Połabie
![]() | |
Państwa | |
---|---|
Ważniejsze miasta | Berlin, Poczdam, Brandenburg an der Havel, Havelberg, Chociebuż, Frankfurt nad Odrą, Rostock, Schwerin, Neubrandenburg, Lubeka, Drezno, Lipsk, Chemnitz, Zwickau, Budziszyn |
![]() | |
Połabie ok. 1000 roku Marchia Wschodnia (Marchia Saska) |
Połabie (znane również jako Połabszczyzna[1]) – kraina historyczna położona pomiędzy rzekami Łabą i Soławą na zachodzie, Odrą na wschodzie, Morzem Bałtyckim na północy i Rudawami na południu.
Historia
We wczesnym średniowieczu Połabszczyznę zamieszkiwały plemiona Słowian połabskich. Region ten od końca VIII wieku ulegał wpływom frankijskim, później wschodniofrankijskim, a następnie niemieckim[2].
W latach 955–957 przez Połabie przetoczyła się fala powstań słowiańskich przeciwko dominacji niemieckiej. Powstanie objęło także północnych Wieletów i Obodrzyców. Pomimo trudności z powodu braku poparcia działań królewskich przez opozycję, powstanie zostało spacyfikowane. Najdłużej opierali się Wieleci, pokonani w 957 roku. Władza niemiecka na terytoriach Słowian połabskich umocniła się, czego wyrazem było powołanie biskupstw w Brennie i Hobolinie[3].
W 983 roku na terenie Połabian doszło do największego powstania plemion słowiańskich – skierowane przeciw podporządkowaniu Świętemu Cesarstwu Rzymskiemu oraz chrystianizacji. Powstanie zakończyło się absolutnym zwycięstwem Słowian. Niemcy zostali wyrzuceni poza rzekę Łabę na następne 200 lat[4]. Ostatecznie region utracił samodzielność na początku XIII wieku, głównie na skutek krucjat. Większość Połabia została podbita przez Święte Cesarstwo Rzymskie, natomiast północna jego część z Rugią – przez Danię. Na podbitych terenach Niemcy rozpoczęli we wczesnym średniowieczu tzw. Ostsiedlung. Historycy jako powód całkowitej zagłady i ostatecznej asymilacji Połabian z Niemcami wskazują przywiązanie do pogaństwa i odrzucenie chrześcijaństwa[2][5].
W XI wieku nieudane w dalszej perspektywie próby podporządkowania sobie tego obszaru podejmowali także władcy polscy – zwłaszcza Bolesław Chrobry i Bolesław III Krzywousty. Współcześnie Połabie należy w całości do Niemiec.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Strzelczyk 2006 ↓.
- ↑ a b Maria Janion, Niesamowita Słowiańszczyzna, Kraków: Wydawnictwo Literackie, ISBN 978-83-08-04002-7, s. 17; za: Z. Skrok, Słowiańska moc, czyli o niezwykłym wkroczeniu naszych przodków na europejską arenę, Warszawa 2006, s. 104–109.
- ↑ Kazimierz Myśliński: Polska wobec Słowian połabskich do końca wieku XII. Wodzisław Śląski: Templum, 1995. ISBN 978-83-932793-4-0.
- ↑ Barkowski 2015 ↓.
- ↑ Charles Higounet: Die deutsche Ostsiedlung im Mittelalter. Berlin: Siedler, 1986/2001. ISBN 3-88680-141-1
Bibliografia
- Jerzy Strzelczyk, Połabszczyzna zapomniana. Część V: Nakon, czyli Obodrzyci ponownie na drodze do własnego bytu, Szczecin: „Przegląd Zachodniopomorski”, 2006, ISSN 0552-4245 .
- Robert F. Barkowski, Połabie 983, Warszawa: „Bellona”, 2015, ISBN 978-83-11-13913-8 .
Media użyte na tej stronie
Autor: Hoodinski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mapa Marchii Wschodniej ok. 1000 roku