Podzamcze (Lublin)

Podzamcze

część miasta Lublina
Widok na Sobór Przemienienia Pańskiego od strony dworca autobusowego
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miasto	Lublin
W granicach Lublina	1794
SIMC	0955182[1]
Tablice rejestracyjne	LU
Położenie na mapie Lublina Podzamcze
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Podzamcze
Położenie na mapie województwa lubelskiego Podzamcze
51°15′14″N 22°34′30″E/51,253889 22,575000
Portal Polska

Podzamcze – część miasta Lublin, położona na pograniczu dzielnic administracyjnych Śródmieście, Kalinowszczyzna i Stare Miasto.

Historia

Pierwotnie obszar notowany był jako Podgrodzie, nazwa Podzamcze poświadczona jest od 1555. Już w XIV wieku teren ten stanowił znaczące skupisko ludności żydowskiej. Zachodnią granicę stanowił Staw Żydowski, północną – Czechówka, zaś południową i wschodnią – Wielki Staw Królewski. Do najstarszych ulic należała ulica Szeroka, przy której osiedlali się najzamożniejsi lubelscy Żydzi oraz siedzibę miał Sejm Czterech Ziem, a także ulica Jateczna, przy której zgromadzone były ważne obiekty miejscowej gminy żydowskiej, m.in. Wielka Synagoga, jesziwa oraz mykwa.

Dnia 15 lipca 1595 Podzamcze uzyskało przywilej organizacji samorządu na prawie magdeburskim, do której prawo potwierdził w 1664 Jan II Kazimierz Waza. Jego status jako odrębnej jurydyki usankcjonował 22 marca 1614 Zygmunt III Waza. W 1655 Podzamcze zostało zniszczone i ograbione podczas najazdu wojsk kozacko-moskiewskich, co skutecznie zahamowało jego dalszy rozwój. W 1794 zostało ostatecznie włączone do Lublina.

W latach 1942–1943 wojsko III Rzeszy przeprowadziło na Podzamczu eksterminację ludności żydowskiej. Dzielnica została następnie całkowicie zburzona. W związku z tym zabytkowa zabudowa Podzamcza nie zachowała się.

Przypisy

Bibliografia

• Stefan Wojciechowski, Anna Sochacka, Ryszard Szczygieł: Dzieje Lubelszczyzny. T. 4: Osady zaginione i o zmienionych nazwach historycznego województwa lubelskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 109. ISBN 83-01-05651-7. [dostęp 2022-07-03]. Cytat: W XVI w. istniała już na tych terenach jurydyka królewska podzamecka, opierająca się na przywilejach królewskich. (pol.)
• Mieczysław Kurzątkowski. Ochrona zabytków w województwie lubelskim w latach 1944–1968. „Rocznik Lubelski”. 12, s. 120, 1969. Kazimierz Myśliński – redaktor naczelny. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie. ISSN 0080-3510 (pol.). [dostęp 2022-07-01]. [zarchiwizowane z adresu 2022-07-01]. Cytat: Po wyniszczeniu ludności pochodzenia żydowskiego zburzono całe dwie dzielnice Lublina: Podzamcze i Wieniawę. Ich zabytkowa zabudowa znana jest tylko ze szczupłych przekazów ikonograficznych […]. 

Linki zewnętrzne

• Podzamcze (pol.). slownik.ihpan.edu.pl. [dostęp 2022-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-02)].
• Tadeusz Przystojecki: Dzielnice Lublina – Podzamcze (dzielnica żydowska) (pol.). teatrnn.pl. [dostęp 2022-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-01)].
• Jacek Jeremicz: Historia Podzamcza do 1794 roku (pol.). teatrnn.pl. [dostęp 2022-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-01)].