Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej

Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej

Chałupa z Grzybowszczyzny Starej w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej.
Państwo	Polska
Miejscowość	Wasilków
Adres	ul. Leśna 7 16-010 Wasilków
Data założenia	1982[1]
Zakres zbiorów	zbiory etnograficzne, artystyczno-historyczne, zabytki techniki rolnej i leśnej
Dyrektor	dr Artur Gaweł
Położenie na mapie gminy Wasilków Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
Położenie na mapie województwa podlaskiego Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
Położenie na mapie powiatu białostockiego Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
53°10′32″N 23°08′57″E/53,175556 23,149167
Strona internetowa

Plan skansenu

Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej (do września 2016 roku Białostockie Muzeum Wsi) – muzeum typu skansenowskiego, gromadzące zabytki architektury drewnianej i zbiory etnograficzne z regionu białostockiego, łomżyńskiego i z Suwalszczyzny. Powstało z połączenia Białostockiego Muzeum Wsi i Działu Etnografii Muzeum Podlaskiego, wcześniej było oddziałem Muzeum.

Muzeum jest położone przy północnych granicach Białegostoku, w mieście Wasilków, przy szosie do Augustowa.

Historia

Dział Etnografii funkcjonował od 1962 roku, a muzeum na wolnym powietrzu założono w 1982 roku jako oddział ówczesnego Muzeum Okręgowego w Białymstoku. Skansen miał realizować projekty ochrony drewnianego budownictwa regionu białostockiego powstały w latach sześćdziesiątych. Autorem jednego z pierwszych założeń programowych był prof. Ignacy Tłoczek. Projekt ostatecznie przyjęto do realizacji jest autorstwa prof. Mariana Pokropka. Zakładał odtworzenie całych układów osadniczych występujących w północno-wschodniej Polsce, takich jak: szeregówka, ulicówka, przysiółek drobnoszlachecki, zabudowa kolonijna oraz zespoły dworski i leśny.

Zbiory

W Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej na obszarze blisko trzydziestu hektarów znajduje się około 40 budynków i innych obiektów architektonicznych, przeniesionych z różnych części woj. podlaskiego, m.in.:

• dwa wiatraki-koźlaki z Tykocina i z Wojnowiec koło Sokółki
• kuźnia z Gródka, z ok. 1914 r.
• leśniczówka przeniesiona z Lipniaka koło Suwałk; budynek ten to przykład typowej architektury realizowanej przez administrację leśną w okresie międzywojennym w wielu osadach puszczańskich północno-wschodniej Polski
• gajówka z Krusznika koło Wigier; obok gajówki głaz z inskrypcją w j. rosyjskim, upamiętniający pomiary Puszczy Knyszyńskiej wykonane w trakcie urządzania lasu przez administrację carską w drugiej połowie XIX w.;
• chałupa białoruska z Grzybowszczyzny Starej koło Krynek, z połowy XIX w.; budynek typu wydłużonego, mieszczący pod jednym dachem część mieszkalną, pomieszczenia gospodarcze i przeznaczone dla zwierząt
• dom drewniany z Jacowlan koło Sokółki, z 2. poł. XIX wieku; w budynku powstała wystawa stała: wnętrza domu wiejskiego z 2. poł. XX wieku
• drewniany kierat
• dwór ziemiański z Bobry Wielkiej koło Dąbrowy Białostockiej, przebudowany w 1818 r., o cechach klasycystycznych, z czterokolumnowym portykiem, z dachem naczółkowym krytym gontem; dwór swego czasu gościł wybitne osobistości polskiej kultury i nauki, m.in. Jana Bułhaka, Tadeusza Korzona, Ignacego Paderewskiego, Wandę Miłaszewską
• przysiółek drobnoszlachecki z pięcioma zagrodami rozmieszczonymi wokół centralnego placu – wygonu, odtwarzający typ wsi o luźnej, swobodnej zabudowie charakterystyczny dla pogranicza Mazowsza i Podlasia, zasiedlanego przez szlachtę zagonową; na przysiółku chałupy (dworki) z okolic Ciechanowca – z Pieczysk z II połowy XIX w. i z Tymianek-Buci, z przełomu XIX i XX w., a także z Piszczat-Piotrowięt koło Sokół, z 1932 r. i z Dąbrowy-Moczydeł koło Szepietowa, z 1926 r.; poza tym spichrze, stodoły, maneż oraz niewielki wiatrak z Bogdanek koło Juchnowca, typu holenderskiego
• remiza strażacka z Rudki koło Brańska, pochodząca z 1926 r.
• młyn wodny z Bagniuk koło Michałowa, z 1941 r.; we wnętrzu młyna gręplarnia do wełny oraz młynek i prasa do wytłaczania oleju.

W budynkach tradycyjne wyposażenie wnętrz oraz wystawy czasowe i stałe, poświęcone m.in. dawnym narzędziom rolniczym, pojazdom wiejskim, osadnictwu w dolinach rzek, zdobnictwu architektury drewnianej, garncarstwu i pszczelarstwu.

Galeria

• 

  Przysiółek drobnoszlachecki

• 

  Wiatrak z Bogdanek

• 

  Chałupa z Dąbrowy-Moczydeł na przysiółku

• 

  Chałupa białoruska z Grzybowszczyzny Starej

• 

  Kapliczka

• 

  Dwór ziemiański z Bobry Wielkiej

• 

  Ule w Białostockim Muzeum Wsi

Zobacz też

• Domy chłopskie na Podlasiu

Przypisy