Polański, Horowitz. Hometown

Polański, Horowitz. Hometown
Polanski, Horowitz. Hometown
Ilustracja
Oficjalny plakat filmu
Gatunek

dokumentalny,
biograficzny

Rok produkcji

2021

Data premiery

30 maja 2021

Kraj produkcji

Polska

Język

polski

Czas trwania

75 minut

Reżyseria

Mateusz Kudła
Anna Kokoszka-Romer

Scenariusz

Anna Kokoszka-Romer
Mateusz Kudła

Główne role

we własych osobach:
Roman Polański
Ryszard Horowitz

Muzyka

Jerzy Petersburski
Krzysztof Komeda
Leszek Możdżer
orkiestra Rosnerów

Zdjęcia

Łukasz Herod
Grzegorz Głupczyk
Yori Fabian
Krzysztof Sowiźrał

Scenografia

Karolina Kokoszka

Montaż

Mateusz Kudła
Anna Kokoszka-Romer

Produkcja

Anna Kokoszka-Romer
Mateusz Kudła

Wytwórnia

KRK FILM

Strona internetowa
Światowa premiera filmu Polański, Horowitz. Hometown podczas Krakowskiego Festiwalu Filmowego
Światowa premiera filmu Polański, Horowitz. Hometown podczas Krakowskiego Festiwalu Filmowego
Mateusz Kudła, Roman Polański i Anna Kokoszka-Romer na planie filmu Polański, Horowitz. Hometown
Roman Polański, Ryszard Horowitz, Mateusz Kudła i ekipa zdjęciowa na planie filmu Polański, Horowitz. Hometown

Polański, Horowitz. Hometown – polski film dokumentalny w reżyserii Mateusza Kudły i Anny Kokoszki-Romer przedstawiający podróż do rodzinnego Krakowa reżysera Romana Polańskiego i jego przyjaciela, fotografa Ryszarda Horowitza[1][2].

Premiera filmu odbyła się 30 maja 2021 roku w Kinie „Kijów” podczas ceremonii otwarcia 61. Krakowskiego Festiwalu Filmowego w Krakowie w obecności m.in. Ryszarda Horowitza, Bronisławy Horowitz-Karakulskiej, Krystyny Zachwatowicz-Wajdy, naczelnego rabina Polski Michaela Schudricha czy księdza Adama Bonieckiego[3]. Film został zakwalifikowany do Konkursu Polskiego Festiwalu i otrzymał Nagrodę Publiczności[4][5]

20 sierpnia 2021 roku film trafił do dystrybucji w sieciach kin wielosalowych Cinema City, Helios oraz kinach studyjnych i lokalnych, gdzie zebrał w sumie 11 tys. widzów[6]. Od listopada 2021 roku film prezentowany jest przez sieć kanałów telewizyjnych Canal+ Premium[7]. Stale dostępny w bibliotece eKina Pod Baranami[8].

16 marca 2022 roku Polska Akademia Filmowa nominowała twórców filmu do Polskich Nagród Filmowych „Orły” w kategoriach Najlepszy Film Dokumentalny oraz Odkrycie Roku[9].

Film otrzymał także nagrodę jury „Portrety 2021” przyznawaną przez miesięcznik „Kraków i świat” pod patronatem Prezydenta Miasta Krakowa[10]. Międzynarodowa premiera filmu odbyła na czerwcu 2022 roku na Festiwalu Filmów Polskich w Nowym Jorku, gdzie obraz został uhonorowany nagrodą „Ponad granicami” im. Krzysztofa Kieślowskiego[11].

Opis

84-letni Roman Polański i 78-letni Ryszard Horowitz przylatują do Polski, żeby po raz pierwszy od czasu emigracji na Zachód spotkać się w Krakowie – mieście ich dzieciństwa i młodości. Reżyser i fotograf odwiedzają miejsca, w których nie byli od 70 lat: Rynek Główny, ulice Kazimierza, swoje dawne mieszkania, kino, synagogę i cmentarze. Spacerują ulicami byłego krakowskiego getta, w którym się poznali, a w podkrakowskiej wsi, w której mały Roman ukrywał się podczas Holocaustu, poznają potomka ubogich chłopów, którzy przygarnęli chłopca narażając życie swoje i swoich dzieci. Podczas sentymentalnej podróży przyjaciele dzielą się wspomnieniami, refleksjami, ale i zabawnymi anegdotami[12][13][14].

Twórcy filmu, Mateusz Kudła i Anna Kokoszka-Romer, odszukali oraz doprowadzili do spotkania Romana Polańskiego z potomkiem chłopów, którzy podczas Holocaustu ukrywali małego Romana w swoim gospodarstwie na podkrakowskiej wsi. Twórcy filmu odszukali też raport pilotów amerykańskiego Liberatora, który został zestrzelony na oczach przyszłego reżysera. Polański w jednym z wywiadów tak opisuje to wspomnienie:

Wraz ze zdjęciami Buchałów Anna i Mateusz dali mi jakiś skoroszyt. Akurat kręciłem "Oficera i szpiega”, nie miałem czasu do niego zajrzeć. Tydzień później zerkam przypadkiem, a to raport pilotów z tamtej akcji. Nagle zobaczyłem to, co w filmie nazywa się przeciwujęciem. Te amerykańskie bombowce startowały z Włoch, a zestrzelony nazywał się „Hell’s Angel”. Był tam opis zdarzenia: dostali w jeden z prawych silników, jeden ze strzelców pokładowych nie miał spadochronu i wpadł w panikę, załadowali go w spadochron i wyrzucili przez luk bombowy, a reszta wyskoczyła. Pięciu ocalało, sześciu zginęło. I to wszystko widziałem w planie ogólnym, leżąc z garnuszkiem czarnych borówek i patrząc w niebo. Łzy miałem w oczach, gdy po 75 latach dowiedziałem się, co tam się w górze działo.

Sprawiedliwi wśród Narodów Świata

Twórcy filmu doprowadzili do spotkania Romana Polańskiego z potomkiem chłopów, którzy podczas Holocaustu Holocaustu ukrywali małego Romana w swoim gospodarstwie na podkrakowskiej wsi[16]. Spotkanie skłoniło Romana Polańskiego do złożenia świadectwa w Instytucie Jad Waszem w Jerozolimie, co skutkowało rozpoczęciem procesu w sprawie przyznania Stefanii i Janowi Buchałom tytułu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata – najwyższego cywilnego odznaczenia przyznawanego przez Państwo Izrael nie-Żydom[17][18]. Po trwającej ponad rok procedurze, specjalna komisja Jad Waszem pod przewodnictwem sędziego Sądu Najwyższego Izraela zadecydowała o pośmiertnym odznaczeniu Buchałów[19][20]. 15 października 2020 roku na uroczystej ceremonii w Domu Pamięci Żydów Górnośląskich w Gliwicach medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata odebrał w imieniu swoich dziadków Stanisław Buchała[21][22]. Na uroczystość przyleciał Roman Polański, który podczas przemówienia wspominał Stefanię oraz podziękował twórcom filmu za odnalezienie potomka rodziny. Reżyser stwierdził między innymi, że:

To wszystko było na granicy fikcji. W Wysokiej nie ma już domu pokrytego słomą, w którym przechowywała mnie rodzina Buchałów. Gdy opowiadałem o tych zdarzeniach, wydawało się, że mogłem to wymyślać. Dzięki Mateuszowi i Ani znalazłem syna Buchałów, Lutka, z którym się bawiłem.

Roman Polański, przemówienie podczas ceremonii przyznania odznaczenia Sprawiedliwy wśród Narodów Świata Stefanii i Janowi Buchałom[23]

Odbiór

Podczas Krakowskiego Festiwalu Filmowego film zdobył nagrodę publiczności przyznaną przez Magazyn Filmowy SFP[24], wyróżnienie w konkursie polskim[25] oraz spotkał się z ciepłym przyjęciem krytyków. Łukasz Muszyński z portalu Filmweb ocenił, że to jedyny w swoim rodzaju bromance. Dojmująca, a zarazem zaskakująco dowcipna opowieść o przyjaźni, konfrontowaniu się z traumatycznymi wspomnieniami, a także o terapeutycznej sile humoru. Dziennikarka filmowa i prezenterka TVN Fabuła Grażyna Torbicka napisała, że to Bardzo osobista, niemal intymna podróż dwóch wielkich artystów w świat z czasów dzieciństwa i konfrontacja wspomnień z rzeczywistością. Fascynujące. Reżyserka i producentka filmów dokumentalnych Ewa Ewart uznała, że film jest Perłą wśród dokumentów. Swoistą spowiedzią wielkich artystów i niesamowitym dowodem zaufania do twórców[26].

W sierpniu 2021 roku film został zaprezentowany podczas BNP Paribas Dwa Brzegi – 15. Festiwalu Filmu i Sztuki w Kazimierzu Dolnym / Janowcu nad Wisłą, gdzie otrzymał nagrodę publiczności[27].

Informację o rozpoczęciu zdjęć do filmu nagłośniły media z całego świata – w tym m.in. amerykańskie The New York Times, The Washington Post, The Hollywood Reporter, niemieckie Berliner Zeitung, Hertener Allgemeine, Westfälische Nachrichten, Stern, Focus.de, Die Tagespost, izraelski The Times of Israel, a w Polsce m.in. Tygodnik Powszechny, Gazeta Wyborcza, Dziennik Gazeta Prawna, Dziennik Polski, rmf24.pl, Radio Zet, Onet, Wirtualna Polska, Interia, naTemat.pl i inne[28].

Po ogłoszeniu informacji o przyznaniu tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata o produkcji filmu napisały media w kilkunastu krajach na trzech różnych kontynentach, w tym m.in. Deutsche Welle[29], Washington Times[30], Daily Mail[31], The Times of Israel[32], Haaretz[33], a w Polsce m.in. Viva![34], Dziennik Gazeta Prawna[35], Fakty TVN[36], TVN24[37], TVN24.pl[38], Dzień Dobry TVN[39], TVP Info[40], Portal Onet[41], Polsat[42], RMF FM[43], Wprost[44] i inne.

Nagrody

Przypisy

  1. Polański w Krakowie. Tygodnik Powszechny. [dostęp 2018-07-31]. (pol.).
  2. Roman Polanski Returns to Poland to Shoot Film About His Childhood. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-07-31]. (ang.).
  3. Film „Polański, Horowitz. Hometown” miał premierę w Krakowie. Fakty TVN. [dostęp 2021-06-01]. (pol.).
  4. Film z Romanem Polańskim i Ryszardem Horowitzem otworzy 61. Krakowski Festiwal Filmowy. Krakowski Festiwal Filmowy. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
  5. Film z Polańskim i Horowitzem otworzy 61. Krakowski Festiwal Filmowy. Jewish.pl. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
  6. Polański, Horowitz. Hometown – oficjalna strona filmu. [dostęp 2021-09-09]. (pol.).
  7. „Polański, Horowitz. Hometown” w stacjach Canal+. satkurier.pl. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
  8. E-Kino Pod Baranami | Polański, Horowitz. Hometown. [dostęp 2022-11-04].
  9. Nominacje 24. ORŁÓW- Nagród Polskiej Akademii Filmowej. Polskie Nagrody Filmowe. [dostęp 2022-03-16]. (pol.).
  10. Konkurs Portrety 2021. Miesięcznik Krakow. [dostęp 2022-05-09]. (pol.).
  11. „Żeby nie było śladów” i „Polański, Horowitz. Hometown” zwycięzcami 17. FFP w Nowym Jorku. Dziennik. [dostęp 2022-06-08]. (pol.).
  12. Polanski, Horowitz. The Wizards from the Ghetto. IMDb. [dostęp 2018-07-31]. (ang.).
  13. Roman Polański odwiedził Kraków. Gazeta Krakowska. [dostęp 2018-07-31]. (pol.).
  14. Testament Polańskiego. Reżyser kręcił w Krakowie film o sobie. Dziennik.pl. [dostęp 2018-07-31]. (pol.).
  15. Adam Michnik, Jarosław Kurski: Roman Polański do Michnika i Kurskiego: Czego ode mnie chcecie? Cokolwiek powiem, będzie jeszcze gorzej. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2020-09-07]. (pol.).
  16. Rodzina, która ukrywała Romana Polańskiego. TVN24 Go. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
  17. Polanski findet Enkel seiner Retter. Frankfurter Allgemeine Zeitung. [dostęp 2020-10-16]. (niem.).
  18. Israel honours Poles who hid Polanski during WWII. RTL Today. [dostęp 2020-10-16]. (ang.).
  19. Potomek rodziny Buchałów z Wysokiej, która ocaliła Romana Polańskiego podczas okupacji, otrzymał medal od Izraela. Dziennik Polski. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
  20. Roman Polanski honors Poles who saved him from the Holocaust. Associated Press. [dostęp 2020-10-16]. (ang.).
  21. Roman Polański szukał mojej rodziny, chciał podziękować. Portal Onet. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
  22. Israel to honour Poles who hid Polanski during WWII. France 24. [dostęp 2020-10-16]. (ang.).
  23. Wybawcy Polańskiego pośmiertnie odznaczeni. „To było na granicy fikcji”. rmf24.pl. [dostęp 2020-10-16]. (pol.).
  24. Zwycięzcy 61. Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Krakow Film Festival. [dostęp 2021-06-06]. (pol.).
  25. Gala Industry. Pierwsze nagrody 61. KFF. Krakow Film Festival. [dostęp 2021-06-06]. (pol.).
  26. Premiera filmu z Romanem Polańskim i Ryszardem Horowitzem w Krakowie. Interia. [dostęp 2021-05-18]. (pol.).
  27. BNP Paribas Dwa Brzegi – zwycięzcy plebiscytu publiczności. Dwa Brzegi. [dostęp 2021-08-10]. (pol.).
  28. KRK FILM. KRK FILM. [dostęp 2018-07-31]. (pol.).
  29. Deutsche Welle, Ukrywali małego Polańskiego. Wyróżnienie po latach | DW | 17.10.2020, DW.COM [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  30. Roman Polański will come to Poland for the ceremony of honoring the Poles who saved him from the Holocaust with the title of Righteous Among the Nations, Polish News, 5 października 2020 [dostęp 2021-05-15] (ang.).
  31. Chris Jewers, Israel honours Polish family who hid Roman Polanski from the Nazis, Mail Online, 15 października 2020 [dostęp 2021-05-15].
  32. Monika Scislowska, Roman Polanski pays tribute to Poles who saved him from Holocaust, www.timesofisrael.com [dostęp 2021-05-15] (ang.).
  33. Roman Polanski’s Polish rescuers recognized as Righteous Among the Nations, Haaretz.com [dostęp 2021-05-15] (ang.).
  34. Roman Polański przeżył Holokaust dzięki... polskiej rodzinie!, Viva.pl [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  35. Ukrywali Polańskiego podczas Holocaustu. Rodzina Buchałów odznaczona medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, kultura.gazetaprawna.pl, 5 października 2020 [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  36. Uratowali Romana Polańskiego. Teraz zostali pośmiertnie odznaczeni, TVN24.pl [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  37. Małżeństwo, które uratowało Romana Polańskiego, z tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, TVN24 [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  38. Ocaliła mu życie, ryzykując własne. Dziś nie ma nawet grobu, TVN24 [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  39. Dzień Dobry TVN, Rodzina, która ocaliła Romana Polańskiego. „Ryzykowali swoim życiem i swoich dzieci”, dziendobry.tvn.pl, 18 października 2020 [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  40. Polański: Dobroć Stefanii Buchały była zdumiewająca, www.tvp.info, 11 października 2020 [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  41. Nie wiedział, że jego babcia ukrywała Romana Polańskiego, OnetKobieta, 5 października 2020 [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  42. Polsat News, Uhonorowano małżeństwo, które schroniło Romana Polańskiego w czasie II wojny światowej – Polsat News, polsatnews.pl [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  43. Wybawcy Polańskiego pośmiertnie odznaczeni. „To było na granicy fikcji”, www.rmf24.pl [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  44. Roman Polański przyleci do Polski. Reżyser ma ważny powód, Wprost, 5 października 2020 [dostęp 2021-05-15] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Polanski, Horowitz. Hometown film poster.jpg
Autor: KRK FILM, Licencja: CC BY-SA 4.0
"Polanski, Horowitz. Hometown" plakat filmowy
Mateusz Kudla, Roman Polanski and Anna Kokoszka-Romer on the set of "Polanski, Horowitz. The Wizards from the Ghetto".jpg
Autor: Robert Słuszniak (KRK FILM), Licencja: CC BY-SA 4.0
Mateusz Kudła, Roman Polański i Anna Kokoszka-Romer na planie filmu "Polański, Horowitz. Czarodzieje z getta" na terenie dawnego getta krakowskiego (reż. Mateusz Kudła, Anna Kokoszka-Romer). Fot. Robert Słuszniak (KRK FILM)
Premiera filmu "Polański, Horowitz. Hometown".jpg
Autor: Robert Słuszniak / KRK FILM, Licencja: CC BY-SA 4.0
Premiera filmu "Polański, Horowitz. Hometown". Od lewej: reżyserzy Mateusz Kudła i Anna Kokoszka-Romer, bohaterowie filmu Ryszard Horowiz i Bronisława Horowitz oraz dyrektor Krakowskiego Festiwalu Filmowego Krzysztof Gierat
Ryszard Horowitz i Roman Polanski na planie filmu.jpg
Autor: Robert Słuszniak (KRK FILM), Licencja: CC BY-SA 4.0
Ryszard Horowitz, Roman Polański, Mateusz Kudła i ekipa zdjęciowa na planie filmu "Polański, Horowitz. Czarodzieje z getta" (reż. Mateusz Kudła, Anna Kokoszka-Romer). Fot. Robert Słuszniak (KRK FILM)
Anna kokoszka romer mateusz kudla na gali orlow.jpg
Autor: dartagnepol, Licencja: CC BY-SA 4.0
Od lewej: producentka Anna Kokoszka-Romer i reżyser Mateusz Kudła
Premiera filmu dokumentalnego "Polański, Horowitz. Hometown".jpg
Autor: Robert Słuszniak / KRK FILM, Licencja: CC BY-SA 4.0
Światowa premiera filmu dokumentalnego "Polański, Horowitz. Hometown"