Pobyłkowo Małe (wieś)
| Artykuł | 52°33′18″N 21°1′54″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 52°33'10"N, 21°2'10"E |
| - błąd | 38 m |
| Odległość | 411 m |
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna | 23 |
| Kod pocztowy | 06-121[3] |
| Tablice rejestracyjne | WPU |
| SIMC | 0122884[4] |
Położenie na mapie gminy Pokrzywnica _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Pokrzywnica") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu pułtuskiego  | |
 52°33′18″N 21°01′54″E/52,555000 21,031667 | |
Pobyłkowo Małe – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie pułtuskim, w gminie Pokrzywnica[4][5]. Przez miejscowość przepływa rzeka Klusówka.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.
Historia
Najwcześniejsze źródła wspominają o istnieniu Pobyłkowa w 1240 roku jako Pobelcouo[6], od początków XIII wieku własność biskupów płockich[7]. W XVIII wieku nastąpił rozdział Pobyłkowa na Pobyłkowo Małe i Pobyłkowo Duże (Wielkie). W okresie tym istniały wieś i folwark o tej nazwie[6]. Wieś znajdowała się wówczas w kluczu trzepowskim dóbr przednarwiańskich biskupstwa płockiego[8], a następnie stała się jako wieś zarobna częścią klucza pobyłkowskiego, do którego należały także folwarki Pobyłkowo Małe, Pobyłkowo Duże i Trzepowo, wsie zarobne Pobyłkowo Duże, Budy Pobyłkowskie, Budy Trzepowskie, Trzepowo oraz młyn Klusek. W dokumentach historycznych dla wsi odnotowuje się także nazwę Pobyłków. W 1827 roku w Pobyłkowie Małym znajdowało się 12 domów, a populacja wynosiła 83 mieszkańców[9].
W 1830 roku Pobyłkowo kupił Jakub Fryderyk Hoffman, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, twórca jego ogrodu botanicznego, a po nim do 1876 roku dobrami pobyłkowskymi władał jego syn Tytus Hoffmann, członek Towarzystwa Rolniczego i nauczyciel[10]. Historycznie w Pobyłkowie Małym mieściło się także wójtostwo, którego ostatnim dziedzicem i właścicielem był Długołęcki, po którego śmierci grunta włączono w skład folwarku w Pobyłkowie Dużym[9]. Do czasu II wojny światowej we wsi znajdował się dworek, który w 1905 roku otrzymał nagrodę Tygodnika Ilustrowanego na wystawie "Dwór polski" w Salonie Sztuk Pięknych Aleksandra Krywulta[11].
Ostatnimi przedwojennymi właścicielami Pobyłkowa Małego była rodzina Dłużewskich - Józef i Jadwiga[12], a następnie ich syn Karol. W 1936 część terenów Pobyłkowa zostało poddanych przymusowej parcelacji[13][14], natomiast sam Dłużewski został rozstrzelany przez Niemców we wrześniu 1939 roku w publicznej egzekucji[15].
W czasie walk w 1944 roku wieś uległa dużym zniszczeniom[16]. W czasach powojennych we wsi zorganizowano Państwowe Gospodarstwo Rolne. Po jego likwidacji w dawnych budynkach gospodarczych (wcześniejszej siedzibie Stacji Maszynowo-Traktorowej[17]) do 2019 roku funkcjonowało przedsiębiorstwo produkcji styropianu Polexim[18].
Demografia
Dane za rok 2011[1]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 354 | 100 | 173 | 48,9 | 181 | 51,1 |
Przypisy
- ↑ a b Wieś Pobyłkowo Małe w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2010-01-31] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Poczta Polska. Wyszukiwarka kodów pocztowych
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. IX Po-Q, hasło „Pobyłkowo”. Kraków: Polska Akademia Nauk, Instytut Języka polskiego, 2013, s. 11. ISBN 978-83-64007-04-0.
- ↑ Maria Domin, Acta Nuntiaturae Polonae, t. t. XXXIV, w. 8, 2015, s. 241.
- ↑ Waldemar Graczyk, Inwentarz dóbr przednarwiańskich biskupstwa płockiego z 1785 roku, w: Nasza Przeszłość, t. 107, 2007, s. 268.
- ↑ a b Pobyłkowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 347.
- ↑ Tytus Hoffmann h. Różan, Sejm-Wielki.pl [dostęp 2020-08-14].
- ↑ Dwór w Pobyłkowie od strony wjazdu, „Tygodnik Ilustrowany” (7), bcul.lib.uni.lodz.pl, 1905, s. 107 [dostęp 2020-08-14].
- ↑ Tradycja Mazowsza. Powiat pułtuski. Przewodnik subiektywny. (pol.). Mazowieckie Obserwatorium Kultury, s. 57
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 września 1936 r. o ustaleniu nadzwyczajnego wykazu imiennego nieruchomości podlegających przymusowemu wykupowi
- ↑ Książka adresowa z 1939 r., s. 547
- ↑ Karol Dłużewski z Dłużewa h. Pobóg (ID: 4.456.143). [dostęp 2021-03-18].
- ↑ Łacha wieś z piasków Narwi wyrosła, „Informator Gminy Serock” (8/164), wrzesień 2016, s. 13.
- ↑ Mapa topograficzna z lat 80. XX wieku
- ↑ "POLEXIM" SP. Z OO W LIKWIDACJI (KRS 0000209522). [dostęp 2021-08-28].
Linki zewnętrzne
- Pobyłkowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 347.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Autor:
Mapa powiatu pułtuskiego, Polska
Autor:
Mapa gminy Pokrzywnica, Polska