Pociąg do kultury

Spalinowy zespół trakcyjny serii VT628.4 obsługujący „Pociąg do kultury”

Pociąg do kultury, niem. Kulturzug^[1] – sobotnio-niedzielne międzynarodowe połączenie kolejowe między Wrocławiem, Chociebużem i Berlinem oferowane wspólnie z programem kulturalnym. Powstało w kwietniu 2016 jako jedno z wydarzeń Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016 oraz próba wypromowania tej imprezy w Berlinie. Z powodu dużej popularności połączenia przedłużono jego kursowanie najpierw do grudnia 2016, a następnie co najmniej do końca roku 2018^[2], przy czym nie zrezygnowano z programu kulturalnego^[3]. Pociąg według planów w roku 2020 miał jeździć do 12 grudnia, ale z powodu pandemii Covid-19 czas ten został skrócony do 15 listopada^[4]. W sezonie 2021 połączenie zostało wznowione od 18 czerwca^[5].

Pociągi sezonowe wyjeżdżają z Berlina rano, a z Wrocławia po południu. Operatorem przedsięwzięcia po stronie polskiej są Koleje Dolnośląskie, natomiast po stronie niemieckiej – DB Regio^[6][7]. Połączenie obsługiwano przez spalinowe zespoły trakcyjne serii VT628.4^[7], a od grudnia 2019 r. przez pojazdy serii VT642.

Historia

Pociąg do kultury był jednym z wydarzeń wrocławskiej edycji Europejskiej Stolicy Kultury w 2016, jak również częścią międzynarodowego projektu kulturalnego Breslau – Berlin 2016. Europäische Nachbarn^[1]. Połączenie powstało przy współpracy landów Berlina i Brandenburgii, związku komunikacyjnego Verkehrsverbund Berlin-Brandenburg (VBB), DB Regio oraz Kolei Dolnośląskich. Koszt przedsięwzięcia wynosił 300 tys. euro i pokryty został przez wszystkie zainteresowane podmioty^[8] – 270 tys. euro zapłaciła strona niemiecka, a 30 tys. miasto Wrocław^[6]. Pociąg uruchomiono głównie w celu przybliżenia berlińczykom wydarzeń odbywających się w weekendy w ramach Europejskiej Stolicy Kultury; w momencie jego uruchomienia Wrocław nie miał bezpośredniego połączenia kolejowego z Berlinem; ostatnie, pociąg „Wawel” z Krakowa^[9] zamknięto dwa lata wcześniej^[10]. Początkowo miał kursować do 25 września^[8], lecz przedłużono jego funkcjonowanie do końca ESK. Po zakończeniu rocznego wydarzenia popularność połączenia nie zmalała^[11] (od maja do grudnia pociąg przewiózł 24 tys. pasażerów^[3]), postanowiono więc utrzymać jego funkcjonowanie do roku 2018. Do października 2017 z połączenia skorzystało ponad 30 tys. pasażerów^[12]. Połączenie zawieszono 15 listopada 2020^[4] i przywrócono na sezon 2021 od 18 czerwca 2021^[5].

Pociąg

Stacją początkową trasy był Wrocław Główny, a końcową Berlin-Lichtenberg^[1]. Czas przejazdu w jedną stronę wynosi 4 i pół godziny^[9]. Połączenie obsługiwały szynobusy udostępnione przez VBB^[8]. Pociąg kursuje w weekendy i zatrzymuje się tylko na wybranych stacjach pośrednich: Legnica, Żagań, Żary, Forst (Lausitz) i Chociebuż^[1][13]. Połączenie obejmowała odrębna taryfa ze zniżkami 50% dla dzieci do 15 lat^[14]. W roku 2017 bilet w jedną stronę na całej trasie kosztował 79 zł^[11]. Podczas podróży prowadzony jest niemiecko-polski program kulturalny, do listopada 2017 wzięło w nim udział ok. 300 artystów. Przejazd połączony był z koncertami, spotkaniami autorskimi i wystawami. W pociągu znajdowała się również mobilna wystawa prezentująca znanych wrocławian pochodzenia zarówno polskiego, jak i niemieckiego^[12] oraz biblioteka^[8]. W pociągu miały miejsca takie akcje kulturalne, jak m.in. „Krajobraz w ruchu”, „Stary złom do kosza – amerykańsko-europejski performance polityczny”, „Odkrycia z życia ... twarze i pejzaże”, „Supermigranci”, a udział wzięły m.in. Olga Tokarczuk, niemieckie pisarki Emilia Smiechowski i Tanja Dückers^[15], a także Katja Pietrowskaja, Nadia Szagdaj, kolektyw performatywny Club Real, zespół Ga-Ga/Zielone Żabki i muzyk Paul Brody^[16].

Nagrody

9 listopada 2017 program wyróżniony został nagrodą Europejskiej Marki Kultury w kategorii „Trend 2017”^[12].

Zobacz też

• Latający Ślązak

Przypisy