Podejmowanie decyzji

Zasugerowano, aby zintegrować ten artykuł z artykułem Proces decyzyjny (dyskusja). Nie opisano powodu propozycji integracji.

Podejmowanie decyzji – proces polegający na zbieraniu i przetwarzaniu informacji o przyszłym działaniu (według A. K. Koźmińskiego).

Pojęcia związane z podejmowaniem decyzji

Decyzja (według A. K. Koźmińskiego) - świadomy, nielosowy wybór jednego z rozpoznawanych i uznanych za możliwe wariantów przyszłego działania.

Mechanizmy podejmowania decyzji w organizacji - zasady, procedury, i praktyka podejmowania decyzji, czyli dokonywania wyboru przyszłego działania

Decydent - osoba lub grupa osób, które uczestniczą w procesie podejmowania decyzji i w różny sposób są obarczone odpowiedzialnością za podejmowane decyzje.

Kategorie decyzji

według roli w procesie zarządzania

• operacyjne
• taktyczne
• strategiczne

według stopnia ryzyka

• decyzje podejmowane w warunkach pewności (możemy bezbłędnie przewidzieć efekty)
• decyzje podejmowane w warunkach ryzyka (można określić zbiór konsekwencji i przyporządkować im pewne prawdopodobieństwo wystąpienia)
• decyzje podejmowane w warunkach niepewności (nie możemy wyliczyć wszystkich konsekwencji ani też określić z jakim prawdopodobieństwem wystąpią)

według stopni innowacyjności:

• rutynowe
• adaptacyjne
• innowacyjne
• regresywne

według stopnia programowalności:

• programowane
• nieprogramowalne

Trzy modele podejmowania decyzji

• formalny model racjonalny - poszukiwanie decyzji optymalnej
  • racjonalność decyzji-racjonalność formalna, czyli podjęcie decyzji zgodnie z procedurą
    • decyzja podejmowana jest fazowo:problem → faza przygotowawcza → ustalenie kryterium decyzyjnego i uporządkowanie wariantów decyzyjnych według tego kryterium → faza podjęcia decyzji → faza realizacji i kontroli
• model ograniczonej racjonalności - poszukiwanie pierwszej decyzji zadowalającej
  • decyzja zadowalająca - gdy istnieje kryterium określające minimum warunków zadowalającego w sferach uznanych przez decydentów za ważne oraz gdy któryś z uznanych wariantów decyzji odpowiada przyjętemu kryterium lub jest od niego lepszy.

Ograniczenia racjonalności

• subiektywne
• obiektywne
  • strukturalne
  • poznawcze
  • motywacyjne
  • kompetencyjne
• model kosza na śmieci

Sekwencyjność podejmowania decyzji odrzucona. Czasami dopasowujemy problem do znalezionego wcześniej rozwiązania.

W ocenie decyzji podjętej według tego modelu najważniejsza jest racjonalność rzeczowa działania.

Na elementy procesu decyzyjnego składają się:

• warunki
• decydent
• cele
• alternatywy
• kryterium wyboru
• relacje między alternatywami
• wybór.

SGM

Syndrom Grupowego Myślenia w grupowym podejmowaniu decyzji jest to syndrom zniekształceń, który może wystąpić w sytuacji, kiedy grupa podejmująca decyzję przedkłada osiągnięcie konsensusu nad podjęcie jak najlepszej decyzji.

Bibliografia

• Zarządzanie. Teoria i praktyka - A. K. Koźmiński, W. Piotrowski; PWN Warszawa 2002
• Podstawy organizacji i zarządzania - M. Kostera; WSPiZ Warszawa 2001