Plazmoliza

Przed plazmolizą cytoplazma (różowa) przylega do ścian komórkowych.
Cytoplazma w trakcie plazmolizy zmniejszyła swoją objętość.

Plazmoliza – zjawisko odstawania protoplastu od ściany komórkowej, w wyniku utraty wody i tym samym turgoru[1][2]. Może zachodzić we wszystkich komórkach, mających ścianę komórkową. Plazmolizę można zaobserwować w komórkach roślinnych po umieszczeniu ich w roztworze hipertonicznym[1][2]. Zgodnie z prawami osmozy woda przenika przez plazmalemmę z komórki do roztworu, co powoduje odwodnienie komórki i kurczenie się cytoplazmy podstawowej. Umieszczenie komórki, u której zaobserwowano kolejne stadia plazmolizy, w roztworze hipotonicznym spowoduje napływ wody do komórki i odzyskanie turgorudeplazmolizę.

Wyróżnia się 3 rodzaje plazmolizy[3]:

  • kątowa (graniczna)
  • wklęsła
  • wypukła.

Proces odwrotny, polegający na pobieraniu wody przez wodniczki z roztworu zewnętrznego o mniejszym stężeniu, nazywa się deplazmolizą. Zarówno deplazmoliza jak i plazmoliza mogą prowadzić do śmierci komórki.


Przypisy

  1. a b Marek Guzik, Ryszard Kozik, Ewa Jastrzębska, Renata Matuszewska, Ewa Pyłka-Gutowska, Władysław Zamachowski: Biologia na czasie 1. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Zakres rozszerzony. Do nowej podstawy programowej. Rok dopuszczenia: 2013. Numer ewidencyjny w wykazie MEN: 564/2/2013. s. 61. ISBN: 978-83-267-2133-5.
  2. a b Znaczenie PLASMOLYSIS, definicja w Cambridge English Dictionary, dictionary.cambridge.org [dostęp 2020-03-30] (pol.).
  3. Plasmolysis Definition and Examples - Biology Online Dictionary, Biology Articles, Tutorials & Dictionary Online, 10 listopada 2019 [dostęp 2020-03-30] (ang.).


Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Rhoeo Discolor epidermis.jpg
Autor: Mnolf, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Epidermis cells of Rhoeo Discolor(Tradescantia); the vacuoles fill out the whole cell bodies. Size: Field of view ca. 450 µm
Rhoeo Discolor - Plasmolysis.jpg
Autor: Mnolf, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Epidermis cells of Rhoeo Discolor (Tradescantia) after plasmolysis. The vacuoles (pink) have shrunk. Size: Field of view ca. 450 µm