Południowa grań Łomnicy
Południowa grań Łomnicy (słow. JJV rameno Lomnického štítu[1]) – długi grzbiet w Tatrach Wysokich, ciągnący się w kierunku południowym (dokładnie: południowo-południowo-wschodnim) od wierzchołka Łomnicy, położonego w długiej południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika. Grań w swoim górnym odcinku oddziela od siebie Dolinę Małej Zimnej Wody na zachodzie i Dolinę Łomnicką na wschodzie. Jej fragment na południe od Łomnickiej Przełęczy stanowi Łomnicka Grań (Lomnický hrebeň), w dolnej części skręcająca ku południowemu wschodowi i oddzielająca tu Dolinę Zimnej Wody od Łomnickiej Uboczy[2][3].
Granią od Łomnickiej Przełęczy na Wielką Łomnicką Basztę prowadzi zielony szlak turystyczny. Jego dolny odcinek znad Łomnickiego Stawu został zamknięty, można tę trasę pokonać jedynie wyciągiem krzesełkowym[4].
Przebieg grani
Poniżej wyróżniono kolejne obiekty w grani (od wierzchołka Łomnicy na południe)[5][2]. Słowackie nazwy podane są według czterojęzycznego słownika tatrzańskiego[1], wysokości – według atlasu satelitarnego Tatr i Podtatrza[3].
- Łomnicka Szczerbinka (Lomnická štrbinka),
- Łomnicki Kopiniaczek (Lomnický zub),
- Wyżni Łomnicki Karb (Vyšný lomnický zárez),
- Łomnicki Mniszek (Lomnický mníšik),
- Pośredni Łomnicki Karb (Prostredný lomnický zárez),
- Łomnicki Kopiniak (Lomnická stena),
- Czarny Filar (Čierny pilier) opadający na zachód,
- Niżni Łomnicki Karb (Lomnická priehyba),
- Łomnicka Kopa (Lomnická kopa, ok. 2430 m[2]) z granią południowo-zachodnią, rozwidlającą się na:
- odnogę północną – filar przekształcający się niżej w Capią Grzędę, w którym wyróżnia się przełęcze:
- Wyżni Capi Przechód,
- Niżni Capi Przechód,
- odnogę południową – właściwą grań południowo-zachodnią Łomnickiej Kopy z przełęczami:
- Wyżni Łomnicki Przechód (Vyšné sedielko pod Lomnickou kopou),
- Pośredni Łomnicki Przechód (Prostredné sedielko pod Lomnickou kopou),
- Niżni Łomnicki Przechód (Nižné sedielko pod Lomnickou kopou),
- odnogę północną – filar przekształcający się niżej w Capią Grzędę, w którym wyróżnia się przełęcze:
- Łomnicka Przełęcz (Lomnické sedlo, 2190 m),
- Wielka Łomnicka Baszta, Łomnicka Strażnica[6] (Veľká Lomnická veža, 2215 m),
- Wyżni Myśliwski Przechód (Vyšný Poľovnický priechod),
- Myśliwska Czuba (Poľovnický hrb),
- Myśliwska Przełęcz (Poľovnické sedlo),
- Mała Łomnicka Baszta (Veľký Lomnický hrb, 2081 m) o dwóch wierzchołkach,
- Pusta Grzęda odgałęziająca się na wschód – z Pustą Strażnicą (1968 m),
- Szkaradna Grzęda opadająca na południowy wschód[3],
- Niżni Myśliwski Przechód (Nižný Poľovnický priechod),
- Zadnia Łomnicka Czuba (Prostredný Lomnický hrb, 1792 m),
- Skrajna Łomnicka Czuba (Lomnický hrb, 1604 m),
- Łomnicka Kazalnica (Lomnická kazateľnica, 1529 m).
Otoczenie
W górnej części południowa grań Łomnicy oddziela od siebie żleby opadające do sąsiadujących dolin. Największym z nich po stronie zachodniej jest Żleb Téryego, niżej wcinają się w te same stoki Siklawiczny Żleb i Łomnicki Żleb. Po stronie Doliny Łomnickiej zbocza opadające z górnego fragmentu Łomnickiej Grani noszą nazwy Łomnickiego Pola i Pustego Pola. Pomiędzy Pustym Polem a Pustą Grzędą położony jest żleb Pusta Żlebina, spadający w stronę Łomnickiego Stawu, natomiast między Pustą Grzędę a Szkaradną Grzędę wcina się Szkaradna Żlebina. Zbocza poniżej Małej Łomnickiej Baszty pokryte są kosodrzewiną i nazywane są Szerokim Polem. Poza Szkaradną Żlebiną wcina się w nie jeszcze jeden żleb – położona dalej na południe Głęboka Żlebina[3][2].
Właściwa część grani kończy się ponad Doliną Zimnej Wody, w okolicach Wodospadów Zimnej Wody i Staroleśnej Polany. Jej niewyraźnym przedłużeniem jest długi i szeroki wał morenowy, stanowiący północne ograniczenie Doliny Zimnej Wody. Ponad jej dolną częścią wznosi się w nim Suchy Wierch Łomnicki (1047 m) oraz Łomnicki Przysłop (1006 m)[3][2].
Przypisy
- ↑ a b Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-08-13].
- ↑ a b c d e Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 416–418. ISBN 83-01-13184-5.
- ↑ a b c d e Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 124, 142–143. ISBN 83-909352-2-8.
- ↑ Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008, s. 137-138. ISBN 978-83-60078-05-1.
- ↑ Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXI. Klimkowa Przełęcz – Łomnicka Grań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977, s. 152–221.
- ↑ Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008, s. 138. ISBN 978-83-60078-05-1.
Media użyte na tej stronie
Autor: Michal Klajban, Licencja: CC BY-SA 3.0
Lomnický štít, Tatra Mountains, Slovakia
Autor: Krzysztof Dudzik, contributors of OpenStreetMap, Licencja: ODbL
Schemat południowo-wschodniej grani Wyżniego Baraniego Zwornika.
- kolor czarny - południowo-wschodnia grań Wyżniego Baraniego Zwornika,
- kolor różowy - grań główna
- kolor zielony - granie boczne
Autor: Rafał Kozubek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zachodnia ściana Łomnicy i górna część jej południowej grani.
Autor: Michal Klajban, Licencja: CC BY-SA 3.0
Slavkovská Valley, Tatra Mountains, Slovakia