Plemiona celtyckie

Plemiona celtyckie – grupy ludności celtyckiej zamieszkujące w starożytności obszar Europy i Azji Mniejszej.

Europa zachodnia

Rozmieszczenie plemion galijskich w Galii Cisalpińskiej w IV-III w. p.n.e.

Galia Przedalpejska (Gallia Cisalpina)

• Bojowie (Boii)
• Lingonowie (Lingoni)
• Senonowie (Senones)
• Cenomanowie (Cenomani)
• Insubrowie (Insubri)
• Karnowie (Carni)
• Taurynowie (Taurini)

Plemiona zamieszkujące zachodnią Europę kontynentalną w I wieku p.n.e.^[1] (Galowie):

Galia Narbońska (Gallia Narbonensis)

Terytoria położone na zachód od Rodanu:

• Wolkowie (Volcae) podzieleni na: Wolków Arekomików (Volcae Arecomici) zamieszkujących okolice Nemausus (dzisiejsze Nîmes) oraz Wolków Tektosagów (Volcae Tectosages) w okolicach Tolosy (dzisiejsza Tuluza)
• Helwiowie (Helvi)
• Arwernowie (Arverni - "rolnicy, oracze")

Środkowy brzeg Rodanu:

• Trykastynowie (Tricastini)

Lewy brzeg Rodanu:

• Salluwiowie (Salluvi) – wymieszani z Ligurami, dlatego często określani jako Celto–Ligurowie
• Wokoncjowie (Vocontii)
• Allobrogowie (Allobroges – "z innego kraju")

Orientacyjne rozmieszczenie plemion galijskich, 58 r. p.n.e.

Akwitania (Gallia Aquitania)

• Tarbellowie (Tarbelli – "ludzie byka")
• Auskowie (Ausci)
• Eluzatowie (Elusates)
• Bigerrionowie (Bigerriones)
• Bojowie (Boii)

Galia "celtycka", zwana Celtyką

• Wellawowie (Vellavi – "najlepsi")
• Gabalowie (Gabali)
• Gesatowie (Gaesatae)
• Rutenowie (Ruteni)
• Kwariaci (Quariates)
• Kadurkowie (Cadurci – "bojownicy")
• Eduowie (Aedui – "gwałtowni")
• Segusjawowie (Segusiavi – "potężni")
• Ambarrowie (Ambarri)
• Insubrowie (Insubres)
• Lingonowie (Lingones)
• Mandubiowie (Mandubii – "ludzie z Doubs")
• Aleurkowie Brannowikowie (Aleurci Brannovices)
• Sekwanowie (Sequani – "ludzie Sekwany")
• Helwetowie (Helvetii – "leśni")
• Leukowie (Leuci – "lśniący")
• Trykassowie (Tricasses, cass – "wyróżniający się, miły; szybki")
• Meldowie (Meldi – "łagodni, spokojni")
• Senonowie (Senones – "dawni")
• Paryzjowie (Parisii – "działający")
• Karnutowie (Carnutes)
• Biturygowie Kubowie (Bituriges Cubi, Bituriges – "królowie świata")
• Turonowie (Turoni)
• Piktonowie (Pictones, Pictavi)
• Lemowikowie (Lemovices)
• Petrokoriowie (Petrocorii – "cztery kohorty")
• Wasatowie (Vasates)
• Biturygowie Wiwiskowie (Bituriges Vivisci)
• Nitiobrygowie (Nitiobriges – "mocni w boju")
• Lexowiowie (Lexovii)
• Saluwiowie (Salluvii)
• Sejowie (Seii)
• Widukassowie (Viducasses)
• Essuwiowie (Essuvii)
• Brannowikowie (Brannovices)
• Aulerkowie Eburowikowie (Aulerci Eburovices)
• Aulerkowie Cenomanowie (Aulerci Cenomani)
• Aulerkowie Diablintowie (Aulerci Diablintes)

Armoryka (Armorica lub Aremorica)

• Bajokassowie (Baiocassi)
• Unellowie (Unelli)
• Abrykatuowie (Abricatui)
• Andowie/Andekawowie (Andes, Andecavii)
• Koriosolici (Coriosolites, Coriosolitae)
• Namnetowie (Namnetes – "ludzie doliny")
• Redonowie (Redones – "biegnący")
• Osysymowie (Osismi – "bardzo wysocy")
• Wenetowie (Veneti)

Belgia (Gallia Belgica)

• Weliokassowie (Veliocasses – "skromni i znakomici")
• Kaletowie (Caleti)
• Bellowakowie (Bellovaci – "wojownicy")
• Sylwanektowie (Silvanectes – "leśni")
• Ambianowie (Ambiani – "mieszkający po dwóch stronach rzeki")
• Wiromanduowie (Viromandui – "posługujący się końmi pociągowymi")
• Atuatukowie (Atuatuci)
• Menapiowie (Menapii)
• Nerwiowie (Nervii – "ludzie mocni")
• Morynowie (Morinii – "morscy")
• Atrebatowie (Atrebates)
• Suessjonowie (Suessiones – "dobrze osiedleni")
• Remowie (Remi – "pierwotni")
• Katuwellaunowie (Catuvellauni – "najlepsi w boju")
• Mediomarykowie (Mediomatrici – "ci, co są pośrodku obydwu Matra", czyli rzek Marny i Modery nazywanych Matrona i Matra)

Orientacyjne rozmieszczenie plemion na Półwyspie Iberyjskim ok. 200 r. p.n.e.

• Trewerowie (Treveri – "mieszkańcy")
• Trybokowie (Triboci)
• Nemetowie (Nemetes – "uświęceni"),
• Eburonowie (Eburones, celt. eburo -"cis")

Półwysep Iberyjski

• Celtyberowie
• Asturowie
• Gallekowie
• Kantabrowie

Wyspy Brytyjskie

Orientacyjne rozmieszczenie plemion na Wyspach Brytyjskich ok. 100 r. p.n.e.

Plemiona zamieszkujące Wyspy Brytyjskie (I wiek n.e)^[2]:

• Dumnonowie (Dumnonii)
• Durotrygowie (Durotriges)
• Belgowie (Belgae)
• Atrebatowie (Atrebates)
• Regnowie (Regnenses, Regni)
• Kantiowie (Cantii, Cantiaci)
• Katuwellaunowie (Catuvellauni)
• Trynowantowie (Trinovantes)
• Dobunnowie (Dobunni)
• Demetowie (Demetae)
• Dekangowie/Ceangowie (Decangi, Ceangi)
• Sylurowie (Silures)
• Icenowie (Iceni)
• Korytanie (Coritani)
• Ordowikowie (Ordovices)
• Kornowiowie (Cornovii)
• Brygantowie (Brigantes)
• Parisjowie (Parisii)

na północ od Wału Hadriana

• Selgowie (Selgovae)
• Otadynowie/Wotadynowie (Otadini, Votadini)
• Nowantowie (Novantae)
• Damnonie (Damnonii)

na północ od Wału Antonina

• Kaledończycy (Caledonii)
• Kornawiowie (Cornavii)
• Werturionowie (Verturiones)

plemiona piktyjskie i małe królestwa celtyckie

• Cumbria – Brytonowie
• Brytonowie ze Strathclyde
• Goddodin
• Lothian
• Cinél Comgaill lub Gabrain
• Fortrenn
• Fib
• Circenn
• Athfótla
• Cinél Loairn
• Cinél Baetain
• Scetis
• Cait

Europa środkowa i wschodnia

• Bojowie (Boii)
• Kotynowie (Cotini)
• Erawiskowie (Eravisci)
• Sedunowie (Seduni)
• Skordyskowie (Scordistae)
• Tauryskowie (Taurisci)
• Tulingowie (Tulingi)
• Uberowie (Uberii)
• Windelikowie (Vindelici)

Galacja w czasach rzymskich

Azja Mniejsza

Plemiona galackie:

• Tektosagowie (Tectosages)
• Tolistobogowie (Tolistobogii)
• Trokmowie (Trocmi)

Zobacz też

Celtowie

Przypisy

Bibliografia

• Myles Dillon, Nora K. Chadwick: Ze świata Celtów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975
• T.G.E. Powell: Celtowie. Warszawa: Wydawnictwo RTW, 1999, ISBN 83-87974-60-9
• Henri Hubert: Les Celtes. Paris: Éditions Albin Michel, 2012
• Jean Markale: Wercyngetoryks. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988, ISBN 83-06015-39-8