Plewka

Dwukwiatowy kłosek żyta. Widoczne dwie plewy i dwa ziarniaki osłonięte plewkami dolnymi zakończonymi długą ością
Plewki (b, c) na schemacie budowy kłoska traw: a1, a2 – plewy, b – plewka dolna, c – plewka górna, d – pręciki, e – znamię słupka, f – zalążnia słupka, g – łuszczki

Plewka – niewielki łuseczkowaty listek występujący głównie w kwiatach roślin z rodziny wiechlinowatych. U niektórych gatunków plewki zakończone są długą ością. Najczęściej występują dwie plewki:

  • plewka dolna (łac. lemma, ang. lemma) – wyrasta u nasady kwiatu i jest odpowiednikiem przysadki (a więc nie jest elementem kwiatu traw). Może być wypukła – z widoczną linia grzbietową lub zaokrąglona – albo prawie płaska. Posiada na szczycie ość lub jest bezostna, może być owłosiona lub naga, tępa lub zaostrzona, z kilkoma (do 10) nerwami.
  • plewka górna (łac. palea, ang. palea) – zwykle mniejsza od plewki dolnej, wyrasta nieco wyżej i po przeciwległej stronie osi kwiatu. Powstaje ona z zewnętrznego okółka okwiatu, zredukowanego do dwóch listków (stąd zwykle jest dwunerwowa). Plewki górnej nie posiadają tylko nieliczne gatunki, np. wyczyniec.

Po przekwitnięciu kwiatu plewki zwykle twardnieją. U niektórych gatunków, np. u owsa plewki podczas dojrzewania zrastają się z ziarniakiem, tworząc jego dodatkową okrywę (powstaje tzw. ziarniak oplewiony), u innych, np. u pszenicy czy żyta są związane z ziarniakiem bardzo luźno i łatwo odpadają podczas omłotu zboża lub samorzutnie.

Wymłócone plewki i plewy stanowią paszę objętościową suchą.

Zobacz też

Bibliografia

  • Marian Falkowski (red.): Trawy polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982. ISBN 83-09-00593-8.

Media użyte na tej stronie

Kafje met kafnaald rogge Secale cereale.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Rasbak (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Awns of Secale cereale
Spiketo.jpg
Autor: Bildoj, Licencja: CC BY-SA 3.0
Schéma d'épillet de poacée, repris à partir d'un dessin de la version tchèque de Wikipédia.