Pokrywa lawowa
 | Ten artykuł od 2012-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Pokrywa lawowa – równina lub płaskowyż zbudowany ze skał wylewnych, powstały w wyniku erupcji wulkanicznej o charakterze erupcji szczelinowej lub arealnej (powierzchniowej).
Powstawanie
Pokrywy powstają przez zastygnięcie lawy o małej lepkości (np. bazaltowej). Niektóre pokrywy lawowe rozwijały się przez długi czas i są zbudowane z produktów wielu erupcji, oddzielonych warstwami utworów piroklastycznych. Wówczas może powstać na nich rzeźba typu płytowego. Dzisiejszy zasięg pokryw lawowych jest dużo mniejszy niż pierwotny, ze względu na erozję skał, a w przypadku dawniejszych struktur, także pokrycie przez młodsze skały osadowe.
Występowanie
Do największych pokryw zalicza się trapy na Syberii i w indyjskim Dekanie oraz płaskowyż Kolumbia w północno-zachodnich Stanach Zjednoczonych. W Polsce niewielkie pokrywy lawowe występują w Sudetach (okolice Lubania i Jawora).
Trapy
Trapy są to pokrywy lawowe wielkich rozmiarów, utworzone z lawy bazaltowej, tworzące płaskowyż o pokroju gigantycznych schodów. Termin pochodzi od szwedzkiego trappa, oznaczającego właśnie schody.
Największe istniejące na ziemi trapy znajdują się na Syberii, powstały one na przełomie paleozoiku i mezozoiku, a dekańskie utworzyły się na przełomie mezozoiku i kenozoiku. Powstanie obu tych gigantycznych struktur wiąże się czasowo z dwoma epizodami wielkiego wymierania i bez wątpienia nie jest to zbieżność przypadkowa. Jakkolwiek nie są one uważane obecnie za główną przyczynę tych zdarzeń, to erupcje wulkaniczne na tak wielką skalę musiały wyzwolić ogromne ilości gazów i pyłu, co nie pozostało bez wpływu na klimat.
Jednym z pierwszych badaczy pokryw lawowych i trapów był francuski geolog i wulkanolog Barthélemy Faujas de Saint-Fond (1741-1819).
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Williamborg, Licencja: CC BY-SA 3.0
This file is an identification of large igneous provinces overlaid on a map produced by United States National Oceanic and Atmosphere Administration's National Geophysical Data Center. Intended for use in the Large igneous province page.