Podwyższenie Krzyża Świętego

Podwyższenie Krzyża Świętego (Pańskiego)

Dzień	14 września[a] 27 września[b]
Typ święta	chrześcijańskie
Religie	katolicyzm, prawosławie, anglikanizm
Podobne święta	Znalezienie Krzyża Świętego (Pańskiego)

Święta Helena z Krzyżem – figura na fasadzie wileńskiej katedry

Podwyższenia Krzyża Świętego (także: Pańskiego) – święto obchodzone zarówno w Kościele zachodnim jak i wschodnim, związane z tradycją odnalezienia relikwii krzyża, na którym umarł Jezus Chrystus. Jest on dla chrześcijan największą relikwią. Nabożeństwa ku jego czci sięgają początków chrześcijaństwa.

Przed reformą liturgii wrześniowe święto poświęcone było wspomnieniu "podwyższenia" Krzyża, zaś 3 maja cały Kościół czcił pamiątkę jego "znalezienia" (Znalezienie Krzyża Świętego). Papież św. Jan XXIII zniósł święto krzyża Chrystusowego obchodzone 3 maja jako niepotrzebne powtórzenie, a odnowiony kalendarz rzymski jako święto Podwyższenia Krzyża przyjął dzień 14 września.

Znalezienie Krzyża Pańskiego

Tradycja przypisuje odnalezienie Krzyża św. Helenie, matce cesarza Konstantyna I Wielkiego, w 326 roku. Relikwie złożone zostały w bazylice Grobu Świętego w Jerozolimie. Od tamtej pory były uroczyście czczone przez wiernych przybywających z całego świata chrześcijańskiego. Okres ten zakończyło zdobycie Jerozolimy 20 maja 614 roku przez króla perskiego Chosrowa II Parwiza. Persowie zburzyli świątynię a relikwie Krzyża zabrali z Jerozolimy.

W 628 roku cesarz bizantyjski Herakliusz pokonał Persów i odzyskał święte relikwie. Cesarz sam wniósł je uroczyście do Jerozolimy wchodząc do miasta przez Bramę Złotą. Jak mówi legenda, cesarz niosąc Krzyż ubrany był w drogocenne szaty i nie mógł udźwignąć Krzyża aby wejść do miasta. Dopiero kiedy za poradą biskupa Jerozolimy Zachariasza zdjął bogaty strój, idąc boso wniósł Krzyż aż do odbudowywanej po zniszczeniu Bazyliki.

Zobacz też

• parafie i świątynie pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego
• parafie i świątynie pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego

Uwagi

Bibliografia

• Podwyższenie Krzyża Świętego – materiały na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 23.08.2010]
• Podwyższenie Krzyża Pańskiego na cerkiew.pl (oprac. Jarosław Charkiewicz)