Podgrzybnica złotopylna
![]() Podgrzybnica złotopylna – etap biały na podgrzybku | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek | podgrzybnica złotopylna |
Nazwa systematyczna | |
Hypomyces chrysospermus Tul. & C. Tul Annls Sci. Nat., Bot., sér. 4 13: 16 (1860) |
Podgrzybnica złotopylna (Hypomyces chrysospermus Tul. & C. Tul – gatunek grzybów należący do rodziny Hypocreaceae[1]. Pasożytniczy grzyb rozwijający się na borowikach i podgrzybkach[2]. Opisano jego występowanie w Ameryce Północnej i Środkowej, Eurazji, Australii i Nowej Zelandii[3].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hypomyces, Hypocreaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
- Hypolyssus chrysospermus (Tul. & C. Tul.) Kuntze 1898
- Apiocrea chrysosperma (Tul. & C. Tul.) Syd. & P. Syd. 1921
- Apiocrea chrysosperma (Tul. & C. Tul.) Syd. & P. Syd. 1921 var. chrysosperma
- Sporotrichum mycophilum var. rubicundum (Nees) Pers. 1822)
- Reticularia chrysosperma Bull. 1790
- Mucor chrysospermus (Bull.) Bull. 1791
- Mycobanche chrysosperma (Bull.) Pers. 1818
- Sepedonium chrysospermum (Bull.) Fr. 1832
- Uredo mycophila Pers. 1795
- Sepedonium mycophilum (Pers.) 1816
- Trichoderma mycophilum (Pers.) Schwein. 1822
- Sporotrichum mycophilum (Pers.) Spreng. 1827
- Sporotrichum mycophilum(Pers.) Spreng. 1827 var. mycophilum
- Uredo mycophila Pers. 1795 var. mycophila
- Hypomyces chrysospermus Tul. & C. Tul 1860 var. chrysospermus
Nazwę polską zarekomendowała w 2021 r. Komisja ds. Nazewnictwa Grzybów[5].
Morfologia
Zaatakowane przez podgrzybnicę złotopylną grzyby pokrywają się początkowo cienką warstwą białawej grzybni pasożyta, która potem zmienia barwę na żółtą, a w końcu rdzawobrązową. W stadium końcowym zaatakowany grzyb wygląda jak opryszczony, a jego owocnik staje się miękki i gnije[2].
Zarodniki na różnych etapach rozwoju grzyba różnią się morfologią. W początkowym stadium, na etapie białym powstają bezpłciowo dwa rodzaje konidiów:
- cienkościenne, gładkie, bezbarwne, o rozmiarze 8–12 × 3,5–5,0 μm
- okrągłe, żółte, o rozmiarze 9–20 μm
Zarodniki płciowe askospory są rzadko obserwowane. Powstają dopiero na ostatnim etapie gnicia zaatakowanego grzyba, gdy jest on już bezkształtną masą. Wytwarzane są w perytecjach, mają kształt od wrzecionowatego do lancetowatego i rozmiar 20–25 × 4–5 μm[6]
Znaczenie
Pasożyt atakujący grzyby z rodzajów Boletus (borowik) i Xerocomus i Xerocomellus (podgrzybek).
W medycynie ludowej w Chinach podgrzybki zaatakowane przez Hypomyces chrysospermus używane są do zatrzymania i leczenia krwotoków zewnętrznych, głównie poprzez stosowanie zarodników na otwarte rany lub ich części[2]. Naukowo udowodniono, że grzyb ten wytwarza statyny zapobiegające miażdżycy[7].
Gatunki podobne
Jest wiele gatunków rodzaju Hypomyces. M.in. są to[8]:
- podgrzybnica piestrzycowa (Hypomyces cervinus) preferuje piestrzyce (Helvella),
- podgrzybnica zniekształcająca (Hypomyces deformans) atakuje płomiennice (Flammulina)
- podgrzybnica ceglasta (Hypomyces lateritius) atakuje mleczaja rudego (Lactarius rufus) i mleczaja siarkowego (Lactarius theiogalus)
- podgrzybnica wełniankowa (Hypomyces torminosus) atakuje mleczaja wełniankę (Lactarius torminosus)
Przypisy
- ↑ a b Index Fungorum [dostęp 2016-07-30] .
- ↑ a b c Ying, Jianzhe (1987). Icons of medicinal fungi from China. Beijing, China: Science Press. s. 545, 575. ISBN 978-7-03-000195-5
- ↑ Discover Life Maps [dostęp 2016-07-24] .
- ↑ Species Fungorum [dostęp 2016-07-30] .
- ↑ Rekomendacja nr 2/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [dostęp 2021-07-19] .
- ↑ Mykoweb. ''Hypomyces chrysospermus'' [dostęp 2016-07-30] .
- ↑ Vincent Gullo , Arnold L. Demain , Statins Fermentation Products for Cholesterol Control in Humans, [w:] Goutam Brahmachari (red.), Chemistry and Pharmacology of Naturally Occurring Bioactive Compounds, CRC Press, 2013, s. 435-442, ISBN 978-1-4398-9167-4 [dostęp 2014-12-22] .
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4 .
Media użyte na tej stronie
Autor: This image was created by user weed lady (plantcollector) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
For more information about this, see the observation page at Mushroom Observer.
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Hypomyces chrysospermus on Xerocomus sp. (location: Poland, Beskid Wyspowy, Łopień)
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Hypomyces chrysospermus on Neoboletus luridiformis (location: Poland, Beskid Wyspowy, Łopień)