Pogórze Spiskie
| ||
Megaregion | Region Karpacki | |
Prowincja | Karpaty Zachodnie | |
Podprowincja | Centralne Karpaty Zachodnie | |
Makroregion | Obniżenie Orawsko-Podhalańskie | |
Mezoregion | Pogórze Spisko-Gubałowskie |
Pogórze Spiskie – mikroregion, część Pogórza Spisko-Gubałowskiego, znajdująca się pomiędzy Doliną Białki na zachodzie a doliną Popradu na wschodzie. Leży na pograniczu Polski i Słowacji w Karpatach Zachodnich, przy czym większa część tego regionu znajduje się na Słowacji[1]. Najwyższym szczytem jest Rzepisko (1259 m)[2].
Topografia
Pogórze Spiskie sąsiaduje z Pieninami na północy, Rowem Podtatrzańskim i Kotliną Spiską na południu i wschodzie. Czasami wyróżnia się w nim dwie części:
- Magura Spiska – główne pasmo ciągnące się na długości ponad 30 km na terenie Słowacji. Znajduje się w nim najwyższy szczyt – Rzepisko[1]
- Zamagurze Spiskie – północno-zachodnia część znajdująca się na terenie Polski i na granicy polsko-słowackiej, pomiędzy Pieninami Spiskimi a Magurą Spiską[2].
Geografowie słowaccy, jak również wielu polskich nie wydzielają jednak Zamagurza jako odrębny region. Przy takim ujęciu Pogórze Spiskie i Magura Spiska to synonimy[3]. Jerzy Kondracki w swojej regionalizacji geograficznej Polski używa nazwy Pogórze Spiskie, zaś Magurą Spiską nazywa jego główne pasmo górskie ciągnące się niemal wyłącznie na Słowacji[1].
Opis regionu
Pogórze Spiskie jest najbardziej rozczłonkowaną i najdalej na wschód wysuniętą częścią Pogórzy Północnotatrzańskich. Zbudowane jest z warstw fliszu karpackiego. Jest w dużym stopniu zalesione i słabo zaludnione. Osiedla znajdują się nie tylko w dolinach potoków, ale również na wierzchowinach. Warunki do uprawy gleby niekorzystne, stąd też zamieszkująca je ludność trudniła się głównie pasterstwem. Pod względem historycznym i etnograficznym region ten należy do Spiszu. Obecnie coraz większą uwagę przywiązuje się do rozwoju turystyki i rekreacji (narciarstwo). Na najlepiej zachowanych obszarach utworzono kilka rezerwatów przyrody. Na terenie Polski jest to rezerwat przyrody Niebieska Dolina w Łapszach Niżnych. Na Słowacji południowo-wschodnia część Magury Spiskiej ze szczytem Rzepisko włączona została w obszar Tatrzańskiego Parku Narodowego i wydzielono w niej 3 obszary ochrony ścisłej[2].
Przypisy
- ↑ a b c Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
- ↑ a b c Podhale.Spisz. Orawa 1:50 000. Mapa turystyczna, Kraków, Sygnatura, 2004, ISBN 978-83-7499-004-2
- ↑ Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-71-04-009-1
Media użyte na tej stronie
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wielki Lipnik (Słowacja) i Magura Spiska. Widok z przełęczy pod Tokarnią
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Łapszanki (Wyżny Koniec powyżej Przełęczy nad Łapszanką)