Podział administracyjny Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej
Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka (USRR) powstała 25 grudnia 1917. Początkowo bazowała na podziale administracyjnym Imperium Rosyjskiego (gubernie i ujezdy). Od 1 sierpnia 1925 dzieliła się na 40 okręgów i 706 rejonów. Okręgi zostały zlikwidowane w 1930 i pozostawiony został jedynie podział republiki na rejony. Od 1932 były tworzone obwody, najpierw kilka dużych, a od 1937-39 ustabilizował się podział na kilkanaście mniejszych obwodów. Obwody dzieliły się na rejony.
Jednostki administracyjne USRR były częścią podziału administracyjnego Związku Radzieckiego.
Podział administracyjny na gubernie
Podział administracyjny na okręgi w latach 1923-1932
Podział administracyjny z 27 lutego 1932
5 obwodów + Mołdawska ASRR:
- Obwód winnicki
- Obwód dniepropietrowski
- Obwód kijowski
- Obwód odeski
- Obwód charkowski
- Mołdawska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka
Podział administracyjny w końcu 1932
7 obwodów + Mołdawska ASRR
Do wymienionych obwodów dołączono w końcu 1932:
- Obwód doniecki – utworzony 17 lipca 1932 z części obwodu dniepropietrowskiego i charkowskiego
- Obwód czernihowski – utworzony 15 października 1932 z części obwodu kijowskiego.
Od 24 czerwca 1934 stolicę USRR przeniesiono z Charkowa do Kijowa.
Podział administracyjny od 22 września 1937
11 obwodów + Mołdawska ASRR
W skład USRR wchodziły:
- Obwód winnicki
- Obwód dniepropietrowski
- Obwód doniecki
- Obwód żytomierski (utworzony z części obwodu kijowskiego)
- Obwód kamieniecki (utworzony z części obwodu winnickiego)
- Obwód kijowski
- Obwód mikołajowski (utworzony z części obwodu odeskiego)
- Obwód odeski
- Obwód połtawski (utworzony z części obwodu charkowskiego)
- Obwód charkowski
- Obwód czernihowski
Podział administracyjny z 10 stycznia 1939
15 obwodów + Mołdawska ASRR:
- Obwód winnicki
- Obwód woroszyłowgradzki (utworzony 3 czerwca 1938 ze wschodniej części obwodu donieckiego)
- Obwód dniepropietrowski
- Obwód żytomierski
- Obwód zaporoski (utworzony 10 stycznia 1939 z części obwodu dniepropietrowskiego)
- Obwód kamieniecki
- Obwód kijowski
- Obwód kirowogradzki (utworzony 10 stycznia 1939 z części obwodu mikołajowskiego)
- Obwód mikołajowski
- Obwód odeski
- Obwód połtawski
- Obwód staliński (do 3 czerwca 1938 obwód doniecki)
- Obwód sumski (utworzony 10 stycznia 1939 z części obwodu charkowskiego)
- Obwód charkowski
- Obwód czernihowski
Podział administracyjny przed 22 czerwca 1941
23 obwody
Po zaanektowaniu terenów wschodniej Polski przez ZSRR, 4 grudnia 1939 utworzono 6 nowych obwodów:
- Obwód wołyński (28 rejonów)
- Obwód drohobycki (30 rejonów)
- Obwód lwowski (37 rejonów)
- Obwód rówieński (30 rejonów)
- Obwód stanisławowski (34 rejony)
- Obwód tarnopolski (38 rejonów)
Po włączeniu rumuńskiej Besarabii do ZSRR 7 sierpnia 1940 utworzono 2 dalsze obwody:
- Obwód czerniowiecki (z rejonu chocimskiego i północnej Bukowiny)
- Obwód akermański (stolica w Akermanie, obwód utworzony z południowej części Besarabii)
Na pozostałej części Besarabii utworzono 28 czerwca 1940 Mołdawską Socjalistyczną Republikę Radziecką, w skład której weszła połowa Mołdawskiej ASRR (pozostałą część włączono do obwodu odeskiego).
7 grudnia 1940 siedzibę władz obwodu akermańskiego przeniesiono do Izmaiłu, i przemianowano obwód na obwód izmaiłski. Również w tym samym roku przeniesiono siedzibę władz obwodu kamienieckiego do Płoskirowa, bez zmiany nazwy obwodu.
Tym sposobem przed wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej w 1941 USRR liczyła 23 obwody.
Podział administracyjny z 1 stycznia 1954
25 obwodów:
- Obwód winnicki
- Obwód wołyński
- Obwód woroszyłowgradzki
- Obwód dniepropietrowski
- Obwód drohobycki
- Obwód żytomierski
- Obwód zakarpacki (utworzony 22 stycznia 1946 na terenie Ukrainy Zakarpackiej, przyłączonej do USRR po zakończeniu II wojny światowej)
- Obwód zaporoski
- Obwód izmaiłski
- Obwód kamieniecki
- Obwód kijowski
- Obwód kirowogradzki
- Obwód lwowski
- Obwód mikołajowski
- Obwód odeski
- Obwód połtawski
- Obwód rówieński
- Obwód staliński
- Obwód stanisławowski
- Obwód sumski
- Obwód ternopilski (9 sierpnia 1944 zmieniono nazwę z „tarnopolski” w związku ze zmianą nazwy centrum obwodowego)
- Obwód charkowski
- Obwód chersoński (utworzony 30 marca 1944 z części obwodów mikołajowskiego i zaporoskiego)
- Obwód czerniowiecki
- Obwód czernihowski
Oprócz tego w latach 1944-1951 kilkakrotnie modyfikowano granicę polsko-radziecką:
- w październiku 1944 Polsce przekazano rejony horyniecki, lubaczowski, laszkowski, syniawski i uhnowski obwodu lwowskiego
- w marcu 1945 przekazano Polsce rejony birczański, leski i większą część przemyskiego z Przemyślem ze składu obwodu drohobyckiego
- w maju 1948 przekazano Polsce rejon medycki obwodu drohobyckiego
- w 1951 przeprowadzono wymianę terytoriów – USRR przejęła rejon zabuski z Bełzem, Polska otrzymała rejon ustrzycki
Podział administracyjny na koniec 1954
26 obwodów
W ciągu 1954 nastąpiły znaczące zmiany w podziale administracyjnym USRR:
- 7 stycznia 1954 utworzono obwód czerkaski z części obwodów kijowskiego, połtawskiego i kirowogradzkiego
- 4 lutego 1954 w związku ze zmianą nazwy Płoskirowa na Chmielnicki zmieniono nazwę z obwodu kamienieckiego na obwód chmielnicki
- 15 lutego 1954 zniesiono obwód izmaiłski, właczacjąc go do obwodu odeskiego; przy okazji część obwodu odeskiego przyłączono do obwodów kirowogradzkiego i mikołajowskiego
- 19 lutego 1954 do USRR przyłączono obwód krymski z Rosyjskiej FSRR, a ze składu USRR wydzielono skrawki obwodów charkowskiego i donieckiego, które weszły w skład obwodów: kurskiego i orłowskiego RFSRR.
Podział administracyjny w latach 1954–1990
25 obwodów
Po 1954 nastąpiły na mapie USRR kolejne zmiany:
- 5 marca 1958 obwód woroszyłowgradzki przemianowano na ługański (a Woroszyłowgrad na Ługańsk)
- 21 maja 1959 zlikwidowano obwód drohobycki, włączając wszystkie jego rejony do obwodu lwowskiego
- 9 listopada 1961 obwód staliński przemianowano z powrotem na doniecki (w związku ze zmianą nazwy centrum obwodu)
- 9 listopada 1962 obwód stanisławowski przemianowano na iwanofrankowski (w związku ze zmianą nazwy centrum obwodu)
- w styczniu 1965 do obwodu czernihowskiego przeniesiono rejon tałałajiwski obwodu sumskiego
- 5 stycznia 1970 obwód ługański zmienił z powrotem nazwę (wraz z centrum obwodu) na obwód woroszyłowgradzki
Tak więc do końca USRR w 1990 dotrwało 25 obwodów, złożone z 480 rejonów i 2 rad miejskich:
- Obwód winnicki
- Obwód wołyński
- Obwód woroszyłowgradzki
- Obwód dniepropetrowski
- Obwód doniecki
- Obwód żytomierski
- Obwód zakarpacki
- Obwód zaporoski
- Obwód iwanofrankiwski
- Obwód kijowski
- Obwód kirowohradzki
- Obwód krymski
- Obwód lwowski
- Obwód mikołajowski
- Obwód odeski
- Obwód połtawski
- Obwód rówieński
- Obwód sumski
- Obwód tarnopolski
- Obwód charkowski
- Obwód chersoński
- Obwód chmielnicki
- Obwód czerkaski
- Obwód czernihowski
- Obwód czerniowiecki
Media użyte na tej stronie
Autor: Olegzima, Licencja: CC-BY-SA-3.0
map of division of Ukrainian SSR (Ukraine) in 1932 - 1937
Autor: Olegzima, Licencja: CC-BY-SA-3.0
map of division of Ukrainian SSR (Ukraine) in 1940 - 1945
Autor: Olegzima, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Map of division of Ukrainian SSR (Ukraine) in 1946-1954.
Autor: Olegzima, Licencja: CC-BY-SA-3.0
map of Uezds of Ukraine in 1921
Autor: Olegzima, Licencja: CC-BY-SA-3.0
map of division of Ukrainian SSR (Ukraine) in 1939 - 1940
Autor: Artemka, Licencja: CC BY-SA 4.0
адміністративно-територіальний поділ Української РСР в 1937—1938
Autor: Sven Teschke , Licencja: CC-BY-SA-3.0
Map of ukraine - polish by Sven Teschke
этот файл содержит много неточностей; более точная информация заключена в файле