Podróż apostolska Jana Pawła II do Polski (1979)

Podróż apostolska do Polski (1979)
Gaude Mater Polonia
PapieżJan Paweł II
Termin pielgrzymki2 czerwca – 10 czerwca 1979
Państwo PRL
MiejscowościWarszawa, Gniezno, Częstochowa,
Kraków, Kalwaria Zebrzydowska, Wadowice,
Oświęcim, Nowy Targ
Papież Jan Paweł II i kardynał Stefan Wyszyński w drodze na plac Zwycięstwa w Warszawie, 2 czerwca 1979
Spotkanie z młodzieżą przed kościołem św. Anny w Warszawie, widok z wieży kościoła na plac Zamkowy, 3 czerwca 1979
Jan Paweł II w Gnieźnie (1979)

Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski przebiegała pod hasłem Gaude Mater Polonia. Odbywała się w dniach od 2 czerwca do 10 czerwca 1979.

Opis

Planowana przez papieża Polaka pielgrzymka do Polski bardzo niepokoiła komunistyczne władze. Przewidywano, że niepokorny biskup Rzymu może rozbudzić aspiracje wolnościowe Polaków. Szczególne obawy zrodził planowany termin wizyty: dziewięćsetna rocznica męczeńskiej śmierci św. Stanisława – biskupa, który zginął za nieposłuszeństwo wobec władzy świeckiej. Najbardziej niepokoił się przywódca Związku Radzieckiego Leonid Breżniew, który sugerował, by nie zezwolić papieżowi na wjazd do Polski. Napotkawszy na determinację ze strony I sekretarza PZPR Edwarda Gierka, ostrzegał: Róbcie jak uważacie, bylebyście wy i wasza partia później tego nie żałowali.

W sobotę 2 czerwca 1979 o godz. 10:07 samolot z Janem Pawłem II na pokładzie wylądował na lotnisku Okęcie. Oficjalne powitanie, wizyta w katedrze[1], a następnie w Belwederze u szefa partii Edwarda Gierka. Tego samego dnia po południu, pośród wiwatującego tłumu, papież przybył odkrytym samochodem na stołeczny plac Zwycięstwa (od 1990 plac marsz. Józefa Piłsudskiego). Padły słynne później słowa: Wołam, ja, syn polskiej ziemi, a zarazem ja, Jan Paweł II, papież. Wołam z całej głębi tego Tysiąclecia, wołam w przeddzień Święta Zesłania, wołam wraz z wami wszystkimi: Niech zstąpi Duch Twój! Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi!

Ostatnie dwa zdania tego wezwania stały się jednym z pierwszych haseł powstałej rok później „Solidarności”. Słowa te miały dwa symboliczne znaczenia:

  • Polityczne: Chodziło tu o wezwanie do walki o zmianę ustroju z totalitarnego na demokratyczny.
  • Duchowe: Papież nawoływał również do nawrócenia się.

Papież odwiedził:

W samym Krakowie do „zabezpieczenia” pielgrzymki zaangażowano 480 tajnych współpracowników, w tym przynajmniej kilkudziesięciu duchownych. Do zadań Służby Bezpieczeństwa należało m.in. przenikanie jej agentów do kierownictwa kościelnych służb porządkowych by ograniczyć liczbę uczestników spotkań z papieżem. W tym celu przechwytywano i niszczono karty wstępu na msze święte w Warszawie i Krakowie[2].

Słowa papieża pod pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970 (2005)

Zapis dźwiękowy

I Pielgrzymka Ojca Świętego Jana Pawła II do Polski 1979 to także album wydany w wersji CD oraz audio. Stanowi ponad 70 – minutowy zapis pierwszej pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski w dniach od 2 do 10 czerwca 1979.

Pierwotny zapis tej pielgrzymki ukazał się na dwóch płytach winylowych w Niemczech w 1979 roku. Bardzo mało Polaków mogło go jednak posiadać z uwagi na rządy władz komunistycznych w Polsce. Ów dwupłytowy album wydała niemiecka firma Polydor/Deutsche Grammophon.

W 1999 dokumentację tej historycznej wizyty wydano na płycie CD oraz w wersji audio. Okazją do wydania płyty było 20-lecie pontyfikatu papieża Polaka. Na płycie znalazły się kolejno:

  1. Fragmenty homilii wygłoszonej przez papieża na placu Zwycięstwa w Warszawie (dzisiejszy plac Piłsudskiego) z 2 czerwca 1979 (18:12)
  2. Fragment spotkania z młodzieżą przed kościołem Św. Anny w Warszawie z 3 czerwca 1979 (6:52)
  3. Fragment homilii z Katedry Św. Wojciecha w Gnieźnie z 2 czerwca 1979 (15:02)
  4. Akt papieskiego zawierzenia Polski Matce Boskiej Częstochowskiej na Jasnej Górze w dniu 4 czerwca 1979 (4:58)
  5. Fragment homilii z Wadowic z 7 czerwca 1979 (2:53)
  6. Fragment homilii wygłoszonej w Obozie Zagłady w Oświęcimiu-Brzezince z 7 czerwca 1979 (15:02)
  7. Pożegnanie Polski i błogosławieństwo papieskie z 10 czerwca 1979 (2:20)
  8. 12 pieśni („Liczę na Ciebie Ojcze”, „Czarna Madonna”, „Alleluja”, „Do Polski”, „Piękna wiosna”, „Pieśń ludowa I”, „Pieśń ludowa II”, „Czerwony pas”, „Do Matki Boskiej z Wybrzeża”, „Sto lat”, góralskie „Sto lat” i „Chrystus Królem”) (11:16)

W 2009 z okazji trzydziestej rocznicy pielgrzymki zapis homilii i przemówień, udostępniony przez Radio Watykańskie, został dołączony w postaci CD do 86 numeru tygodnika katolickiego Gość Niedzielny. Na płycie znalazły się kolejno:

  1. Przemówienie powitalne na lotnisku Warszawa Okęcie z 2 czerwca (3:53)
  2. Homilia w czasie Mszy św. na placu Zwycięstwa z 2 czerwca (13:10)
  3. Przemówienie do młodzieży akademickiej przed kościołem św. Anny z 3 czerwca (11:32)
  4. Homilia w czasie Mszy św. na Wzgórzu Lecha w Gnieźnie z 3 czerwca (10:21)
  5. Homilia w czasie Mszy św. przed szczytem Jasnej Góry z 4 czerwca (5:34)
  6. Homilia w czasie Mszy św. dla pielgrzymów z Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego (8:27)
  7. Spotkanie z młodzieżą akademicką KUL na Jasnej Górze 6 czerwca (7:26)
  8. Homilia w czasie Mszy św. na Błoniach w Krakowie 10 czerwca (9:24)
  9. Przemówienie pożegnalne w Krakowie-Balicach w dniu 10 czerwca (4:06)[3]

Przypisy

  1. ↑ Paweł Zuchniewicz: Papieska Warszawa. Warszawa: Centrum Myśli Jana Pawła II w Warszawie, 2006, s. 30.
  2. ↑ Ryszard Terlecki, Miecz i tarcza komunizmu. Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944-1990, Kraków 2007, s. 246.
  3. ↑ I pielgrzymka Jana Pawła II do Polski „Niech zstąpi Duch Twój! 2-10.06.1979” (płyta CD). „Gość Niedzielny”. 86, 31 maja 2009. Katowice. ISSN 0137-7604. 

Linki zewnętrzne

Podróże apostolskie Jana Pawła II

John paul 2 coa.svg

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
John paul 2 coa.svg
Autor: Magul, Licencja: CC-BY-SA-3.0

DETAILED (MULTILINGUAL) DESCRIPTION AT THE HOLY SEE WEBSITE: Coat of Arms of His Holiness John Paul II (The Holy See Press Office).

Herb Jana Pawła II.
W błękitnym polu tarczy, krzyż złoty łaciński, (stykający się z krawędzią tarczy jak w przypadku figury zaszczytnej), przesunięty w prawo. Pod poprzeczną belką krzyża, po lewej (heraldycznie) stronie, złota litera M, oznaczająca Maryję.
Dewiza wybrana przez Jana Pawła II brzmiała Totus Tuus (Cały twój). Zgodnie jednak z zasadą konstrukcji stosowaną w herbach papieskich, dewiza ta nie była zamieszczana w herbie.
Brosen ListFallenShipyardsWorkers.jpg
Autor: Brosen, Licencja: CC BY 2.5
List Fallen in 1970 Shipyards Workers. Gdansk, Poland.
Papież Jan Paweł II i kardynał Stefan kardynał Wyszyński w drodze na plac Zwycięstwa w dniu 2 czerwca 1979.jpg
Papież Jan Paweł II i kardynał Stefan kardynał Wyszyński w drodze na plac Zwycięstwa w Warszawie w dniu 2 czerwca 1979
Spotkanie papieża Jana Pawła II kościół św. Anny w Warszawie 3 czerwca 1979.jpg
Spotkanie papieża Jana Pawła II z młodzieżą, widok z wieży II kościoła św. Anny w Warszawie
Ioannes Paulus II, pilgrim to Poland, Gniezno, close-up, 1979.jpg
Autor: Barbara Bartkowiak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jan Paweł II podczas pielgrzymki do Polski w 1979. Zdjęcie wykonane na ul. B. Chrobrego w Gnieźnie.