Pochód Królów

Pochód Królów w Vlčnovie
Prace malarskie Jožy Uprki inspirowane Pochodem Królów
Obraz Jízda králů ve Vlčnově, 1897
Obraz Jízda králů ve Vlčnově, 1897, detal
Obraz Jízda králů ve Vlčnově, 1897, detal

Pochód Królów[a], Jazda Królów (czes. Jízda králů) – dwudniowy festyn folklorystyczny organizowany na wiosnę w weekend majowy, dawniej w ramach obchodów święta Zesłania Ducha Świętego, w regionach etnograficznych Slovácko i Haná południowo-wschodnich Moraw w Czechach; uroczyste orszaki odbywają się w miejscowościach: Hluk, Kunovice, Skoronice i Vlčnov.

Dzieci podczas festiwalu

Opis

Pochód Królów jest organizowany z różną częstotliwością – najczęściej co 2-3 lata – w wielu miejscowościach południowo-wschodnich Moraw, m.in. w Hluku, Kunovicach, Skoronicach i w Vlčnovie, gdzie odbywa się co roku i nieprzerwanie od 200 lat[1][2][3]. Dwudniowy pochód organizowany jest na wiosnę w weekend majowy, dawniej w ramach obchodów Zielonych Świątek, w intencji obfitych zbiorów[1]. Świętuje się również wchodzenie chłopców w wiek męski[1][4].

Proweniencja tradycji nie jest do końca wyjaśniona[2]. Jedna z hipotez łączy zwyczaj Pochodu Królów z konfliktem o władzę pomiędzy husyckim królem Czech Jerzym z Podiebradów a katolickim królem Węgier Maciejem Korwinem w połowie XV w.[2]. W 1469 roku Jerzy z Podiebradów pokonał Macieja Korwina, który by uniknąć pojmania, uciekł w kobiecym przebraniu do swojej rezydencji w Trenczynie[5]. Inna hipoteza odnosi się do tradycji pogańskich, kiedy młodzi chłopcy rywalizowali ze sobą przy wyganianiu bydła, a najlepszy z nich był "królem"[6].

W drugim dniu uroczystości, w niedzielę, miasto obchodzi uroczysty pochód młodych mężczyzn. Na czele idą śpiewacy, za nimi jedzie na białym koniu „Król” – 10-15-letni chłopiec – otoczony strażą przyboczną złożoną z dwóch chłopców, którzy nie ukończyli jeszcze 18 roku życia; za nimi kroczy konny orszak[4][7]. „Król” trzyma w zębach różę, co ma mu pomoc w utrzymaniu powagi – „Król” nie może się uśmiechać[1]. Gwardziści królewscy trzymają w rękach miecze[7]. „Król” i jego świta ubrani są w odświętne tradycyjne stroje kobiece a ich konie są przystrojone wstążkami i papierowymi kwiatami[1][3]. Członkowie królewskiej świty śpiewają krótkie rymowanki, komentując w humorystyczny sposób zachowanie widzów[3]; zbierają dary dla „Króla” (jedzenie i alkohol) oraz datki, które wkładają do skarbonek lub za cholewy butów jeźdźców[3]. Pochód zmierza do domu „Króla” na przyjęcie, któremu towarzyszą śpiewy i tańce[3].

W 2011 roku Pochód Królów został wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO[3].

Upamiętnienie

Pochód Królów w Vlčnovie był inspiracją dla morawskiego malarza Jožy Uprki (1861–1940), który w 1897 roku namalował obraz Jízda králů ve Vlčnově[8].

Uwagi

  1. Nazwa za Polskim Komitetem UNESCO, zob. Republika Czeska.

Przypisy

  1. a b c d e Efstathia Sioras, Michael Spilling: Czech Republic. Marshall Cavendish, 2009, s. 122-123. ISBN 978-0-7614-4476-3. [dostęp 2015-04-10]. (ang.).
  2. a b c Marc Di Duca: Czech Republic: The Bradt Travel Guide. Bradt Travel Guides, 2006, s. 289. ISBN 978-1-84162-150-0. [dostęp 2015-04-10]. (ang.).
  3. a b c d e f UNESCO ICH: Ride of the Kings in the south-east of the Czech Republic. [dostęp 2014-04-08]. (ang.).
  4. a b Craig Stephen: Culture and Customs of the Czech Republic and Slovakia. Greenwood Publishing Group, 2006, s. 62. ISBN 978-0-313-33412-2. [dostęp 2015-04-10]. (ang.).
  5. The Ride of the Kings. [w:] Vlcnov.cz [on-line]. [dostęp 2015-04-10]. (ang.).
  6. Czech Ministry of Foreign Affairs in cooperation with Czech Radio - Radio Prague: Ride of the Kings added to the UNESCO Worl Heritage List. [w:] Portal Czech.cz [on-line]. [dostęp 2015-04-10]. (ang.).
  7. a b UNESCO ICH: Nomination File NO. 00564 for Inscription on the Representative List of the Intangible Cultural Heritge of Humanity in 2011. [dostęp 2014-04-08]. (ang.).
  8. Vlčnov. [w:] Vlcnov.cz [on-line]. [dostęp 2015-04-10]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jizda Kralu Vlcnov Czech Rep.jpg
Autor: JialiangGao www.peace-on-earth.org, Licencja: CC BY-SA 4.0
The Moravian Slovak Jizda Kralu (Ride of the Kings) Folk Festival which takes place in May at Vlcnov, Czech Republic. The King is a juvenile boy in woman's folk costume, with a rose held firm by his lips.
Kids enjoying the festival Jízda králů in Vlčnov.jpg
Autor: Filipzverina, Licencja: CC BY-SA 4.0
Logo Wiki Loves Love This photo has been taken in the country: Czech Republic
Jožka Uprka - Jízda králů.jpg
Obrázky Jožy Uprky na pohlednicích
Jožka Uprka - Partie z Jízdy králů.jpg
Obrázky Jožy Uprky na pohlednicích
Uprka Jízda-králů 1897.jpg
Езда королей