Podział administracyjny Szczecina

Dzielnice Szczecina:

     Zachód

     Śródmieście

     Północ

     Prawobrzeże

Podstawową jednostką pomocniczą Szczecina jest osiedle, choć mogą być tworzone inne jednostki jak dzielnice. Miasto jest podzielone na 37 osiedli administracyjnych[1]. Ponadto Szczecin jest podzielony na 4 dzielnice: Północ, Prawobrzeże, Śródmieście, Zachód[2]. Dzielnice nie spełniają funkcji samorządowych, lecz grupują osiedla i są wykorzystywane przez Urząd Miasta Szczecin na potrzeby organizacji pracy, gospodarki przestrzenią i zarządzania miastem. Dla przykładu dzielnice pełnią funkcje jednostek urbanistycznych w oparciu o które pracują 4 zespoły urbanistyczne w Biurze Planowania Przestrzennego Miasta[3]. Główną funkcję samorządową spełniają osiedla, posiadające organy uchwałodawcze i wykonawcze.

Obecny podział administracyjny Szczecina funkcjonuje od 1990 roku, z niewielkimi zmianami granic osiedli i dzielnic oraz zmianami statutu osiedli[2][4].

Mieszkańcy Szczecina często błędnie utożsamiają osiedle mieszkaniowe z osiedlem administracyjnym, przez co spółdzielnię osiedlową z jednostką pomocniczą miasta. Często na terenie danej rady osiedla funkcjonują spółdzielcze administracje mieszkaniowe[5].

Powszechnie używane są tradycyjne nazwy dzielące starsze części miasta (dawne wsie) na dzielnice, a współczesnym przypisujące określenie osiedli.

Utworzenie osiedli

Granice osiedli ustala Rada Miasta Szczecin po konsultacji z mieszkańcami, biorąc pod uwagę układ przestrzenny miasta, więzi społeczne i gospodarcze zapewniając zdolność wykonywania zadań publicznych służących zaspakajaniu zbiorowych potrzeb ich mieszkańców[6].

Za autora opracowania obecnego podziału miasta na dzielnice i osiedla przedstawia się Janusza Nekandę-Trepkę[7].

Organy osiedli

Organem uchwałodawczym każdego z nich jest rada osiedla, która składa się z 15 członków. Jeżeli osiedle zamieszkuje więcej niż 20 tys. osób, rada osiedla ma 21 członków[8][9].

Organem wykonawczym osiedla jest zarząd osiedla. Statut osiedla stanowi, że zarząd osiedla ma liczyć 5–7 osób i składać się z: przewodniczącego, który jest jednocześnie przewodniczącym rady osiedla, 1–3 zastępców przewodniczącego, sekretarza, skarbnika i członków zarządu[10]. Jednakże statut miasta Szczecina stanowi, że rada osiedla wyłania organ wykonawczy, którym jest zarząd osiedla, składający się z 3 członków i przewodniczącego zarządu[11].

Wybory do rad osiedli

Wybory do rad osiedli zarządza Rada Miasta Szczecin na drodze uchwały. Zgodnie obecnymi statutami, mieszkańcy Szczecina do wszystkich rad osiedli wybierają łącznie 585 radnych[12].

W wyborach do rad osiedli 22 maja 2014 udział wzięło 8772 głosujących, co stanowiło frekwencję na poziomie 3,17%[13].

W wyborach do rad osiedli 20 maja 2007 roku udział wzięło 8294 głosujących, co stanowiło frekwencję na poziomie 3,00%[14]. Jednakże w 8 osiedlach głosowanie nie odbyło się z powodu zbyt małej liczby kandydatów. Na podstawie ordynacji wyborczej za wybranych członków w tych radach osiedli Miejska Komisja Wyborcza uznała zarejestrowanych kandydatów[15][16]. Największą frekwencję miało osiedle Wielgowo-Sławociesze (15,48%), a najmniejsze Niebuszewo (1,03%)[14].

W wyborach do rad osiedli 13 kwietnia 2003 udział wzięło 12147 głosujących, co stanowiło frekwencję 3,78%. Największą frekwencję miało osiedle Głębokie-Pilchowo (27,75%), a najmniejsze Stare Miasto (1,03%)[12].

Plan Szczecina z osiedlami


Wykaz osiedli

OsiedleLiczba
mieszkańców

(dane na

2018-01-22[1])

DzielnicaLiczba radnych
w radzie osiedla
Arkońskie-Niemierzyn12 045Zachód15
Bukowe-Klęskowo14 392Prawobrzeże15
Bukowo4 633Północ15
Centrum17 818Śródmieście21
Dąbie12 986Prawobrzeże15
Drzetowo-Grabowo15 798Śródmieście15
Głębokie-Pilchowo1 217Zachód15
Golęcino-Gocław3 142Północ15
Gumieńce22 116Zachód15
Kijewo3 488Prawobrzeże15
Krzekowo-Bezrzecze4 408Zachód15
Łękno3 227Śródmieście15
Majowe7 232Prawobrzeże15
Międzyodrze-Wyspa Pucka969Śródmieście15
Niebuszewo17 380Północ15
Niebuszewo-Bolinko20 789Śródmieście21
Nowe Miasto8 470Śródmieście15
Osów4 350Zachód15
Płonia-Śmierdnica-Jezierzyce4 189Prawobrzeże15
Podjuchy8 508Prawobrzeże15
Pogodno24 000Zachód21
Pomorzany20 505Zachód21
Skolwin3 168Północ15
Słoneczne12 808Prawobrzeże15
Stare Miasto4 947Śródmieście15
Stołczyn4 223Północ15
Śródmieście-Północ11 647Śródmieście15
Śródmieście-Zachód13 807Śródmieście15
Świerczewo15 673Zachód15
Turzyn20 426Śródmieście21
Warszewo10 848Północ15
Wielgowo-Sławociesze-Zdunowo3 862Prawobrzeże15
Załom-Kasztanowe3 499Prawobrzeże15
Zawadzkiego-Klonowica11 974Zachód15
Zdroje8 615Prawobrzeże15
Żelechowa14 738Północ15
Żydowce-Klucz2 290Prawobrzeże15


Zmiany granic dzielnic i osiedli

28 listopada 1990 roku Szczecin podzielono administracyjnie na 4 dzielnice i 36 osiedli[2].

W 1994 roku dokonano zmian granic pomiędzy dzielnicą Śródmieście i dzielnicą Zachód, przez co odpowiednio zmianie uległy granice osiedli: Nowe Miasto, Turzyn, Gumieńce, Pomorzany. Ponadto dokonano korekt granic osiedli w dzielnicy Śródmieście, Północ i Prawobrzeże. Zmieniono nazwę osiedla Wyspa Pucka na Międzyodrze-Wyspa Pucka[17].

W 1998 roku dokonano korekt granic między dzielnicami Śródmieście i Zachód oraz dzielnicami Śródmieście i Północ. Ponadto dokonano korekt granic osiedli w dzielnicach: Śródmieście, Północ, Zachód[18].

W 2003 roku w dzielnicy Prawobrzeże w miejsce dotychczasowego osiedla Majowe-Kijewo utworzono osiedle Majowe i osiedle Kijewo[19].

W 2005 roku ustalono nowy przebieg granicy pomiędzy osiedlem Dąbie a osiedlem Majowe w dzielnicy Prawobrzeże[20].

W 2012 roku zmieniono nazwę osiedli: Wielgowo-Sławociesze na Wielgowo-Sławociesze-Zdunowo i Załom na Załom-Kasztanowe[21].

Zmiany statutowe

W 1990 roku liczbę członków rady osiedla ustalono zgodnie ówczesnym zapisem w ustawie o samorządzie terytorialnym z 1990 r.[22] Rada osiedla składała się z[4]:

  • 15 członków w osiedlach do 4 000 mieszkańców
  • 18 członków w osiedlach do 7 000 mieszkańców
  • 20 członków w osiedlach do 10 000 mieszkańców
  • 24 członków w osiedlach do 20 000 mieszkańców
  • 28 członków w osiedlach do 40 000 mieszkańców.

Zarząd osiedla liczył 4–7 osób, a na czele zarządu stoi przewodniczący rady osiedla[4]. Kolejny nowy statut osiedla uchwalono w 1992 roku[23].

W 1995 roku wprowadzono nowy statut osiedli, gdzie ustalono, że podstawową, pomocniczą jednostką podziału terytorialnego miasta jest osiedle. Rada osiedla liczyła od 15 do 28 członków, w zależności od liczby mieszkańców, a zarząd osiedla liczył 5–7 osób[24]. Rada osiedla liczyła[24]:

  • 15 członków w osiedlach do 4 000 mieszkańców
  • 18 członków w osiedlach do 7 000 mieszkańców
  • 20 członków w osiedlach do 10 000 mieszkańców
  • 22 członków w osiedlach do 15 000 mieszkańców
  • 24 członków w osiedlach do 20 000 mieszkańców
  • 28 członków w osiedlach do 40 000 mieszkańców.

W 2001 podporządkowano liczbę członków rady osiedla zmienionym przepisom ustawy o samorządzie gminnym[25]. Rada osiedla składa się z 15 członków. Jeżeli osiedle zamieszkuje więcej niż 20 tys. osób, rada osiedla ma 21 członków[26].

Podziały historyczne

Średniowiecze - XIX wiek

Dawny Szczecin dzielił się na 4 kwartały: Passawski, Młyński, Św. Ducha i Chyżyński (Chyżyn). Poza głównym miastem znajdowały się: Wik Dolny, Wik Górny i Łasztownia[27].

1955–1976

Dzielnice Szczecina w latach 1955–1976

W latach 1955–1976 istniały dzielnice: Śródmieście, Pogodno, Nad Odrą i Dąbie[28][29]. Obecne 4 dzielnice są sukcesorem tamtego podziału: Pogodno to obecnie Zachód, Nad Odrą to Północ, a Dąbie to Prawobrzeże.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Liczba mieszkańców (pol.). W: Biuletyn Informacji Publicznej [on-line]. Urząd Miasta Szczecin, 2014-08-31. [dostęp 2014-09-01].
  2. a b c Uchwała Nr VIII/53/90 Rady Miejskiej w Szczecinie z dnia 28 listopada 1990 r. w sprawie utworzenia w mieście Szczecinie dzielnic i osiedli
  3. Jednostki Organizacyjne (pol.). W: Biuletyn Informacji Publicznej [on-line]. Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 2010-05-06].
  4. a b c Uchwała Nr VIII/54/90 Rady Miejskiej Szczecina z dnia 28 listopada 1990 r. w sprawie statutu osiedla
  5. not. beka: Pytanie o liczbę dzielnic w Szczecinie (wersja zarchiwizowana) (pol.). W: Gazeta.pl Szczecin [on-line]. Agora SA, 2004-09-21. [dostęp 2010-05-07].
  6. (§ 2.) Obwieszczenie Przewodniczącego Rady Miasta Szczecina z dnia 22 listopada 2001 r. ws. ogłoszenia jednolitego tekstu uchwały Nr XV/175/95 Rady Miejskiej w Szczecinie w sprawie Statutu Osiedla (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 20, poz. 353)
  7. Janusz Nekanda-Trepka (pol.). W: Aktualizacja Strategii Rozwoju Szczecina [on-line]. Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 2010-05-07].
  8. (§ 5. pkt 2.) Obwieszczenie Przewodniczącego Rady Miasta Szczecina z dnia 22 listopada 2001 r. ws. ogłoszenia jednolitego tekstu uchwały Nr XV/175/95 Rady Miejskiej w Szczecinie w sprawie Statutu Osiedla (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 20, poz. 353)
  9. (§9. pkt 1. Statutu Miasta) Uchwała Nr V/133/07 Rady Miasta Szczecin z dnia 23 lutego 2007 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2007 r. Nr 32, poz. 473) czyli według (Art. 36, 37) Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2022 r. poz. 559)
  10. (§6. pkt 2.) Obwieszczenie Przewodniczącego Rady Miasta Szczecina z dnia 22 listopada 2001 r. ws. ogłoszenia jednolitego tekstu uchwały Nr XV/175/95 Rady Miejskiej w Szczecinie w sprawie Statutu Osiedla (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 20, poz. 353)
  11. (§ 39.) Uchwała Nr XXX/598/04 Rady Miasta Szczecina z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie przyjęcia Statutu Miasta Szczecina (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2005 r. Nr 10, poz. 178)
  12. a b Wybory do Rad Osiedli 13 kwietnia 2003 r. w statystyce (pol.). Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 2010-05-07].
  13. Frekwencja Wyborcza (pol.). szczecin.pl. [dostęp 2014-12-01].
  14. a b Frekwencja wyborcza w wyborach do rad osiedli 20 maja 2007 r. (pol.). Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 2010-05-07].
  15. Członkowie Rad Osiedli - Kadencja 2007-2011 (pol.). Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 2010-05-07].
  16. na podstawie (§22 ust.3) Uchwała Nr V/133/07 Rady Miasta Szczecin z dnia 23 lutego 2007 r. w sprawie zasad i trybu przeprowadzania wyborów do rad osiedli w Gminie Miasto Szczecin (Ordynacja wyborcza) (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2007 r. Nr 32, poz. 473)
  17. Uchwała Nr L/707/94 Rady Miejskiej w Szczecinie z dnia 16 maja 1994 r. w sprawie zmiany uchwały Nr VIII/53/90 Rady Miejskiej w Szczecinie z dnia 28.11.1990 r.
  18. Uchwała Nr XLVII/589/98 Rady Miasta Szczecina z dnia 25 maja 1998 r. w sprawie zmiany uchwały o utworzeniu w mieście Szczecinie dzielnic i osiedli
  19. Uchwała Nr III/51/03 Rady Miasta Szczecina z dnia 10 marca 2003 r. w sprawie zmiany uchwały o utworzeniu w mieście Szczecinie dzielnic i osiedli
  20. Uchwała Nr XL/747/05 Rady Miasta Szczecin z dnia 6 czerwca 2005 r. zmieniająca uchwałę o utworzeniu w Mieście Szczecin dzielnic i osiedli
  21. Uchwała Nr XVII/484/12 Rady Miasta Szczecin z dnia 26 marca 2012 r. w sprawie zmiany uchwały o utworzeniu w mieście Szczecin dzielnic i osiedli
  22. art. 17 w związku z art. 37 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym
  23. Uchwała Nr XXIV/285/92 Rady Miejskiej w Szczecinie z dnia 13 kwietnia 1992 r. w sprawie statutu osiedla
  24. a b Uchwała Nr XV/175/95 Rady Miejskiej w Szczecinie z dnia 25 września 1995 r. w sprawie statutu osiedla
  25. Uchwała Nr XXXIX/829/01 Rady Miasta Szczecina z 27 kwietnia 2001 w sprawie zmian w statucie osiedla (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2001 r. Nr 27, poz. 571)
  26. (Art. 36, 37) Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2022 r. poz. 559)
  27. Encyklopedia Szczecina, Tadeusz Białecki (red.), Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, [2015], ISBN 978-83-942725-0-0, OCLC 924941684.
  28. Uchwała nr 670 Prezydium Rządu z dnia 7 października 1954 r. w sprawie podziału na dzielnice miasta Szczecina (M.P. z 1954 r. nr 111, poz. 1551)
  29. Uchwała nr 211 Rady Ministrów z dnia 14 października 1976 r. w sprawie utraty mocy obowiązującej niektórych aktów prawnych ogłoszonych w Monitorze Polskim (M.P. z 1976 r. nr 40, poz. 179)

Media użyte na tej stronie

Szczecin administrative division 2010.svg
Autor:

Original uploader was JDavid on Wikimedia Commons.

Author of svg version is Szczecinolog., Licencja: CC BY-SA 3.0
Podział Szczecina na jednostki pomocnicze miasta w 2010 roku
Szczecin quarters 2010-05.png
Autor: JDavid, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dzielnice Szczecina w 2010
Szczecin administrative division 1965.svg
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szczecin administrative division 1965