Podągi

Artykuł54.0818400°N 20.0353500°E
- błąd0 m
WD54°4'54"N, 20°2'10"E
- błąd38 m
Odległość56 m
Podągi
osada
Państwo Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiatelbląski
GminaGodkowo
Liczba ludności (2010)314
Strefa numeracyjna55
Kod pocztowy14-407
Tablice rejestracyjneNEB
SIMC0150426
Położenie na mapie gminy Godkowo
Mapa konturowa gminy Godkowo, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Podągi”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Podągi”
Położenie na mapie powiatu elbląskiego
Mapa konturowa powiatu elbląskiego, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Podągi”
Ziemia54°04′54,6240″N 20°02′07,2600″E/54,081840 20,035350

Podągi (niem. Podangen) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Godkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. Miejscowość leży w historycznym regionie Prus Górnych[1].

Historia

Nieopodal miejscowości znajduje się stanowisko archeologiczne w miejscu dawnego grodziska z wczesnej epoki żelaza. Ślady grodziska odnotowano po raz pierwszy jako Schwedenschanze (1825), potem m.in. jako Miggenwald (1908, 1940). W 1977 roku grodzisko zlokalizował ponownie Stanisław Iwanczenko. W 1993 zostało wpisane do rejestru zabytków archeologicznych[2].

Pierwsze wzmianki o wsi pojawiają się w 1339 roku jako Podangmen (później także jako Podangin). Były to wówczas dobra rycerskie. Od 1551 roku (co potwierdził w dokumencie książę pruski w 1577) należy do rodziny Saucken. W 1663 od wdowy Anny Cathariny von Saucken odkupił i z czasem powiększył te dobra Elias von Kanitz. W rękach tej rodziny pozostały Podągi aż do wkroczenia w 1945 roku Armii Czerwonej do Prus Wschodnich. W czasie działań wojennych okresu wojen napoleońskich w latach 1806/1807 i 1812/1813 dobra te poniosły znaczące szkody wojenne. Wszystko było skrupulatnie dokumentowane przez ich ówczesnego właściciela hrabiego Carla Wilhelma Alexandra von Kanitz (1745–1824), z nadzieją uzyskania rekompensaty, co nigdy nie nastąpiło. Trzem synom, w tym późniejszemu generałowi pruskiemu i ministrowi wojny (August Wilhelm Karl Graf von Kanitz) udało się m.in. dzięki pożyczce państwowej w wysokości 20 tys. talarów odzyskać i przywrócić świetność zniszczonym dobrom. O tym, kto odziedziczy Podągi po śmierci ojca zadecydowało losowanie, które wskazało na najstarszego z trzech braci Aleksandra, który w 1826 roku wykupił pozostałe udziały w majątku. 20 czerwca 1854 Emil Carl Ferdinand von Kanitz gościł w Podągach króla Prus. Ostatnim właścicielem Podągów był Gerhard Graf von Kanitz, minister Rzeszy[3].

Ludność

  • 1820 – 102[4]
  • 1885 – 163[5]
  • 1905 – 168[6]
  • 1910 – 160
  • 1933 – 262
  • 1939 – 223[7]
Podągi 1937 (fot. Annemarie Schwarzenbach)
Pałac w Podągach około 1860 na obrazie autorstwa Alexandra Dunckera.

Kultura

Zabytki

We wsi znajduje się neoklasycystyczny dwór pruski z 1701, przebudowany w końcówce XIX w.

Religia

Podągi należą do parafii rzymskokatolickiej Wilczęta[8].

Przypisy

  1. Marian Biskup, Wojna pruska, s. 29: „Ukształtowanie terenowe Prus powodowało, że już w XV wieku dzielono je na tak zwane Prusy Górne (Oberland), sięgające od linii dolnej Wisły do Pasłęki, i Prusy Dolne (Niederland) obejmujące nizinne obszary na Wschód od Pregoły (...).”.
  2. Monika Badura i inni, Katalog grodzisk Warmii i Mazur pod redakcją Zbigniewa Kobylińskiego Tom 1, 2017.
  3. GreenCopyleft.svg Ten artykuł zawiera treść dostępną na wolnej licencji:Podągi, Encyklopedia Warmii i Mazur [dostęp 2019-07-02] (pol.).
  4. Topographische Übersicht des Verwaltungs-Bezirks der Königlichen Preussischen Regierung, 1820, s. 176.
  5. Gemeindelexikon für das Königreich Preussen, Berlin: Königlichen Statistischen Bureau, 1888.
  6. Gemeindelexikon für das Königreich Preußen I, 1905, s. 240–249.
  7. Podangen – GenWiki, wiki-de.genealogy.net [dostęp 2019-07-02].
  8. GreenCopyleft.svg Ten artykuł zawiera treść dostępną na wolnej licencji:Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Wilczętach, Encyklopedia Warmii i Mazur [dostęp 2019-07-02] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Elbląg County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Elbląg County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.40 N
  • S: 53.91 N
  • W: 19.20 E
  • E: 20.07 E
POL gmina Godkowo COA.png
Herb gminy Godkowo
GreenCopyleft.svg
Symbol Copyleft, odwrócony znak Copyright.