramowania nie posiana blokad regionalnych i jest bardziej rozbudowana, pozwala na wywoływanie funkcji niedostępnych w zwykłych wersjach, przydatnych przy tworzeniu gier, tj. interface deweloperski, licznik FPS, zużycie procesora lub RAM-u, a także wskaźnik temperatury^[8].

Porównanie PlayStation Portable, PlayStation Vita oraz PS Vita TV

Oprogramowanie

Karta NVG

System operacyjny^[9]

System operacyjny konsoli, Vita OS, jest oparty na FreeBSD^[10]. Został opracowany przez firmę Sony dla konsoli PlayStation Vita oraz smartfonów z serii Xperia. PlayStation Vita w przeciwieństwie do PlayStation Portable i PlayStation 3 nie używa interfejsu XrossMediaBar. Zamiast tego wykorzystuje dotykowy interfejs LiveArea, który zawiera różne funkcje sieci społecznościowych. Dostępne do pobrania były dedykowane aplikacje dla Youtube, Facebook, Skype oraz Mapy Google. Wbudowana przeglądarka internetowa nie obsługiwała Adobe Flash, jednak HTML5, ciasteczka i JavaScript były dostępne.

Gry

W okolicach premiery gry na konsole wydawane były na specjalnym nośniku NVG Card. Karta ta oprócz samych oryginalnych zasobów gry może również przetrzymywać zapis postępu oraz pliki aktualizacji. Z czasem, gdy popularność konsoli malała podjęto decyzję o zaprzestaniu dystrybucji gier na kartach NVG^[11], tym samym zwiększając biblioteki cyfrowego sklepu PlayStation Store o gry takie jak Tales from Space: Mutant Blobs Attack, Super Stardust Delta, Escape Plan i wiele innych.

Urządzenie jest także w pełni kompatybilne z grami na PlayStation oraz PlayStation Portable dostępnymi na PS Store za pośrednictwem PS Network. Konsola nie posiada czytnika płyt UMD, dlatego nie jest kompatybilna z grami wydanymi na tym nośniku.

Korzystając z funkcji Remote Play, konsola PlayStation 4 może połączyć się z PSV, dzięki czemu ekran Vity działa jak telewizor, na którym wyświetlany jest obraz gry uruchomionej na PS4, a jej przyciski działają jak w kontrolerze DualShock 4. PSV nie posiada jednak funkcji wibracji, a także fizycznych przycisków L2/R2 oraz L3/R3, które są emulowane tylnym lub przednim panelem dotykowym.

Spadek popularności

Wnioski wyciągnięte podczas cyklu życia PSP^[3]

Projektanci nowej konsoli musieli zastosować rozwiązania mające na celu uchronienie jej przed problemami nękającymi PSP. Walka z piractwem i wynikające z niej straty finansowe spowodowały, że postanowiono zastosować radykalne środki. Aby uniemożliwić modyfikacje w oprogramowaniu konsoli, przynajmniej w pierwotnej wersji „Fat”, została pozbawiona wbudowanej pamięci oraz zdecydowano się wprowadzić dedykowane karty pamięci. Zastosowano też wejście na dedykowany kabel USB z szeregiem zabezpieczeń oraz oddzielne oprogramowanie do zarządzania kartą pamięci, aby jeszcze bardziej zniechęcić piratów.

Dedykowana karta pamięci o pojemności 16 GB

Premiera oraz deficyt wysokobudżetowych gier^[3]

W czasie swojego debiutu, na przełomie 2011 i 2012, konsola miała konkurować z Nintendo 3DS, następcą Nintendo DS. Oferowała znacznie mocniejsze parametry, zarówno względem swojej poprzedniczki PSP, jak i w porównaniu z Nintendo 3DS. Tytuły przygotowane na premierę takie jak Killzone: Najemnik, Uncharted: Złota Otchłań czy Gravity Rush swoim rozmachem oraz detalami przyciągnęły uwagę branży growej, a co za tym idzie pierwszych klientów. Jednak przygotowane na premierę gry można było policzyć na palcach jednej ręki. Kilka miesięcy po premierze nadciągnął deficyt nowych gier, a Sony zaczęło wypuszczać więcej mniejszych i tanich, lecz prawie żadnej wysokobudżetowej produkcji. Często pojawiały się konwersje prostych gier ze smartfonów, np. Fruit Ninja oraz generyczne endless-runnery, których obsługa wymagała naciskania jednego przycisku lub wykreślenia prostego gestu na ekranie dotykowym. Tego typu gry miały dość wygórowaną cenę w porównaniu ze swoimi oryginalnymi wersjami. Potencjalni klienci, którym zależało na mobilności, zaczęli rezygnować z zakupu PSV na rzecz coraz mocniejszych smartfonów. Wysoka cena samej konsoli wraz z celowo zawyżanymi cenami kart pamięci skutecznie zniechęciły wszystkich tych, którzy chcieli sprawdzić możliwości następcy PSP.

Dominacja PlayStation 4^[3]

Rok później nastąpiła długo wyczekiwana premiera PlayStation 4, które znacznie szybciej niż PSV znajdowało nowych nabywców. Przedstawiciele Sony w wywiadach coraz rzadziej wspominali o PSV, stopniowo degradując ją z pozycji multimedialnego gadżetu do roli przenośnego ekranu dla PS4 dzięki funkcji Remote Play. Coraz więcej gier dostępnych na PSV, tj. Borderlands 2, Octodad: Dadliest Catch, Rayman Legends czy Don’t Starve było również dostępne na PS4, a nawet PS3. Użytkownicy tych konsol nie widzieli potrzeby grania na małym ekranie PSV, kiedy mogli wygodnie zasiąść przed telewizorem z padem w ręku.

Silna konkurencja^[3]

Brak obiecanych gier oraz prężnie rozwijający się rynek smartfonów całkowicie przyćmiły funkcjonalność i moc PSV. Podczas gdy Sony traciło nadzieję na powodzenie ich przenośnej konsoli, Nintendo 3DS radził sobie znakomicie. Firma Nintendo dzięki swojemu wieloletniemu doświadczeniu oraz wnioskach wyciągniętych z porażki konkurenta, stosowała zupełne przeciwieństwo jego polityki wydawania gier. 3DS wyszedł z tej walki zwycięsko dzięki oparciu się na mocnych markach, takich jak Pokemon, Mario czy Zelda, które miały swoje premiery konsekwentnie, co kilka miesięcy, zatrzymując przy sobie oddanych klientów.

Wygaszanie zainteresowania^[12]

Już w dwa lata po premierze PSV przestała być priorytetem dla Sony. Ogromny sukces PS4 ostatecznie pogrzebał wszelkie starania by PSV przynosiło jakiekolwiek dochody. W kwietniu 2015 w nowej aktualizacji usunięto dedykowane aplikacje YouTube, Skype, Mapy Google, Facebook oraz Near. Zalegające w fabrykach egzemplarze zostały przerobione do formy PS Vita TV. Ostatnim bastionem popularności PSV okazała się Japonia, której specyficzna kultura i moda zapewniły PSV „drugie życie”.

Rynek japoński^[3]

Pomimo problemów konsola zdobyła uznanie wśród wąskiej grupy wielbicieli japońszczyzny. W momencie, gdy zachodni twórcy wycofali się ze wspierania sprzętu, na PS Store pojawiało się mnóstwo gier z gatunku jRPG oraz visual novel. Gry takie jak Persona 4: Golden, Zero Escape, Steins;Gate, Danganronpa czy The House in Fata Morgana należą do produkcji, które swoją popularność zawdzięczają właśnie temu sprzętowi, przyklejając jej łatkę konsoli skierowanej głównie do otaku. Wiele z tych tytułów otrzymało wersje anglojęzyczne, a także fizyczne wydania na rynek zachodni.

Zakończenie produkcji^[12][4]

PS Vita stała się sprzętem niszowym, a próba wprowadzenia PS Vita TV nie powiodła się. 1 marca 2019 Sony oficjalnie zakończyło produkcję sprzętu. Liczbę sprzedanych sztuk szacuje się w granicach 15 milionów. Do tej pory nie ma oficjalnych informacji odnośnie do następnej przenośnej konsoli PlayStation. Wraz z rosnącą modą na sprzęty VR, Sony podjęło decyzję, by skierować swoje zainteresowanie na gogle wirtualnej rzeczywistości PS VR i jego następców.

Zamknięcie PlayStation Store

29 marca 2021 Sony ogłosiło plany zamknięcia PS Store dla systemów PSP, PS3 oraz PS Vita. Decyzja ta spotkała się z falą krytyki od twórców niezależnych, którzy wciąż tworzą nowe produkcje na PS3 oraz PSV^[13]. Posiadacze konsoli zostali zmuszeni do szukania m.in. w serwisie Youtube metod złamania systemu, aby zachować zakupione wcześniej produkcje, które w innym przypadku zostałyby utracone bezpowrotnie^[14]. Negatywny wydźwięk zamknięcia sklepu doprowadził do zmiany decyzji i już 19 kwietnia 2021r. w oficjalnym liście do fanów Sony przeprosiło za nienależyte docenienie twórców niezależnych oraz wycofało plany zamknięcia PS Store dla systemów PS3 oraz PS Vita^[15]. Wersja na PSP została wyłączona 2 lipca 2021^[16].

W maju 2022r. PS3 oraz PS Vita otrzymały nowe wersje oprogramowania - v4.89 dla PS3 oraz v3.74 dla PSV. Wprowadziły one utrudnienia w korzystaniu ze sklepu PS Store, zmuszając graczy do używania komputera lub smartfona. Decyzja ta ma na celu zniechęcenie wieloletnich użytkowników do starszych sprzętów i jest próbą zmuszenia ich do przejścia na nowszy sprzęt, tj. PS4 lub PS5^[17].

Scena homebrew

adapter SD2VITA dla kart microSD

Już od pierwszej wersji oprogramowania, piraci szukali dziur systemowych^[18], wykorzystując tzw. exploit, aby odtwarzać pirackie kopie gier. Trudności w złamaniu zabezpieczeń, przyciągały uwagę utalentowanych programistów, tj. Andy 'TheFlow0' Nguyen^[19] znany z prac nad użytecznymi programami dla PSV^[20], a także pracami nad złamaniem oprogramowania PS4 oraz PS5. Na przestrzeni lat powstały liczne nieformalne grupy domorosłych programistów, próbujących swoich sił w złamaniu zabezpieczeń konsoli, lecz bardzo szybko porzucali prace i nie konsultowali postępów ze społecznością homebrew. Przez lata Sony toczyło walkę z piratami, wypuszczając co kilka miesięcy poprawione wersje oprogramowania, jednak z marnym skutkiem.

Już w 2013r. jedną z pierwszych metod złamania systemu było użycie exploitu podczas emulacji gier z PSP^[21]. Do tego celu wykorzystany został odpowiednio zmodyfikowany plik zapisu z gier na PSP tj, Urbanix, MBA lub Gravity Crash^[22].

W 2014r. powstała grupa Molecule^[23] ściśle związana z portalem wololo.net, składająca się z azjatyckich programistów^[24]. Dzięki niej opracowano metody złamania zabezpieczeń oprogramowania sprzętowego w wersji 3.60, o nazwie HENkaku^[25].

W 2016r. instalacja HENkaku wymagała użycia przeglądarki do wejścia na stronę posiadającą tzw. WebKit, pozwalający wgranie przeróbki na konsolę^[26]. Przerobienie zachodziło poprzez automatyczne otwarcie aplikacji e-mail i uruchomienie skryptu wykorzystującego lukę w oprogramowaniu.

W 2017r. powstała najbardziej optymalna metoda odblokowania oprogramowania w wersji 3.65 o nazwie ENSO^[27]. Pojawiła się możliwość obsługi kart microSD, dzięki specjalnemu adapterowi, który wkładany jest do slotu na karty NVG, tzw. SD2VITA^[28]. Używając go, oryginalne i drogie karty pamięci stały się zbędne.

W 2018r. powstała przeróbka o nazwie h-encore² umożliwiająca usunięcie zabezpieczeń z nowszej wersji 3.67.

W 2019r. programista znany pod pseudonimem F00D opracował exploit podmieniający klucze szyfrujące, kładąc podwaliny pod kompletne złamanie zabezpieczeń konsoli^[29].

W 2021r. powstał nowy rodzaj exploita o nazwie YMAT, który instaluje się jako homebrew (wymaga użycia h-encore²). YMAT wykonywał tzw. downgrade konsoli i instalował ENSO. Spotkał się jednak z krytyką z powodu niestabilności, co powodowało zawieszanie się konsoli. Użytkownicy skarżyli się też na fakt, że YMAT automatycznie wgrywa wtyczki, które nie są obowiązkowe.

Ostatecznie słabnące zainteresowanie i brak wiary we własny sprzęt doprowadziło Sony do decyzji o zaprzestaniu wsparcia. Piraci ulepszali metody złamania systemu, pozwalając konsoli na odtwarzanie gier z innych platform, np. NES, SNES, Game Boy, Nintendo 64, Game Cube, Sega Saturn, Dreamcast. Powstają porty gier z Androida, jak np. GTA III, GTA: Vice City, GTA: San Andreas, Bully: Canis Canem Edit, a niektórzy pasjonaci tworzą też własne gry. Dziś konsola uważana jest za jedną z lepszych alternatywnych metod do odtwarzania retro-gier^[30].

Zobacz też

• lista przenośnych konsol gier wideo

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona konsoli