Poczet królów i książąt polskich

Jan Matejko – autor pocztu

Poczet królów i książąt polskich – cykl rysunków Jana Matejki z lat 1890–1892, przedstawiający 44 królów i książąt polskich, w tym cztery księżne i królowe (Dobrawę, Ryksę, Jadwigę i Annę Jagiellonkę).

Historia

Poczet Matejki był kolejnym chronologicznie namalowanym pocztem królów polskich. Wcześniej dzieła o tej tematyce stworzyli także inni malarze: w latach 1768–1771 Marcello Bacciarelli, a później także Aleksander Lesser oraz Ksawery Pillati.

Artysta początkowo rozważał stworzenie ilustrowanej historii Polski, ale zdecydował się na wariant łatwiejszy, ograniczony do życiorysów królów i książąt polskich, które napisał Stanisław Smolka. Pierwsza edycja cyklu została wydana przez wiedeńskiego księgarza i drukarza M. Perlesa.

Opis

Wizerunki Matejko wykonał czarno–białe, stosując swobodny rysunek ołówkiem i umiejętnie wykorzystując ziarnistość tworzywa (papieru). Nosił się z zamiarem wykonania wersji barwnej Pocztu, czego jednak nie zrealizował. Wersję taką stworzyli po jego śmierci jego uczniowie – Leonard Stroynowski i Zygmunt Papieski. Sylwetkom władców twórca nadał sugestywne cechy charakterologiczne stanowiące o ich rozpoznawalności dla potomnych. W wykonanych przedstawieniach dodatkowo zawarł bogatą symbolikę w sztafażu, rekwizytach, atrybutach, szczegółach ubioru i wyglądzie poszczególnych postaci, co w pełni zostało odczytane dopiero współcześnie^[1].

Według Marii Szypowskiej jest to najpopularniejsze dzieło Jana Matejki, reprodukowane w milionach egzemplarzy^[2]. Szymon Kobyliński wyraził pogląd, że we wcześniejszym portretowaniu władców ani Bacciarellli, ani Lesser nie zapanowali tak nad wyobraźnią rodaków, jak Matejko, gdy stworzył własną – i odtąd ogólnonarodową – wizję ilustrowanego zbioru władców Polski^[3].

Galeria rysunków Jana Matejki

Galeria obrazów Leonarda Stroynowskiego i Zygmunta Papieskiego

Mieszko I
Bolesław I Chrobry
Mieszko II Lambert
Kazimierz I Odnowiciel
Bolesław II Śmiały
Władysław I Herman
Bolesław III Krzywousty
Władysław II Wygnaniec
Bolesław IV Kędzierzawy
Mieszko III Stary
Kazimierz II Sprawiedliwy
Leszek I Biały
Władysław Laskonogi
Henryk I Brodaty
Bolesław V Wstydliwy
Leszek II Czarny
Przemysł II
Wacław II
Władysław I Łokietek
Kazimierz III Wielki
Ludwik Andegaweński
Jadwiga Andegaweńska
Władysław II Jagiełło
Władysław III Warneńczyk
Kazimierz IV Jagiellończyk
Jan I Olbracht
Aleksander Jagiellończyk
Zygmunt I Stary
Michał Korybut Wiśniowiecki
Stanisław II August Poniatowski

Zobacz też

Przypisy

↑ Por. Szymon Kobyliński, dz. cyt. w bibliografii.
↑ Maria Szypowska: Jan Matejko wszystkim znany. Fundacja Artibus-Wurlitzer/Wyd. Domu Słowa Polskiego, s. 357–359.
↑ Sz. Kobyliński: Tajemnice „Pocztu” Matejki, wstęp.

Bibliografia

Szymon Kobyliński: Tajemnice „Pocztu” Matejki. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1989. ISBN 83-10-08586-9.

Linki zewnętrzne

Poczet królów i książąt polskich, Pinakoteka
POCZET KRÓLÓW I KSIĄŻĄT POLSKICH JANA MATEJKI, Piotr Łukaszewicz

[1] Por. Szymon Kobyliński, dz. cyt. w bibliografii.

[2] Maria Szypowska: Jan Matejko wszystkim znany. Fundacja Artibus-Wurlitzer/Wyd. Domu Słowa Polskiego, s. 357–359.

[3] Sz. Kobyliński: Tajemnice „Pocztu” Matejki, wstęp.

[1]

[2]

[3]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne