Pośrednia Baszta

Pośrednia Baszta
Predná bašta
Ilustracja
Widok z Rysów
Państwo Słowacja
PasmoTatry, Karpaty
Wysokość2374 m n.p.m.
Wybitność50 m
Pierwsze wejście1877
Kornel Schmör, Karl Wünschendorfer
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Pośrednia Baszta”
Ziemia49°09′37,3″N 20°03′18,0″E/49,160361 20,055000
Widok z Osterwy
Od lewej: Szatan, Pośrednia Baszta, Mała Baszta. Widok z Doliny Młynickiej

Pośrednia Baszta (słow. Predná bašta, niem. Vordere Bastei, węg. Elülső-Bástya, Mellső-Bástya, 2374 m[1][2], 2366 m[3], 2364 m[4]) – szczyt w Tatrach Wysokich położony na terenie Słowacji, w Grani Baszt (Hrebeň bášt) rozdzielającej doliny: Młynicką (Mlynická dolina) i Mięguszowiecką (Mengusovská dolina). Dawniej nieprawidłowo nazywany był Przednią Basztą[3]. Znajduje się pomiędzy Szatanem, od którego oddziela go Przełęcz nad Czerwonym Żlebem (2324 m), a Małą Basztą (Malá bašta, 2287 m), od której oddziela go Przełęcz nad Szerokim Żlebem (2206 m)[3][1].

Najniższa część południowej, opadającej ku Przełęczy nad Szerokim Żlebem południowej grani Pośredniej Baszty to trawiasto-skalisty, niezbyt stromy grzbiet. W wyższej części są liczne turniczki, szczerbinki i strome uskoki. Wschodnia ściana Pośredniej Baszty ma wysokość około 700 m. Ograniczają ją dwa głębokie żleby: Czerwony Żleb po północnej stronie i Szeroki Żleb po południowej. Ściana zachodnia o wysokości około 430 m opada na Zadnią Polanę w Dolinie Młynickiej. Od strony północnej ogranicza ją wąski żlebek spadający z Przełęczy nad Czerwonym Żlebem, od południowej szeroka depresja opadająca z Przełęczy nad Szerokim Żlebem[4].

Zaraz po południowej stronie wierzchołka i około 35 m niżej w grani Pośredniej Baszty znajduje się bezimienne siodełko. W kierunku Stawu nad Skokiem w Dolinie Młynickiej opada z niego lewy żleb zachodniej ściany. Od strony Doliny Mięguszowieckiej z siodełka opada trawiasty żlebek, niżej przechodzący w komin. Siodełko ma duże znaczenie dla taterników; krzyżują się na nim bowiem wszystkie warianty dróg prowadzących granią i 4 drogi prowadzące ścianami[4].

Taternictwo

Jest to szczyt łatwy do zdobycia, zwłaszcza od strony przełęczy lub z Doliny Młynickiej, ale nie prowadzą tam żadne oznakowane trasy turystyczne. Mogą na nim uprawiać wspinaczkę taternicy. Dla współczesnych taterników drogi w jego masywie są łatwe[4].

Pierwsze odnotowane wejścia

Jej deniwelacja wynosi około 700 m.

  • latem – Kornel Schmör, Karl Wünschendorfer 6 sierpnia 1877 r.,
  • zimą – Theodor Wundt 23 grudnia 1891 r.[5]
Przejście granią
  1. Północno-zachodnią granią od Przełęczy nad Czerwonym Żlebem; 0+ w skali tatrzańskiej, na szczyt Pośredniej Baszty 10 min
  2. Z przełęczy nad Szerokim Żlebem, z ominięciami po wschodniej stronie; 0+, 30 min
  3. Z Przełęczy nad Szerokim Żlebem z ominięciami po zachodniej stronie; 0, 30 min
  4. Ściśle południową granią; I, 45 min[4].
Ściana wschodnia

Najniżej położonym punktem jest podstawa wielkiego filara znajdująca się na wysokości około 1650 m, ściana ma więc deniwelacje około 700 m. Górna jej część składa się z tegoż filara oraz dużej ściany po jego lewej stronie (patrząc od dołu). Ściana ta ma wschodnią ekspozycję, od filara oddziela ją głęboki i stromy żleb, z lewej strony opada do Szerokiego Żlebu. W prawej części ściany są strome i gładkie płyty, nad nimi okapiki. Prawie pozioma podstawa ściany opada na Basztowy Taras będący środkową częścią całej wschodniej ściany. Najniższa część ściany to prawie 100-metrowej wysokości i prawie pionowa czołówka. Do 2009 r. była dziewicza – nie zdobyta przez taterników. Łatwo ponad nią jednak dostać się z obydwu żlebów, gdyż znajduje się ponad nią szeroki, trawiasto-kosówkowy zachód[4].

  1. Skrajnie prawym żebrem wschodniej ściany; IV, 6 godz.
  2. Prawą częścią wschodniej ściany; IV, 5 godz.
  3. Środkowym żebrem wschodniej ściany; IV, 5 godz.
  4. Centralnym żlebem wschodniej ściany; II, miejsca IV, 4 godz.
  5. Droga Bakoš-Petrik; V
  6. Lewą częścią ściany; V, 3 godz.
  7. Droga Jurzycy przez Basztowy Taras; I, miejsca II, z Szerokiego Żlebu 1 godz.[4]
Ściana zachodnia

Są w niej dwa żleby i trzy żebra. Prawe z nich w dolnej części kulminuje szeroką wypukłością. Z niemal każdego jej miejsca można łatwo przejść do piarżysk Szerokiego Żlebu. Środkowe żebro zaczyna się kilkadziesiąt metrów poniżej grani i mniej więcej w połowie swojej wysokości rozgałęzia na dwa ramiona. Najdłuższe jest lewe żebro opadające z najwyższego punktu Pośredniej Baszty[4].

  1. Prawą częścią zbocza, od południowego zachodu; 0, od stawu 1 godz. 30 min
  2. Prawym ramieniem środkowego żebra; miejsca II, d godz. 45 min
  3. Lewym żebrem (z ominięciami); III, 4 godz.
  4. Śmierć frajerom (ściśle lewym żebrem); IV+, 5 godz. 30 min[4].

Przypisy

  1. ↑ a b Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
  2. ↑ Tatry Wysokie i Tatry Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-26-8.
  3. ↑ a b c Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska. Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  4. ↑ a b c d e f g h i Władysław Cywiński. Grań Baszt. Przewodnik szczegółowy, tom 15. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2009, ISBN 978-83-7104-041-2.
  5. ↑ Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część V. Cubrynka – Skrajna Baszta. Warszawa: Sport i Turystyka, 1954.
Grań Baszt

Media użyte na tej stronie

U+25B2.svg
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Grań Baszt z Rysów R+NR2019.jpg
Autor: Foto: Adam Opioła, opis: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Rysów
Satan and Predna Basta and Mala Basta.jpg
Autor: Kristo, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Satan and Predna Basta and Mala Basta
Grań Baszt z Osterwy T33.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grań Baszt z Przełęczy pod Osterwą