Podymne

Podymne, także podworowe – stała danina (podatek) pobierana od każdego domu mieszkalnego.

Historia

Jednokominowy dom z ok. 1700 r.

Danina prawa książęcego, występująca w średniowieczu głównie na Mazowszu i Kujawach, pobierana od zamieszkanego domu. Zanikła stopniowo w XIII-XV wieku[1].

Podymne zostało wprowadzone w 1629 r., zastępując poradlne. Płacone było przez mieszczan, chłopów i szlachtę zagrodową. Jego wysokość była zależna zarówno od wielkości budynku, jak i miasta. Od 1775 r. pobierano podymne od każdego komina („od dymu”) na dachu. Zlikwidowane zostało stopniowo wraz z upadkiem I Rzeczypospolitej, np. w zaborze rosyjskim podymne wiejskie zastąpiono nowym podatkiem gruntowym w latach 1866-1868 (w samej Rosji podatek gruntowy wprowadzono w 1875 r.), zaś podymne miejskie zastąpiono podatkiem od nieruchomości miejskich w 1902 r.

W tej formie płacono również Świętopietrze na cele Stolicy Piotrowej od ok. XII w. do 1318 r., kiedy to przekształcono podatek w pogłówne o wysokości 1 denara od osoby, co było ceną za zgodę papieża na koronację Władysława Łokietka[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Historia. Encyklopedia szkolna PWN, wyd. 2009, s. 473
  2. Wacław Uruszczak, Historia państwa i prawa polskiego, tom I, Warszawa 2010, s. 45.

Bibliografia

  • Wojciech Morawski, Od marki do złotego, Warszawa 2008

Media użyte na tej stronie

Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu – chałupa ze Sternalic.JPG
Autor: Dawid Galus, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Opole, Park Etnograficzny, chałupa ze Sternalic (przełom XVII i XVIII wieku).