Pleń
Pleń (robak hufcowy) – pełznąca masa, złożona z tysięcy maleńkich larw muchówki z gatunku ziemiórki pleniówki.
Pleń jest niezwykle rzadkim zjawiskiem, a przyczyna wędrówki larw do dziś nie została poznana. Pierwszym zoologiem, który zwrócił uwagę na to zjawisko, był związany z Gryfowem Śląskim i Jelenią Górą Caspar Schwenckfeld. Pod nazwą Ascarides militares opisał on pleń w wydanej w 1603 r. w Legnicy pracy pt. "Theriotropheum Silasiae", będącej uporządkowanym opisem fauny Śląska[1].
Pojawienie się plenia było czasem uznawane za przepowiednię nieszczęść. Obserwowany na obszarach górzystych (a także 11 razy w Puszczy Białowieskiej[2]), pleń był czasem obiektem zabiegów magicznych, np. górale tatrzańscy zbierali pleń, suszyli, święcili, a następnie rozsypywali w stodołach i stajniach, gdzie miał zapewnić dobrobyt. Pleń ciągnący ku północy miał być zwiastunem dobrych zbiorów. Beletrystyczny opis plenia wykonał XIX-wieczny przyrodnik, Erazm Majewski, w popularyzatorskiej powieści dla młodzieży Doktor Muchołapski. Fantastyczne przygody w świecie owadów.
Przypisy
- ↑ Mirosław Syniawa, rafał Syniawa: Śląski Pliniusz [w:] "Przyroda Górnego Śląska" nr 19, wiosna 2000, s. 14-15
- ↑ J.M. Gutowski, S. Czachorowski. P. Górski, M. Wanat: „Bezkręgowce”, [w:] Cz. Okołów (red.), M. Karaś (red.), A. Bołbot (red.): Białowieski Park Narodowy. Poznać – Zrozumieć – Zachować. Białowieski Park Narodowy, 2009.
Linki zewnętrzne
- Strona o pleniu, m.in. opis z powieści E. Majewskiego oraz monografia M.Nowickiego
- Serwis informacyjny dotyczący plenia
- Film Nadleśnictwa Baligród
- anw: Pleń pełzał po szlaku w Beskidach. "Wierzono, że spotkanie go przynosi nieszczęście". tvn meteo, 2022-07-23. [dostęp 2022-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-23)]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
Pleń na ilustracji Brehma