Poczta gołębia

Gołębie pocztowe
Pierwsze znaczki pocztowe poczty gołębiej Nowej Zelandii (1898)
Znaczek pocztowy poczty gołębiej Nowej Zelandii

Poczta gołębia – przekazywanie wiadomości za pomocą gołębi pocztowych.

Historia

Oswojenie, a następnie udomowienie gołębia nastąpiło najprawdopodobniej w Fenicji ok. 5 tys. lat p.n.e. W I w. p.n.e. używano gołębi do przesyłania wiadomości. Ze względu na „zmysł nawigacji” oraz szybkość lotu gołębi (kronikarze podają, że trasę z Babilonu do Aleppo, którą ludzie pokonywali w czasie około jednego miesiąca, one przebywały w czasie dwóch dni), wykorzystywano je do przekazywania wiadomości dotyczących wypraw wojennych, spraw handlowych, igrzysk olimpijskich oraz wielu innych, istotnych dla ówczesnych ludzi, spraw[1]. W starożytnej Grecji i Egipcie, a później w Rzymie w I wieku p.n.e. wykorzystywano gołębie do przekazu wiadomości ze statków na ląd lub odwrotnie[wymaga weryfikacji?][2].

W czasach nowożytnych zdarzało się, że gołębie dostarczały pocztę w trakcie działań wojennych (np. przesyłki wysyłane z Paryża do Tours w czasie wojny francusko-pruskiej w 1870 r. lub w czasie I wojny światowej). Aby przeszkodzić im w tym wykorzystywano czasem sokoły, m.in. użyli ich Niemcy podczas oblężenia Paryża. Chińczycy, aby odstraszyć wrogie sokoły, zaopatrywali swoje gołębie w dzwonki.

W latach 1896–1908 w Nowej Zelandii działała poczta gołębia pomiędzy Auckland i wyspami Great Barrier i Maoriti[3].

Jeszcze w II połowie XX w. w niektórych państwach poczta gołębia stanowiła oficjalny środek łączności. Np. w Indiach z takiej poczty chętnie korzystała policja: w latach 1971–1973 policyjne gołębie przeniosły ok. 40 tys. listów (w tym i listów gończych) do odległych posterunków policyjnych. Również w trakcie wyborów powszechnych w 1973 r. ptakom tym powierzono dostarczenie danych o wynikach wyborów z trudno dostępnych osad[4].

Obecnie poczta gołębia jest wykorzystywana jedynie jako poczta specjalna podczas imprez, np. organizowanych przez związki hodowców gołębi.

Zobacz też

Przypisy

  1. Sebastian Pisarek: Kamienie milowe w rozwoju technologii informacyjnej od epoki kamienia łupanego po dzień dzisiejszy (pol.). [dostęp 2008-11-06].
  2. Jan Uryga: Gołębie – gruchający przyjaciele (pol.). [dostęp 2008-11-05].
  3. Adam Staroń: Poczta gołębia – Encyklopedia filatelistyki w portalu FILATELISTYKA.ORG (pol.). [dostęp 2008-11-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 października 2008)].
  4. (k): Poczta gołębia, w: „Poznaj Świat” R. XXII, nr 2 (255), luty 1974, s. 40.

Media użyte na tej stronie

Pigeon Messengers (Harper's Engraving).png
Engraving of "carrier pigeons" (actually probably homing pigeons), with messages attached.
Taubenpostbriefmarke.jpg
Taubenpostbriefmarken aus Neuseeland. Die erste Taubenpostbriefmarke der Great Barrier Insel und der Marotiri Insel (1898)
Great Barrier Island Pigeon-Gram stamp 1899.jpg
Pigeon-gram stamp from early pigeon-post service between Auckland and Great Barrier Island, New Zealand.