Pochrzyn skrzydlaty
![]() | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | rośliny zielone | ||
Nadgromada | rośliny telomowe | ||
Gromada | rośliny naczyniowe | ||
Podgromada | rośliny nasienne | ||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
Rząd | pochrzynowce | ||
Rodzina | pochrzynowate | ||
Rodzaj | pochrzyn | ||
Gatunek | pochrzyn skrzydlaty | ||
Nazwa systematyczna | |||
Dioscorea alata L. Sp. pl. 2:1033. 1753 | |||
Synonimy | |||
|
Pochrzyn skrzydlaty, pochrzyn skrzydlasty, jams skrzydlaty (ta nazwa jest nieprawidłowa), ignam skrzydlaty, (Dioscorea alata L.) – gatunek rośliny należący do rodziny pochrzynowatych (Dioscoreaceae)[4]. Prawdopodobnie pochodzi z rejonu Himalajów[4]. Aklimatyzował się i rośnie dziko w tropikalnych rejonach Afryki, Australii, w Ameryce Północnej i Południowej[3].
Morfologia
- Łodyga
- Wysokość pnącza dochodzi do 25-30 m.
- Kwiaty
- Roślina dwupienna, kwiaty drobne z okwiatem złożonym z dwóch szeregów (po 3 w każdym) listków okwiatu[4].
- Owoce
- Trójgraniasta, trójkomorowa torebka. Owoce zawierają biały miąższ, smakiem przypominający ziemniak.
- Bulwa
- Barwy białej, czerwonej lub brązowej (w zależności od odmiany) o ciężarze dochodzącym do 18 kg i walcowatym kształcie[4]. Jedna roślina może wytworzyć do 3 bulw[5].
Zastosowanie
Bulwy zawierają dużo skrobi i są jadalne, ale gorzkie. Gorycz tę łatwo jednak usuwa się przez płukanie[4]. Z bulw sporządza się m.in. mąkę. Roślina do uprawy wymaga dość żyznej gleby. Uprawiana jest pospolicie w Indiach, Polinezji, na Antylach, w tropikalnej Afryce oraz w Gujanie[4]. Bulwy bardzo dobrze przechowują się[5].
Znaczenie w hinduizmie
Pochrzyn w języku tamilskim na nazwę identyczną z imieniem żony boga Murugana, której to żony jest świętą rośliną[6].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-08] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-26].
- ↑ a b c d e f Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- ↑ a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- ↑ Słownik mitologii hinduskiej. Andrzej Ługowski (red.nauk.). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1994, seria: Świat Orientu. ISBN 83-86483-20-2.
- African Plant Database: 11243
- EoL: 1121207
- Flora of China: 200028084
- Flora of North America: 200028084
- GBIF: 2754476
- INaturalist: 161930
- IPNI: 317625-1
- ITIS: 43372
- NCBI: 55571
- Plant Finder: 279847
- The Plant List: kew-239747
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:317625-1
- Tropicos: 11000003
- USDA PLANTS: DIAL2
Media użyte na tej stronie
(c) Forest & Kim Starr, CC BY 3.0
Dioscorea alata (yamlet). Location: Maui, Maui Nui Botanical Garden
Autor: Tauʻolunga, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dioscorea alata, climbing up along a coconut leaf; (ʻufi), Vavaʻu, Tonga