Podłęże (powiat chrzanowski)
Artykuł | 50°02′N 19°31′E |
---|---|
- błąd | 2327 m |
WD | 50°1'59.9"N, 19°31'0.1"E, 50°3'N, 19°34'E |
- błąd | 14 m |
Odległość | 0 m |
wieś | |
(c) Sebastian B, CC BY 3.0 | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2018) | 222 |
Strefa numeracyjna | 12 |
Kod pocztowy | 32-566[1] |
Tablice rejestracyjne | KCH |
SIMC | 0314690 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°02′N 19°31′E/50,033333 19,516667 |
Podłęże – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, w gminie Alwernia[2].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krakowskiego.
Geografia
Między Podłężem a sąsiadującą z nią od północy wsią Mirów wznoszą się dwa wzgórza Winnica (na zach. – wys. 314 m n.p.m.) – z nieczynnym kamieniołomem i Chełm (na wsch. – wys. 301 m n.p.m.).
Historia
Pierwsze wzmianki pisane o obszarze dzisiejszego Podłęża pochodzą za panowania króla Władysława Hermana (1081–1102). Wojewoda krakowski Sieciech przy podziale dóbr pomiędzy synów, jednemu z nich, imieniem Żegota, dał obszar obejmujący Brodła, Mirów, Podłęże, Okleśne z dzisiejszą Porębą Żegoty aż po Chrzanów[3].
Do roku 1870 Podłęże stanowiło przysiółek Mirowa (przysiółek – skupisko kilku gospodarstw położonych poza zabudową stanowiącą integralną część wsi. Również mała wioska), wieś zarządzaną w większości przez hrabiego Potockiego. Dopiero po roku 1870 Podłęże zaczęło tworzyć odrębną społeczność lokalną, by w roku 1890 posiadać 285 mieszkańców i stać się autonomiczną miejscowością. W 1914 roku w Podłężu był już Wapiennik, który działał do lat 90. XX wieku. Dwa inne w późniejszych latach działały na granicy z Mirowem i Okleśną[3].
II wojna światowa oraz niemiecka okupacja przebiegała na terenie Podłęża w miarę spokojnie i nie przyczyniły się do znacznych zniszczeń. Podłęże wraz z Mirowem i Brodłami zostały wcielone do Generalnego Gubernatorstwa co odcięło dzieci od szkoły w Okleśnej i parafii w Porębie Żegoty. Dotknęły mieszkańców Podłęża przymusowa wywózka na roboty do Niemiec. Było takich 13 przypadków. Między innymi: Stanisław Kosowski, Antoni Świder, Józefa Świder, Antoni Chlebicki. Prawdopodobnie także mieszkańcy pochodzenia żydowskiego zostali zmuszeni do opuszczenia swojego domostwa (Karczmy) i wywiezieni do obozu koncentracyjnego. Żaden z nich nie wystąpił z wnioskiem o wpisanie go na listę volkslistę. Wydarzył się jeden przypadek ukrywania Żydówki przez sześć miesięcy. Owa kobieta przeżyła wojnę[3].
Sowieckie wojska wyzwoliły Podłęże 19 stycznia 1945 roku[3].
Po zakończeniu II wojny światowej obszar Podłęża był w zasięgu działań 80-osobowego oddziału Burza, podległego Armii Polskiej w Kraju pod dowództwem Mieczysława Wądolnego, pseudonim Mściciel. W 1946 po zamordowaniu rodziny Zabagło z Okleśni, właściciela Młyna oraz dwóch jego córek 14- i 17-letniej za współpracę z podziemiem antykomunistycznym, oddział pod dowództwem Mieczysława Spuły ps. „Feluś” dokonał prawdopodobnie akcji odwetowej i w Podłężu i zabił dwóch milicjantów. Oddział „Burza” działał do roku 1949 do całkowitego rozbicia go przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego[3].
Do lat siedemdziesiątych w obrębie Karczmy vis-à-vis przewozu promowego przyjmował się zwyczaj powitania wracających pielgrzymów z Kalwarii, kiszonym ogórkiem i muzykowaniem. Dlatego potocznie przyjęła się nazwa „Kalwaryjka”. Tradycja owa zanikała po wysiedleniu z terenów Wisły mieszkańców Podłęża z powodu zagrożenia powodziowego. Reaktywacja Kalwaryjki nastąpiła w roku 1996 w symbolicznej już formie witania pielgrzymów, w oprawie festynu – zabawy z nieodzownym ogórkiem kiszonym i muzyką[3][4].
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 958 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ a b c d e f „Historia Podłęża”.
- ↑ Alwernia Commune. visit.powiat-chrzanowski.pl. [dostęp 2014-07-05]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Podłęże, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 433 .
- Podłęże w serwisie alwernia.pl
- Podłęże w serwisie Co wiesz o Podłężu
- https://web.archive.org/web/20160716120701/http://www.it-jura.pl/pl/miejscow.php?go=alwernia
- https://web.archive.org/web/20100412001140/http://www.jura.eko.org.pl/strony/stanowiska.htm
- https://web.archive.org/web/20160803021544/http://it-jura.pl/pl/miejscow.php?go=podleze
- http://www.powiat-chrzanowski.pl/sport-i-turystyka/szlak-maryjny.html
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: Janusz Mucha, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa Podłęża z zaznaczonymi ciekawostkami, szlakiem rowerowym i pieszym.