Pokój w kraju, pokój na świecie

Pokój w kraju, pokój na świecie (tur. Yurtta sulh, cihanda sulh) – nieoficjalna maksyma oddająca cele polityki zagranicznej Republiki Tureckiej, to jest neutralność, niezaangażowanie i dążenie do pokoju oraz skupienie się na rozwoju własnego państwa bez ingerencji w sprawy sąsiadów[1]. Słowa pochodzą z jednego z przemówień Mustafy Kemala Atatürka wygłoszonego 20 kwietnia 1931.

Kontekst wypowiedzi Atatürka jednoznacznie wskazywał na powiązanie maksymy z konkretnymi planami dotyczącymi działań Turcji na arenie międzynarodowej. W języku tureckim zdanie brzmiało: Cumhuriyet Halk Fırkası'nın müstakar umumî siyasetini şu kısa cümle açıkça ifadeye kâfidir zannederim: Yurtta sulh, cihanda sulh için çalışıyoruz., co można by przetłumaczyć jako By opisać trwałą i stabilną dyplomację Republikańskiej Partii Ludowej wystarczy, jak myślę, jedno krótkie zdanie: pracujemy dla pokoju w kraju i pokoju na świecie. W końcu lat 20. i na początku lat 30. XX wieku rządzący Turcją zdecydowali się skupić na konsolidacji społeczeństwa oraz rozwoju gospodarczym i kulturalnym kraju[2]. By zapewnić krajowi spokój, władze podążały ścieżką wiodącą do wygaszenia konfliktów z państwami ościennymi, szczególnie z Grecją i Związkiem Radzieckim[2]. Zasada obowiązywała także po II wojnie światowej, Turcja rozpoczęła wycofywanie się z niej dopiero po upadku Związku Radzieckiego i wytworzeniu się próżni na obszarze Kaukazu Południowego[1].

Stanowisko Atatürka wywarło olbrzymi wpływ na historię Turcji w XX wieku i przyczyniło się do rozpowszechnienia w społeczeństwie tureckim silnych nastrojów izolacjonistycznych i pacyfistycznych[2]. Mimo że w historii najnowszej Turcja wielokrotnie wysyłała wojsko poza swoje granice (m.in. wysłała kontyngent na wojnę w Korei, najechała Cypr, brała udział w obu wojnach w Iraku i wysyłała wojska rozjemcze do krajów byłej Jugosławii), za każdym razem decyzja taka spotykała się z silnym oporem zarówno wśród społeczeństwa, jak i jego elit[2].

Swoistym upamiętnieniem maksymy przywódcy Turcji jest Park Pokoju w Ankarze otaczający mauzoleum Atatürka[3]. Praktycznie niedostępny dla osób odwiedzających mauzoleum, ma służyć zarówno jako upamiętnienie pokojowej polityki pierwszego prezydenta Republiki Tureckiej, jak i odgrodzeniu jego mauzoleum od zgiełku miasta[3].

Przypisy

  1. ↑ a b Zasztowt 2011 ↓, s. 180.
  2. ↑ a b c d Kalaycioglu 2005 ↓, s. 47.
  3. ↑ a b Wilson 2007 ↓, s. 96, 101.

Bibliografia

  • Ersin Kalaycioglu, Turkish Dynamics: Bridge Across Troubled Lands, Palgrave Macmillan, 2005, ISBN 978-1-4039-7866-0 (ang.).
  • Christopher S. Wilson, The persistence of the Turkish nation in the Mausoleum of Mustafa Kemal Atatürk, [w:] Mitchell Young, Eric Zuelow, Andreas Sturm (red.), Nationalism in a Global Era: The Persistence of Nations, wyd. I, Routledge Studies in Nationalism an Ethnicity, Routledge, 2007, s. 82–104, ISBN 978-1-134-12310-0 (ang.).
  • Konrad Zasztowt, Relacje Turcji z Kaukazem Południowym i ich znaczenie dla Unii Europejskiej, [w:] Adam Szymański (red.), Turcja i Europa: wyzwania i szanse, Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 2011, s. 175–201, ISBN 978-83-62453-09-2.